شوگون (به انگلیسی: Shōgun) یک مجموعهٔ تلویزیونی درام تاریخی آمریکایی است که بهدست ریچل کندو و جاستین مارکس ساخته شده است. این مجموعه بر پایهٔ رمانی به همین نام نوشتهٔ جیمز کلیول در سال ۱۹۷۵ است که قبلاً به یک مینیسریال دیگر در سال ۱۹۸۰ اقتباس شده بود. گروه بازیگران آن شامل هیرویوکی سانادا، کوسمو جارویس، آنا ساوایی، تادانابو آسانو، تاکههیرو هیرا، تامی بستو و فومی نیکاایدو میشوند. اگرچه این مجموعه محصول آمریکاست، بیشتر گروه بازیگران ژاپنی هستند و اکثریت دیالوگها به زبان ژاپنی بیان میشوند.[۱]
دو قسمت نخست فصل یکم در ۲۷ فوریهٔ ۲۰۲۴ در افاکس آن هولو و افاکس به نمایش درآمد و قسمتهای بعدی آن بهصورت هفتگی تا ۲۳ آوریل ۲۰۲۴ پخش شدند. این مجموعه با نقدهای مثبتی از سوی منتقدان روبهرو شد. به دنبال موفقیت شوگون، ساخت فصل دوم و سوم در دستور کار قرار گرفت.
در سال ۲۰۲۴، شوگون نخستین مجموعهٔ ژاپنیزبان بود که برندهٔ جایزهٔ امی پرایمتایم در رشتهٔ مجموعهٔ درام برجسته شد و ۱۸ مورد از ۲۵ نامزدی امی خود را به دست آورد.[۲] بعد از بازی مرکب، این دومین سریال غیرانگلیسیزبان بود که نامزد جایزهٔ مجموعهٔ درام برجسته شد و نخستین سریال غیرانگلیسیزبانی بود که آن را دریافت کرد.[۳]
شوگون داستان برخورد دو مرد جاهطلب از جهانهای مختلف و زن مرموز یک سامورایی را دنبال میکند: «جان بلکتورن، ملوان انگلیسی ریسکپذیری است که با کشتی آسیبدیدهاش در ژاپن (سرزمینی که فرهنگ ناآشنایش نهایتاً او را بازتعریف خواهد کرد) سر درمیآورد؛ ارباب توراناگا، یک دایمیو زیرک و قدرتمند، در تقابل با رقبای خطرناک و سیاسی خود قرار گرفته و بانو ماریکو، زنی با مهارتهای بسیار ارزشمند اما با اصالت خانوادگی ناشایستیاست که باید ارزش و وفاداری خود را ثابت کند».[۴][۵]
رمان شوگون اثر جیمز کلیول، داستانی تاریخی است. این مجموعه به زبان ژاپنی و انگلیسی روایت میشود و بخش انگلیسی دیالوگها، در واقع به زبان پرتغالی بوده است. شخصیت جان بلکتورن کمابیش مبتنی بر دریانورد تاریخی انگلیسی به نام ویلیام آدامز است که در دوره ادو ژاپن، تحت نظر قدرتمندترین دایمیو و سپس بنیانگذار و نخستین شوگون از شوگونسالاری توکوگاوا، یعنی توکوگاوا ایهیاسو، به یک سامورایی تبدیل شد.[۶][۷] زندگی و حکومت توکوگاوا ایهیاسو از ۱۵۴۳ تا ۱۶۱۶ به درازا انجامید و شخصیت یوشی توراناگا در رمان و فیلم مبتنی بر اوست.[۸][۹]
در فهرست زیر، نام بازیگران و شخصیتهایشان بههمراه نام چهرهٔ تاریخی که شخصیت بر پایهٔ آن ساخته شده است درون پرانتز آمده است:
توراناگا با ارتشی عظیم از وفاداران خود به آجیرو بازمیگردد و با اطلاع از کشتهشدن جوزن توسط پسرش، فرماندهی توپخانه را از او سلب میکند و این مقام را به اومی میدهد. بونتارو نیز ناباورانه پس از زندهماندن در اوساکا، همراه با توراناگا بازمیگردد و در خانه بلکتورن که همسرش ماریکو نیز در آنجاست جای میگیرد. این موضوع باعث وحشت ماریکو و فوجی میشود. توراناگا به بلکتورن قرقاول تازه شکار شدهای هدیه میدهد و او نیز آن را در حیاط جلوی خانهاش آویزان میکند و به همخانهها دستور میدهد که به آن دست نزنند [و به شوخی میگوید] وگرنه میمیرند. طی شام، بلکتورن و بونتارو مشروبخواری میکنند
طی تور مطبوعاتی تابستانهٔ انجمن منتقدان تلویزیون در اوت ۲۰۱۸، افاکس اعلام کرد که اقتباس جدیدی از رمان شوگون چاپ سال ۱۹۷۵ نوشتهٔ جیمز کلیول خواهد ساخت و سفارش ساخت مجموعهای را داده است. انتظار میرفت که تهیهکنندگان اجرایی شامل اندرو مکدانلد، آلون رایش، مایکل دلوکا، جیمز کلیول، تیم وان پاتن، یوجین کلی و رونان بنت باشند. ریچل بنت بهعنوان تهیهکننده ناظر، تام وینچستر به عنوان تهیهکننده، جورجینا پوپ به عنوان تهیهکننده مشترک و اریکو میاگاوا به عنوان دستیار تهیهکننده در نظر گرفته شد. پاتن نیز کارگردانی و رونان بنت نیز نویسندگی این مجموعه را بر عهده داشت. افاکس پروداکشنر در مقام شرکت سازندهٔ این مجموعه حضور داشت. هیرویوکی سانادا نیز تهیهکننده و بازیگر نقش اول شد.[۴][۲۵]
هیرویوکی سانادا در مصاحبه ای با یواسای تودی نقش خود بهعنوان تهیهکننده را بیان کرد و گفت: «پس از ۲۰ سال در هالیوود، من تهیهکننده هستم؛ یعنی میتوانم هر چیزی را در هر زمان بگویم.» او همچنین بر موثق نگهداشتن نمایش در تاریخ ژاپن تأکید کرد: «اگر چیزی نادرست باشد، مردم نمیتوانند روی این درام تمرکز کنند. آنها نمیخواهند چنان نمایشی را ببینند. لازم بود که قابل اعتماد باشیم.»[۲۶]
در مهٔ ۲۰۲۴ رسماً اعلام شد که فصلهای دوم و سوم در حال توسعه هستند، و اتاق نویسندگان در میانهٔ سال ۲۰۲۴ تشکیل میشود.[۲۷]
قرار بود تصویربرداری اصلی این مجموعه در مارس ۲۰۱۹ در ژاپن و بریتانیا آغاز شود؛[۲۸] اما این قرار به تعویق افتاد زیرا شبکه احساس کرد مراحل تولید به اندازهٔ کافی خوب پیش نرفته و میخواهند اهداف بهتری داشته باشند.[۲۹] هیرویوکی سانادا در سال ۲۰۱۹ فیلمبرداری یک روزهای را انجام داد تا افاکس حق مالکیت را زمانی که مجموعه در حال بازسازی بود حفظ کند.[۳۰]
در ژانویه ۲۰۲۰، مشخص شد پس از اینکه نویسنده اصلی یعنی رونان بنت دیگر برای ادامه کار بر فیلمنامه حاضر نبود، آنها کار را از ابتدا بههمراه نویسنده و تهیهکننده اجرایی جاستین مارکس آغاز کردند و در کنار همسرش، سرپرست تهیهکننده یعنی ریچل کُندو، همکاری کردند. تیم نویسندگی مجموعه نیز شامل شانون گاس، تهیهکننده مشترک یعنی مت لمبرت، تهیهکننده مشاور یعنی میگان هوانگ ویراستار فیلمنامه و هیئت تحریریه یعنی امیلی یوشیدا میشود.[۳۱]
تصویربرداری اصلی این مجموعه در ۲۲ سپتامبر ۲۰۲۱ در ونکوور، بریتانیا، و ژاپن آغاز شد و تا ۳۰ ژوئن ۲۰۲۲، دو ماه بیشتر از حد انتظار ادامه یافت.[۳۲][۳۳] درخت کاج ژاپنی که در صحنه فیلمبرداری استفاده میشد، پس از فیلمبرداری به تالار شهر پورت مودی اهدا و آنجا کاشته شد.[۳۴]
دو قسمت نخست شوگون در ۲۷ فوریه ۲۰۲۴ از طریق هولو و افاکس نمایش داده شد. قسمتهای باقیماندهٔ این مجموعهٔ ۱۰ قسمتی به صورت هفتگی در هر سهشنبه پخش شدند. در سطح بینالمللی، این مجموعه در استار+ (در آمریکای لاتین) و دیزنی پلاس (در سطح جهانی) در دسترس قرار گرفت.[۳۵]
بر طبق برنامهٔ رهگیری بینندهٔ سامبا تیوی، شوگون بین ۲۶ فوریه و ۳ مارس ۲۰۲۴ استریمشدهترین برنامه در همهٔ پلتفرمها بود.[۳۶][۳۷] همچنین این مجموعه طی هفته دوم خود در تمام پلتفرمها بیشترین پخش را داشت.[۳۸] درپ عنوان کرد که شوگون یکی از معدود سریالهای غیر نتفلیکس بود که رتبه نخست را پشت سر هم داشت.[۳۹] در ۶ مارس ۲۰۲۴ مشخص شد که شوگون در شش روز نخست انتشار، ۹ میلیون بازدید در پلتفرمهای هولو، دیزنی پلاس و استار+ داشته است.[۴۰][۴۱]
شوگون در سطح جهانی مورد تحسین منتقدان قرار گرفت.[۴۲] در وبگاه جمعآوری نقد راتن تومیتوز، ۹۹٪ از ۱۰۷ منتقد به این مجموعه نقد مثبت دادند. اجماع منتقدان این وبگاه چنین است: «شوگون که از دید بصری فاخر و غنیشده با حقیقتنمایی فرهنگی است، یک بازآفرینی حماسی محسوب میشود که از نسخهٔ اولیه عملکرد بهتری دارد.»[۴۳] این مجموعه در متاکریتیک بر اساس نظر ۳۹ منتقد، میانگین امتیاز ۸۵ از ۱۰۰ را دارد که نشاندهندهٔ «تحسین همگانی» است.[۴۴]
{{cite news}}