تمدن ۴ یا تمدن چهار سید مایر (به انگلیسی: Sid Meier's Civilization IV یا Civ4) یک بازی ویدئویی به سبک استراتژی نوبتی۴اکس و عنوان چهارمین قسمت اصلی از مجموعه بازیهای تمدن است که توسط فیراکسیس گیمز توسعه یافته و در سال ۲۰۰۵ به دست سورن جانسن طراحی و بهوسیلهٔ ۲کی منتشر شده است. این بازی میان ۲۵ اکتبر تا ۴ نوامبر ۲۰۰۵ در آمریکای شمالی، اروپا و استرالیا منتشر شد. همچنین نسخه گستردهشده این بازی به نام سروران جهان در ۲۴ ژوئیه ۲۰۰۶ در آمریکای شمالی و در ۲۸ ژوئیه همان سال در اتحادیه اروپا پخش شد. نسخه گسترشیافته و بسته الحاقی دوم نیز به نام برتر از شمشیر میان ۱۸ ژوئیه تا ۳۰ ژوئیه ۲۰۰۷ در سراسر جهان عرضه شد.
روند بازی بدین صورت است که هر بازیکن یک امپراتوری را میسازد. بازی از هزاره چهارم پیش از میلاد آغاز میشود که یک کوچنده شهری را میسازد. با ساخت شهر بازیکن به گسترش امپراتوری میپردازد و با دیگر ملتها همآوردی میکند. بُرد در این بازی بر پایه پیشفرض به پنج گونه شدنیاست: نخست آنکه بازیکن بر همه تمدنهای دیگر چیره شود. دوم آنکه بیشینه سرزمینها و جمعیت جهان را کنترل کند. سوم آنکه فضاپیمایی بسازد که بتواند انسانها را به آلفا قنطورس بکوچاند. چهارم آنکه سه شهر گوناگون را از دید فرهنگی به رتبه «افسانهای» برساند. و پنجمین راه ایناست که بازیکن پیشوای جهان شود پس از آنکه برای نخستین بار دبیرکل سازمان ملل متحد شود. چنانچه بازی به زمان پایان خود در سال ۲۰۵۰ برسد و بازیکن به هیچکدام از این پنج آماج دستنیابد، ملتی که بالاترین امتیاز را به دست آورده است برنده بازیاست.
در بازیهای تمدن پیشین در زمینه دین بازیکن نیایشگاهها و کلیساهای کلیای میساخت ولی در این بازی هفت دین جداگانه فراهم است: بوداگرایی، مسیحیت، کنفوسیوسگرایی، آیین هندو، اسلام، یهودیت و تائوگرایی. هر دین با فناوریای همبسته است. چهار دین تازهتر-مسحیت، اسلام، کنوفوسیوسگرایی و تائوگرایی- با یک مبلغ مذهبی پایهریزی میشوند. بازیکنان میتوانند دینی رسمی را برگزینند یا آزادی دینی اعلامکنند. اگر تمدنی دینی را شناسایی نکند آن تمدن به هدفها و امتیازهای بازی دست نخواهد یافت.
تمدنها و رهبران
در این بازی هجده تمدن فراهم است که از این هجده تمدن هشت تایشان دارای دو رهبر میباشند. هر رهبر ویژگیهای تاریخی خود را داراست. بسیاری از چهرههای برجسته تاریخی چون آشوکا، کورش بزرگ، فرانکلین روزولت، جورج واشینگتن، هتشپسوت، مانسا موسی، کوبلای خان، پتر بزرگ، چین شی هوانگ، صلاحالدین ایوبی و شهبانو ویکتوریا در نسخههای پیشین جایی نداشتند. هر شهریگریای عناصر ویژهای دارد و همچنین یگانهایی ویژه که با گذشت زمان توانایی تبدیل به یگانی پیشرفتهتر را دارند. برای نمونه سربازان جاویدان ایرانی جایگزین گردونهها میشوند.
در زیر نمونهای کوتاه از ویژگیهای هر تمدن آوردهشده است:
بربرها در این بازی دارای شهرهایی هستند که مانند شهرهای دارای تمدن از خود کنش و واکنش نشان میدهند. نام این شهرها از روی نام قومها یا فرهنگهایی مانند هون و ویزیگوت گرفتهشده است. بربرها توانایی همه کاری را چون تمدنها دارا میباشند جز برقراری دیپلماسی.