جنگ داخلی افغانستان (۱۹۹۶–۱۹۹۲)

جنگهای داخلی افغانستان از سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۵
بخشی از جنگ افغانستان (۱۹۷۸–تاکنون)
در طول این جنگ‌ها زیر ساخت شهر کابل کاملاً از بین رفت و شهر عموماً تخریب گشت.
تاریخ ۳۰ آوریل ۱۹۹۲ تا ۲۷ سپتامبر ۱۹۹۶ (۴ سال، ۴ ماه و ۴ هفته) موقعیت افغانستان نتایج طالبان کنترل ۸۰ درصد کشور را به دست گرفتند. دولت اسلامی افغانستان کنترل ۲۰ درصد را به دست گرفت. دولت اسلامی افغانستان به شمال کشور رفته و به صورت بین‌المللی به رسمیت شناخته می‌شود. طالبان امارت اسلامی افغانستان را تأسیس کردند که از طرف بسیاری از کشورها به رسمیت شناخته نمی‌شد. جنگ داخلی افغانستان (۱۹۹۶–۲۰۰۱)
طرف‌های درگیر
دولت اسلامی افغانستان شورای نظار جمعیت اسلامی افغانستان حرکت اسلامی افغانستان تنظیم دعوت اسلامی افغانستان حزب اسلامی خالص (تا اواسط ۱۹۹۲) حزب وحدت اسلامی افغانستان (تا دسامبر ۱۹۹۲) جنبش ملی اسلامی افغانستان (تا ۱۹۹۴) پشتیبانی از سوی ایران روسیه[۱]	حزب اسلامی گلبدین حکمتیار (تا اواخر ۱۹۹۴) پشتیبانی از سوی پاکستان حزب وحدت اسلامی افغانستان (پس از دسامبر ۱۹۹۲) جنبش ملی اسلامی افغانستان (۱۹۹۴) پشتیبانی از سوی ازبکستان رهبران شبه نظامی قندهار	طالبان (از اواخر ۱۹۹۴) پشتیبانی از سوی پاکستان القاعده (از سال ۱۹۹۶)
فرماندهان و رهبران
برهان‌الدین ربانی احمد شاه مسعود سید حسین انوری صبغت‌الله مجددی عبدالحق رسول سیاف عبدالعلی مزاری کریم خلیلی عبدالرشید دوستم	گلبدین حکمتیار عبدالعلی مزاری کریم خلیلی عبدالرشید دوستم گل‌آغا شیرزی	محمد عمر اسامه بن لادن ایمن الظواهری
حزب وحدت با دولت اسلامی افغانستان تا اواخر ۱۹۹۲ کار می‌کرد. پس از آن به حزب اسلامی پیوست. دوستم که پیشتر با احمدشاه مسعود کار می‌کرد در سال ۱۹۹۴ به نیروهای گلبدین حکمتیار پیوست. حکمتیار همراه با جمعیت همزمان بر ضد وحدت و اتحاد می‌جنگید. در سال ۱۹۹۵ مسعود و نیروهای ISA قادر به کنترل بیشتر قسمت‌های کابل شدند.

جنگ داخلی افغانستان از ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۶ به دوره خشونت‌باری از جنگ در افغانستان از سال ۱۹۷۸ تاکنون اشاره می‌کند که پس استعفای رئیس‌جمهور محمد نجیب‌الله و سقوط جمهوری دموکراتیک افغانستان رخ داد. پس از آن دولت اسلامی افغانستان در آن زمان طبق پیمان پیشاور تأسیس گشت.^[۲] هدف این پیمان توافق صلح و تقسیم قدرت بود که تمام احزاب افغانستان در سال ۱۹۹۲ با آن توافق کردند و متحد شدند، به غیر از حزب اسلامی گلبدین حکمتیار که آن را نپذیرفت. اگرچه در این زمان به حکمتیار پیشنهاد نخست‌وزیری داده شد^[۳] اما او درصدد حاکمیت کامل در افغانستان بود.^[۴] حکمتیار سریعاً بمباران شهر کابل را آغاز نمود^[۵] که باعث شروع دورهٔ جدیدی از جنگ در افغانستان شد.^[۶] در طول این جنگ شهرهای کابل، هرات، مزار شریف و قندهار بیشترین میزان خشونت و تلفات را نسبت به شهرهای دیگر دادند.

نیروهای شورای نظار (جمعیت اسلامی افغانستان به رهبری احمد شاه مسعود و برهان الدین ربانی منطقه شمال شرق کابل، نیروهای حزب اسلامی افغانستان به رهبری گلبدین حکمتیار در مناطق وسیع جنوب کابل، اتحاد اسلامی برای آزادی افغانستان رسول سیاف مناطق افشار قرغه، جنبش ملی اسلامی افغانستان به رهبری عبدالرشید دوستم شمال کابل، نیروهای حزب وحدت اسلامی افغانستان به رهبری عبدالعلی مزاری در مناطق شمال غرب و غرب کابل حضور داشتند. این نیروها از طرف کشورهای خارجی حمایت می‌شدند. کشورهای غرب و منطقه مانند روسیه، پاکستان، عربستان سعودی و ایران.

در سال ۱۹۹۶، جنگ‌های داخلی با پیروزی طالبان پایان یافت. طالبان که در سال ۱۹۹۴ تشکیل شده بود شهر کابل را تسخیر کردند و بیش از ۹۰٪ کشور را تحت کنترل گرفتند و منطقهٔ کوچکی را در شمال شرقی برای مجاهدین اختصاص دادند.

جستارهای وابسته

• ستیزه در افغانستان:
  • جنگ شوروی (نبرد)
  • جنگ‌های داخلی: جنگ داخلی ۱۹۹۲، جنگ داخلی ۱۹۹۶
  • جنگ آمریکا: نبرد، تلفات
• خروج نیروهای آمریکایی: خروج اول، خروج دوم
• سقوط کابل: (۱۹۹۶، ۲۰۰۱، ۲۰۲۱)
• طالبان: شورش، نبرد زرنج، نبرد قندهار، هجوم
• عملیات‌های تخلیهٔ کابل: پناه به متحدان، پیتینگ
• حملات: میدان هوایی کابل، هواپیمای بدون سرنشین
• فهرست‌های تلفات: غیرنظامی، نیروهای امنیتی افغان، نیروهای ائتلاف، ایالات متحده

منابع

پانویس

1. Hunter, Shireen; Thomas, Jeffrey L.; Melikishvili, Alexander (2004). Islam in Russia: The Politics of Identity and Security. M.E. Sharpe. p. 409. ISBN 978-0-7656-1282-3.
2. Directorate of Intelligence (2001). "CIA -- The World Factbook -- Afghanistan". Archived from the original (mirror) on 19 October 2012. Retrieved 2012-06-06. note - the self-proclaimed Taliban government refers to the country as Islamic Emirate of Afghanistan
3. Sifton, John (6 July 2005). Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan’s Legacy of Impunity (Report). Human Rights Watch.
4. Saikal (2004), p. 215.
5. «عفو بدون عدالت؟ افغانستان در آستانه برگشت «قصاب کابل»». دویچه وله دری. ۱۵ فوریه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱ مه ۲۰۱۷.
6. "Archived copy". Archived from the original on 2016-10-18. Retrieved 2016-10-16.

کتابشناسی

• سید، سید عبدالقوس. «از فصل یک الی هشتم». جنگهای کابل از سال ۱۳۷۱–۱۳۷۵. ج. ۱.
• میم - میهن فدا. «جنگ‌های کابل «زرافه قشنگ»». وبگاه نی. دریافت‌شده در ۲۹ دسامبر ۲۰۱۲. (جنگهای کابل نوشته م مهین فدا در تحت عنوان جنگهای کابل زرافه قشنگ در وبگاه مشعل در پنج فصل خلاصه گردیده‌است. هکذا در وبگاه نی تمام فصل وجود دارد)
• Saikal, Amin (2004). Modern Afghanistan: A History of Struggle and Survival. I.B.Tauris. ISBN 978-0-85771-478-7.