راه‌آهن شمال

راه‌آهن شمال
نامراه‌آهن شمال
کشورایران
استانتهران، مازندران، گلستان
شهرستانساری، نکا، سوادکوه، سوادکوه شمالی ، بندر ترکمن، قائم شهر، فیروزکوه، پل‌سفید، گرگان
اطلاعات اثر
نوع بناراه آهن
بانی اثررضا شاه
مالک فعلی اثروزارت راه و شهرسازی
اطلاعات بازدید
امکان بازدیددارد
آدرس
نگاره‌ای از پل ورسک در حین عبور قطار مسافری از روی آن.
پل ورسک ۸۴ سال پیش در زمان رضاشاه در شهرستان سوادکوه استان مازندران ساخته شد. این پل در مسیر راه‌آهن سراسری ایران و در ارتفاع ۱۱۰ متری از ته دره، با دهانه ۶۶ متری و با وسایلی ابتدایی ساخته شد.
این پل دو کوه عظیم و سخت‌گذر عباس‌آباد را به هم متصل می‌کند. از شگفتی‌های ساخت پل ورسک عدم استفاده از هر گونه سازه فلزی در ساخت آن است.
راه‌آهن مازندران - زیرآب، سوادکوه
نگاره‌ای از یک لوکوموتیو ئی‌ام‌دی جی‌تی۲۶سی‌دابلیو-۲ متعلق به راه‌آهن ایران در حین گذر از شهر پل‌سفید در شهرستان سوادکوه، مازندران.

راه‌آهن شمال یا راه‌آهن مازندران، نام یکی از شعبه‌های اصلی از راه‌آهن سراسری ایران است که در سال ۱۳۰۸ خورشیدی در دوران رضاشاه پهلوی، نخستین فاز آن بین شهرهای ساری-بندر ترکمن افتتاح گردید. این راه‌آهن دارای ۲۷ ایستگاه می‌باشد که ۷ ایستگاه آن مشترک با راه‌آهن خراسان است. راه‌آهن مازندران به نام راه‌آهن شمال نیز مشهور است و امروزه نیز برخی آن را مسیر گرگان نیز می‌نامند. حوزه استحفاظی راه‌آهن شمال از سوزن خروجی ایستگاه گرمسار در استان سمنان آغاز و با عبور از کوه‌های البرز و بخش‌هایی از استان تهران وارد استان مازندران و مناطق جنگلی شده و با عبور از شهرهای متعدد و مناطق جلگه‌ای وارد استان گلستان و در انتها به ایستگاه گرگان ختم می‌شود.

تاریخچه

عبور نخستین قطار ایرانی بر روی پل ورسک

اولین خط راه‌آهن نوین ایران در دوران رضا شاه پهلوی از شاهی (قائم شهر کنونی) تا بندر شاه (بندر ترکمن امروزی) کشیده گشت، پس از اتمام ساخت پل گردن در ساری اولین قطار در مهرماه ۱۳۰۸ به دستور رضا شاه پهلوی از ساری عازم بندر ترکمن گردید.

رضاشاه پهلوی در حال سفت کردن آخرین پیچ راه‌آهن سراسری ایران.

پس از آن هم‌زمان با احداث راه‌آهن خوزستان، کارها در رشته کوه‌های البرز آغاز گردید، کارگران و مهندسین ایرانی و پیمانکاران به ویژه آلمانی‌ها، کار ساخت تونل‌ها و پل‌ها را انجام دادند.

مشخصات

طول راه‌آهن شمال ۳۸۲ کیلومتر بوده و علاوه بر این شامل ۲۸ کیلومتر خط انشعابی بندر امیرآباد و همچنین در کل ۹۱ کیلومتر خطوط فرعی (شامل ۵/۴۳ کیلومتر خط تجاری و ۵/۴۷ کیلومتر خط مانوری) می‌باشد. راه‌آهن شمال دارای ۲۷ ایستگاه است که در حال حاضر دو ایستگاه تیرتاش و گلوگاه بسته هستند. این راه‌آهن از نظر شرایط اقلیمی به دو بخش جلگه‌ای و کوهستانی تقسیم می‌شود. مرتفع‌ترین نقطه این خط گردنه گدوک با ارتفاع ۲۱۱۲ متر از سطح دریاست. این خط از گرگان تا شیرگاه بطول ۱۸۷ کیلومتر از کنار جلگه‌های سرسبز عبور می‌نماید و سپس بطول ۱۱۳ کیلومتر با عبور از مناطق جنگلی و کوهستانی سوادکوه و گردنه گدوک وارد فیروزکوه می‌شود. مسیر راه‌آهن سوادکوه دارای مناظر زیبای عبور از جنگل در مجاور رود تالار، پل معروف ورسک، پل کلانتری دوآب و سه خط طلایی بسیار دیدنی می‌باشد. این خط در ادامه با طول ۸۱ کیلومتر با عبور از جلگه جنوبی فیروزکوه وارد شهرستان گرمسار می‌شود.

راه‌آهن شمال دارای ۹۵ تونل است که طول آن‌ها در کل به ۲۷ کیلومتر می‌رسد که بزرگ‌ترین آن‌ها تونل گدوک است. ساخت این تونل‌ها با توجه به محدودیت امکانات در زمان ساخت با مشکلاتی همراه بوده‌است، به عنوان نمونه در هنگام ساخت تونل شماره ۳۶ متصاعد شدن گاز متان سبب وقوع چندین انفجار شده که پس از خاموش کردن شعله‌های ناشی از آن کارگران در دمای بیش از ۵۵ درجه به کار خود ادامه می‌دادند.

راه‌آهن شمال دارای نزدیک به ۱۵۰۰ عدد پل و آبرو به طول تقریبی ۶۸۵۰ متر می‌باشد که پل ورسک بزرگترین آن می‌باشد. راه‌آهن شمال دارای شیب و فراز ۲۸ در هزار می‌باشد. به خط راه‌آهن شمال، خط بندر ترکمن-گرگان در سال ۱۳۳۹ بطول ۳۶ کیلومتر و خط رستمکلا-امیرآباد در سال ۱۳۷۹ بطول ۲۱ کیلومتر اضافه گردیده‌است.

مرکز اداره راه‌آهن شمال در شهر ساری قرار دارد و از ایستگاه‌های مهم این خط می‌توان به گرگان، بندر ترکمن، قائم شهر، پل سفید و فیروزکوه اشاره کرد.

راه‌آهن شمال؛ میان ایستگاه‌های بن‌کوه و کبوتردره (حبله‌رود)، کوهپایهٔ سیاوند

ارتفاع این خط در ایستگاه گرگان ۷۶ متر از سطح دریا می‌باشد که با شیب ملایم در منطقه تیرتاش به ۱٬۲ می‌رسد و از این نقطه فراز خط راه‌آهن شمال آغاز می‌شود که بین ایستگاه‌های دوگل و گدوک در کیلومتر ۲۱۸ به ۲۱۱۲ متر از سطح دریا می‌رسد.

راه‌آهن شمال از سال ۱۳۷۲ شروع به بازسازی خطوط و ساختمان ایستگاه‌ها نموده به‌طوری‌که هم‌اکنون از خروجی ایستگاه گرمسار تا ایستگاه بهشهر، خطوط ریلی با ریل u33 و تراورس‌های بتنی بطول ۲۹۰ کیلومتر بازسازی شده‌است.[۱]

اهمیت

ایستگاه نکا.

بنادر بزرگ دریای مازندران (چه در گذشته و چه در امروز) همگی با اتکا به این راه ترانزیت بین‌المللی رشد و ترقی داشته‌اند، اگرچه زمانی بندر ترکمن و بندر گز خدمات بزرگی را کردند، ولی امروزه بندر امیرآباد توسط راه‌آهن مازندران ارتباط روسیه و اروپا با خلیج عمان و اقیانوس هند را برقرار ساخته‌است.

طرح توسعه راه‌آهن شمال

ساری به غرب مازندران

که در دست مطالعات است، به طول بیش از ۲۰۰ کیلومتر می‌باشد، با اجرایی شدن آن نقش مفیدی در توسعه گردشگری خواهد داشت، نه تنها غرب و مرکز مازندران را به یکدیگر متصل می‌کند، بلکه کریدور ترانزیتی مناسبی برای بندر نوشهر می‌گردد، از طرفی امکان سفر آسان‌تر به مشهد برای غربی نشینان مازندران را فراهم می‌کند.[۲]

این طرح سال‌هاست که در دست مطالعه است. اگرچه این طرح به لحاظ قدمت و فرسودگی مسیر قائم شهر به تهران گاه به دست فراموشی سپرده می‌شود ولی نباید از نظر دور داشت که در صورتی که طرح تهیه شده توسط شرکت مترا با تغییراتی شامل اتصال به مرز اینچه برون گردد، می‌توان از این خط نیز بهره‌برداری اقتصادی کرد[۳]

این طرح جدید، گرگان را به صنایع پتروشیمی گلستان و از آنجا به اینچه برون پیوند می‌دهد. این طرح با انعقاد قرارداد اتصال راه‌آهن قزاقستان از محور آکتائو به بندر ترکمنباشی ترکمنستان وارد فاز اجرائی گردیده‌است و از تقاطع شهر قازانجیق استان بالکان به طرف شهر مرزی قزل اترک امتداد یافته و از این مرز به شهر اینچه برون استان گلستان ایران امتداد می‌یابد.

مناطق مهم

پل ورسک در حال احداث که به همت رضاشاه پهلوی ساخته شد.
تونل گدوک در زمستان

پل ورسک

پل ورسک از بزرگ‌ترین پل‌های راه‌آهن سراسری ایران است که در ارتفاعات روستای ورسک در شهرستان سواد کوه قرار دارد. این پل در ارتفاع ۱۱۰ متری از ته دره با دهانه ۶۶ متری و با وسایلی ابتدایی ساخته شده‌است.

پل کلانتری دوآب

این پل زیبا و قوسی شکل سمبل معماری تلفیقی ایرانی و اروپایی می‌باشد. این پل در نزدیکی پادگان دوآب در سوادکوه قرار دارد.

تونل گدوک

تونل گدوک طولانی‌ترین تونل راه‌آهن در خاورمیانه با طول بیش از ۲۸۸۰ متر است که قطار امروزه آن را در طی مدت ۳ دقیقه و بیست ثانیه طی می‌کند، این تونل دارای ۵۶۰ سانتی‌متر عرض و ۶۰۰ سانتی‌متر ارتفاع می‌باشد و از این لحاظ عریض‌ترین تونل در میان تمامی تونل‌های راه‌آهن در ایران است، همچنین در حدود ۹۰۰ متر انتهای جنوبی آن بلندترین ارتفاع را دارد.

تونل‌های ورسک به دوگل

تونل‌های ورسک به دوگل که سه خط طلا نامیده می‌شود، یکی از عجایب خط آهن منطقه است، طوری‌که در سه دوری که قطار وارد تونل می‌گردد، هر بار در جهتی مخالف خارج شده و دوباره تغییر جهت می‌دهد.

ایستگاه‌ها

راه‌آهن شمال ایران
گرگان
سبزدشت
بندر ترکمن
بندر گز
گلوگاه
تیرتاش
بهشهر
رستم‌کلا
امیرآباد
نکا
نوبخت
ساری
گونی‌بافی
قائم‌شهر
شیرگاه
زیرآب
پل سفید
سوادکوه
سرخ‌آباد
ورسک
دوگل
گدوک
فیروزکوه
مهاباد
زرین‌دشت
سیمین‌دشت
کبوتردره
بن کوه
تهران

ایستگاه به ترتیب از تهران به مازندران و گلستان به قرار ذیل می‌باشند:

ایستگاه راه‌آهن گرگان، سال ۲۰۰۷.

منابع

  1. «معرفی راه‌آهن شمال». پایگاه اطلاع‌رسانی راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران. بایگانی‌شده از اصلی در 3 اكتبر 2013. دریافت‌شده در 21 ژوئیه 2011. تاریخ وارد شده در |archive-date= را بررسی کنید (کمک)
  2. طرحی بدون توجیه
  3. مطالعات افزایش ظرفیت محور شمال. شرکت راهیاب بهینه. ۱۳۷۸

[۱]

  1. http://rail-news.ir پایگاه خبری ریل نیوز (اولین پایگاه اختصاصی اخبار ریلی در ایران)

Read other articles:

Island in Lower New York Bay, United States Swinburne Island hospital, 1879 2008 from South Beach boardwalk Hoffman (left) and Swinburne (right) Islands, seen from South Beach, Staten Island Surviving buildings, seen from the west Swinburne Island is a 4-acre (1.6 ha) artificial island in Lower New York Bay, east of Staten Island in New York City. It was used for quarantine of immigrants. Swinburne Island is the smaller of two nearby islands, the other being Hoffman Island to the north. ...

 

Brunnen in Marino aus Peperino (Säule ist aus Marmor) Brücke in Ariccia aus Peperino Peperino, auch Peperin, Peperit, Pfefferstein (antik: Albanus lapis), ist ein aschgraues oder grünlichgraues basaltisches Tuffgestein mit eingemengten eckigen Fragmenten von Dolerit, Leucit, Augit, Glimmer etc. Es findet sich hauptsächlich am Albanergebirge bei Rom. Es wurde im Altertum als Baumaterial benutzt. Heutzutage wird es vornehmlich für Bausteine oder Bodenplatten und für die Steinbildhauerei v...

 

Geotropismo ou gravitropismo é um tipo de tropismo que ocorre quando uma planta é colocada horizontalmente, as zonas do caule e da raiz voltadas para baixo recebem maior quantidade de auxinas do que as zonas superiores. A elevada concentração de auxinas favorece o crescimento do caule e inibe o crescimento da raiz. Em consequência, a região do caule voltada para baixo alonga-se mais rapidamente que a região superior, dirigindo-se a curvatura do caule para a parte superior. Diz-se que o...

Open-Air-Kino mittels aufblasbarer Leinwand in Saarlouis (2009) Als Freiluftkino (auch Open-Air-Kino, seltener Freilichtkino) bezeichnet man die Vorführung von Kinofilmen unter freiem Himmel. Üblicherweise finden Open-Air-Kinos in den Sommermonaten und oft an zentralen oder besonderen Plätzen statt. Allerdings gibt es auch im Winter bei Eis und Schnee immer häufiger Freiluftkinoveranstaltungen.[1] Oftmals sind diese Vorführungen sogar kostenlos (beispielsweise das Freiluftkino au...

 

Kosovokrieg Teil von: Jugoslawienkriege Datum 28. Februar 1998 bis 10. Juni 1999 Ort Bundesrepublik Jugoslawien, Kosovo Casus Belli Nichtunterzeichnung des Vertrages von Rambouillet durch die Bundesrepublik Jugoslawien Ausgang Militärtechnisches Abkommen von Kumanovo zwischen der NATO und der Bundesrepublik Jugoslawien auf Basis der Verabschiedung der Resolution 1244 im UN-Sicherheitsrat, UN-Verwaltung des Kosovos durch die UNMIK Konfliktparteien UÇKNATO NATO Jugoslawien Bundesrepu...

 

Italian politician Leopoldo EliaPresident of the Constitutional courtIn office21 September 1981 – 7 May 1985Preceded byLeonetto AmadeiSucceeded byLivio PaladinMinister for Electoral and Institutional ReformsIn office28 April 1993 – 10 May 1994Prime MinisterCarlo Azeglio CiampiPreceded byMino MartinazzoliSucceeded byFrancesco SperoniMinister of Foreign AffairsActing19 April 1994 – 10 May 1994Prime MinisterCarlo Azeglio CiampiPreceded byBeniamino AndreattaSuccee...

French composer (1799–1862) Fromental Halévy (c. 1860–62), by Étienne Carjat Jacques-François-Fromental-Élie Halévy, usually known as Fromental Halévy (French: [fʁɔmɑ̃tal alevi]; 27 May 1799 – 17 March 1862), was a French composer. He is known today largely for his opera La Juive. Early career Halévy was born in Paris, son of the cantor Élie Halfon Halévy, who was the secretary of the Jewish community of Paris and a writer and teacher of Hebrew, and a F...

 

بويرتو فالارتا    شعار الاسم الرسمي (بالإسبانية: Puerto Vallarta)‏(بالصينية: 巴亚尔塔港)‏  الإحداثيات 20°36′49″N 105°13′38″W / 20.613611111111°N 105.22722222222°W / 20.613611111111; -105.22722222222  [1] تاريخ التأسيس 12 ديسمبر 1851[2]  تقسيم إداري  البلد المكسيك[3][4]  خصائص جغر...

 

Pertempuran Guam PertamaBagian dari Teater Pasifik Perang Dunia IITanggal8 Desember – 10 Desember 1941LokasiGuam, Kepulauan MarianaHasil Kemenangan JepangPihak terlibat  Amerika Serikat Kekaisaran JepangTokoh dan pemimpin George J. McMillin Tomitaro HoriiKekuatan 547 5.900 Pertempuran Guam Pertama terjadi selama Perang Pasifik dalam Perang Dunia II dan terjadi pada 8 Desember 1941 di Guam, Kepulauan Mariana, antara Kekaisaran Jepang dan Amerika Serikat. Tentara Jepang mendarat dengan 5...

Ванкуверський морський музейVancouver Maritime Museum 49°16′39″ пн. ш. 123°08′50″ зх. д. / 49.27750° пн. ш. 123.14722° зх. д. / 49.27750; -123.14722Координати: 49°16′39″ пн. ш. 123°08′50″ зх. д. / 49.27750° пн. ш. 123.14722° зх. д. / 49.27750; -123.14722Тип морськийdКра...

 

This article's plot summary may be too long or excessively detailed. Please help improve it by removing unnecessary details and making it more concise. (May 2023) (Learn how and when to remove this template message) GURPS Infinite WorldsInfinite Worlds sourcebook coverDesignersKenneth Hite, Steve Jackson, John M. FordPublishersSteve Jackson GamesPublication2005GenresScience fiction, Pulp, Multiple WorldsSystemsGURPSA hub worldbook for GURPS. Intended to make it possible to tie campaigns from ...

 

American film and television producer For the member of the New York State Senate, see John J. Linson. John Linson John Linson is an American film producer, television producer and founder of Linson Entertainment.[1][2] He is known for producing films such as Great Expectations, Lords of Dogtown, The Runaways and the television series Sons of Anarchy and Yellowstone. Personal life Linson was born in Los Angeles, California. His father is film producer Art Linson. He is a licen...

Australian TV miniseries Blue MurderDVD coverGenreCrime dramaBased onIn the Line of Fire by Darren GoodsirNeddy by Arthur Smith and Tom NobleWritten byIan DavidDirected byMichael JenkinsStarring Richard Roxburgh Tony Martin Steve Bastoni Gary Sweet Peter Phelps Joy Smithers Gary Day Steve Jacobs Marcus Graham Alex Dimitriades Loene Carmen Bill Hunter David Franklin Narrated by Tony Martin Steve Bastoni Richard Roxburgh Country of originAustraliaOriginal languageEnglishNo. of episodes2Producti...

 

Map of the Iranian provinces by Human Development Index in 2017. Legend:   0.800 – 1.000 (Very high)   0.700 – 0.799 (High)   0.600 – 0.699 (Medium) This is a list of Iranian provinces by Human Development Index as of 2021 with data for the year 2021.[1] Rank Province HDI (2021) Very high human development 1 Tehran (with Alborz) 0.810 2 Isfahan 0.805 High human development 3 Yazd 0.799 4 Mazandaran 0.798 Semnan 6 Qom 0.790 Ilam 8 Bushehr 0.787 9 Far...

 

Ancient fire ritual of Hindu socity Part of a series onHinduism Hindus History Timeline Origins History Indus Valley Civilisation Historical Vedic religion Dravidian folk religion Śramaṇa Tribal religions in India Traditions Major traditions Shaivism Shaktism Smartism Vaishnavism List Deities Trimurti Brahma Vishnu Shiva Tridevi Saraswati Lakshmi Parvati Other major Devas / Devis Vedic: Agni Ashvins Chandra Indra Prajapati Pushan Rudra Surya Ushas Varuna Vayu Post-Vedic: Dattatrey...

North Caucasian independence leader (1818–1852) For the novel by Leo Tolstoy, see Hadji Murat (novel). This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Hadji Murad – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (July 2011) (Learn how and when to remove this template message) Hadji MuradDepiction by Eugene La...

 

American racing driver (born 1944) Sam PoseyNationality AmericanBorn (1944-05-26) May 26, 1944 (age 79)New York City, New York, U.S.Formula One World Championship careerActive years1971–1972TeamsSurtees inc. non-worksEntries2Championships0Wins0Podiums0Career points0Pole positions0Fastest laps0First entry1971 United States Grand PrixLast entry1972 United States Grand PrixChamp Car career13 races run over 4 yearsYears active1969-1974Best finish17th (1972)First race1969 Indy 200 (IRP...

 

This is a list of vice-chancellors of the University of Hong Kong. No. Portrait President Took office Left office Note 1 Sir Charles Eliot 1912 1918 2 G. P. Jordan 1918 1921 Acting 3 Sir William Brunyate 1921 1924 4 Sir William Hornell 1924 1937 5 Duncan Sloss 1937 1949 6 Sir Lindsay Ride 1949 1964 7 W. C. G. Knowles 1964 1965 8 A. J. S. McFadzean 1965 1965 9 Kenneth Robinson 1965 1972 10 Rayson Huang 1972 1986 Resigned and retired 11 Wang Gungwu 1986 1995 12 Patrick Cheng 1996 6 September200...

Census in Canada 1996 Canadian census ← 1991 May 14, 1996 2001 → General informationCountryCanadaResultsTotal population28,846,761 ( 5.7%)Most populous ​province/territoryOntario (10,753,573)Least populous ​province/territoryYukon (30,766) The 1996 Canadian census was a detailed enumeration of the Canadian population. Census day was May 14, 1996. On that day, Statistics Canada attempted to count every person in Canada. The total population...

 

Springfield Área no incorporada SpringfieldUbicación en el condado de Tuolumne y en el estado de California Ubicación de California en EE. UU.Coordenadas 38°01′15″N 120°24′41″O / 38.020833333333, -120.41138888889Entidad Área no incorporada • País Estados Unidos • Estado  California • Condado TuolumneAltitud   • Media 627 m s. n. m.Huso horario Pacífico: UTC-8 • en verano UTC-7Código ZIP 95370[1]​Código d...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!