دوره بیست و یکم مجلس شورای ملی در ۱۴ مهر ۱۳۴۲ بازگشایی شد و دورهٔ چهار سالهٔ آن در ۱۳ مهر ۱۳۴۶ خاتمه یافت.
انتخابات این دوره در ۲۶ شهریور ۱۳۴۲ (در یک روز) برگزار شد و ۱۹۳ نماینده به مجلس راه یافتند. برای نخستین بار ۶ زن به مجلس شورای ملی راه یافتند. ریاست مجلس بیست و یکم در دست عبدالله ریاضی بود. در این دوره سه کابینه رأی اعتماد گرفتند و بیش از ۶۶۰ قانون به تصویب رسید.
انتخابات در ۲۶ شهریور ۱۳۴۲ برگزار شد و طبق قانون جدید که در سال ۱۳۳۹ تصویب شدهبود، تعداد کرسیهای مجلس به ۲۰۰ نفر افزایش یافت. انتخابات برای تصاحب ۱۹۶ کرسی برگزار شد و انتخابات حوزههای انتخابیه شیروان و بیجار انجام نشد. در این دوره برای نخستین بار زنان نیز در انتخابات شرکت کردند و ۶ کرسی مجلس به زنان رسید.[۱] مجلس در ۱۴ مهر همان سال افتتاح شد و در ۲۳ مهر رسمیت یافت. در همین روز، عبدالله ریاضی به سمت ریاست مجلس انتخاب شد.[۲]
دو حزب اصلی این دورهٔ مجلس حزب ایران نوین و حزب مردم بودند. حزب ایران نوین به ریاست حسنعلی منصور حدود ۱۷۵ نماینده داشت و اکثریت مجلس را به دست گرفت. حزب مردم نیز تحت رهبری هلاکو رامبد بود و ۱۶ کرسی کسب کرد.[۳]
در این دوره سه کابینه از مجلس رأی اعتماد گرفتند:[۴]
در دورهٔ بیست و یکم مجلس شورای ملی بیش از ۶۶۰ قانون به تصویب رسید. مهمترین قانونی که در این دوره تصویب شد، لایحه کاپیتولاسیون بود. این لایحه در ۲۱ مهر ۱۳۴۳ در مجلس مورد بررسی قرار گرفت و به تصویب رسید.[۵] همچنین قانونهای مربوط به تأسیس برخی از وزارتها و نهادهای کشوری از جمله مرکز آمار، بورس اوراق بهادار و سازمان گسترش و نوسازی صنایع در این دوره تصویب شد.[۶]
۱ (۱۲۸۵/نمایندگان) ۲ (۱۲۸۸/نمایندگان) ۳ (۱۲۹۳/نمایندگان) ۴ (۱۳۰۰/نمایندگان) ۵ (۱۳۰۲/نمایندگان)
۶ (۱۳۰۵/نمایندگان) ۷ (۱۳۰۷/نمایندگان) ۸ (۱۳۰۹/نمایندگان) ۹ (۱۳۱۱/نمایندگان)۱۰ (۱۳۱۴/نمایندگان)
۱۱ (۱۳۱۶/نمایندگان) ۱۲ (۱۳۱۸/نمایندگان) ۱۳ (۱۳۲۰/نمایندگان) ۱۴ (۱۳۲۲/نمایندگان) ۱۵ (۱۳۲۶/نمایندگان)
۱۶ (۱۳۲۸/نمایندگان) ۱۷ (۱۳۳۱/نمایندگان) ۱۸ (۱۳۳۲/نمایندگان) ۱۹ (۱۳۳۵/نمایندگان) ۲۰ (تابستان و زمستان ۱۳۳۹/نمایندگان)
۲۱ (۱۳۴۲/نمایندگان) ۲۲ (۱۳۴۶/نمایندگان) ۲۳ (۱۳۵۰/نمایندگان) ۲۴ (۱۳۵۴/نمایندگان)