افغانستانی‌ها

افغانستانی‌ها

نقشه افغانستانی‌ها در سراسر دنیا.   افغانستان   + ۱٬۰۰۰٬۰۰۰   + ۱۰۰٬۰۰۰   + ۱۰٬۰۰۰   + ۱٬۰۰۰
کل جمعیت
۵۳ میلیون (برآورد)
مناطق با جمعیت چشمگیر
مهاجران افغانستانی
ایران	۵٬۰۰۰٬۰۰۰(۲۰۲۴)[۱]
پاکستان	۱٬۲۸۵٬۷۵۴ (۲۰۲۲)[۲]
آلمان	۴۲۵٬۰۰۰ (۲۰۲۲)[۳]
ایالات متحده آمریکا	۳۰۰٬۰۰۰ (۲۰۲۲)[۴]
امارات متحدهٔ عربی	۳۰۰٬۰۰۰ (۲۰۲۳)[۵]
روسیه	۱۵۰٬۰۰۰ (۲۰۱۷)[۶]
ترکیه	۱۲۹٬۳۲۳ (۲۰۲۱)[۷]
کانادا	۱۲۵٬۳۰۵ (۲۰۲۲)[۸][۹]
سوئد	۸۲٬۶۷۶ (۲۰۲۲)[۱۰]
بریتانیا	۷۹٬۰۰۰ (۲۰۱۹)[۱۱]
استرالیا	۵۹٬۷۹۷ (۲۰۲۱)[۱۲]
هلند	۵۱٬۸۳۰ (۲۰۲۱)[۱۳]
فرانسه	۴۱٬۱۷۴ (۲۰۲۱)[۱۴]
یونان	۲۱٬۴۵۶ (۲۰۲۱)[۱۵]
اوکراین	۲۰٬۰۰۰ (۲۰۰۱)[۱۶]
دانمارک	۱۸٬۰۱۸ (۲۰۱۷)[۱۷]
هند	۱۵٬۸۰۶ (۲۰۲۱)[۱۸]
بلژیک	۱۵٬۰۰۰ (۲۰۱۸)[۱۹]
سوئیس	۱۴٬۵۲۳ (۲۰۲۱)[۲۰]
فنلاند	۱۲٬۰۴۴ (۲۰۲۱)[۲۱]
ایتالیا	۱۱٬۱۲۱–۱۲٬۰۹۶ (۲۰۲۱)[۲۲]
نروژ	۱۰٬۴۷۵ (۲۰۱۰)[۲۳]
ازبکستان	۱۰٬۰۰۰ (۲۰۲۲)[۲۴]
اسرائیل	۱۰٬۰۰۰ (۲۰۱۲)[۲۵]
اندونزی	۷٬۶۲۹ (۲۰۲۱)^[نیازمند منبع]
تاجیکستان	۶٬۷۷۵ (۲۰۲۱)[۲۶]
قطر	۴٬۰۰۰ (۲۰۱۲)[۲۷]
ژاپن	۳٬۵۰۹ (۲۰۲۰)[۲۸]
نیوزیلند	۳٬۴۱۴ (۲۰۱۳)[۲۹]
مالزی	۲٬۶۶۱ (۲۰۲۱)[۳۰]
قزاقستان	۲٬۵۰۰+ (۲۰۲۱)[۳۱][۳۲]
رومانی	۲٬۳۸۴ (۲۰۲۰)[۳۳]
برزیل	۳٬۰۰۰–۴٬۰۰۰ (۲۰۲۲)[۳۴]
قرقیزستان	۲٬۰۰۰ (۲۰۰۲)[۳۵]
ایرلند	۱٬۲۰۰ (۲۰۱۹)[۳۶]
اکوادور	۳۰۰–۲٬۵۰۰ (۲۰۱۸)[۳۷]
پرتغال	۸۸۳[۳۸][۳۹]
زبان‌ها
فارسی، پشتو و دیگر زبان‌های افغانستان
دین
بیشتر: اسلام (سنی اکثریت و شیعه اقلیت) اقلیت: آیین هندو، آیین سیک، مسیحیت، آیین زرتشتی، آیین یهودی
قومیت‌های وابسته
پشتون‌ها، تاجیک‌ها، هزاره‌ها و ازبک‌ها

افغانستانی‌ها (به پشتو: افغانان) یا مردم افغانستان به افرادی که در کشور افغانستان زندگی می‌کنند یا افرادی که نسب آن‌ها از افغانستان باشد گفته می‌شود. کشور افغانستان از اقوام گوناگونی مانند: پشتون‌ها، هزاره‌ها، تاجیک‌ها و ازبک‌ها تشکیل شده است. دو زبان اصلی که افغانستانی‌ها به آن‌ها صحبت می‌کنند فارسی دری و پشتو است.^[۴۰][۴۱]

زمینه

اولین ذکر نام افغان (Abgân) توسط شاپور یکم ساسانی در سدهٔ سوم میلادی است.^[۴۲][۴۳] در سدهٔ چهارم میلادی در اسناد باختری که در شمال افغانستان یافت شد، از افراد خاصی با نام «افغان/افغانا» (αβγανανο) یاد شده است. واژهٔ «افغان» ریشه در زبان فارسی دارد و به قوم پشتون گفته می‌شود.^[۴۴]

واژهٔ افغان به عنوان صفت نیز به معنای اهل افغانستان یا مرتبط به افغانستان است و «افغانی» به‌عنوان نام زبان یا فرهنگ آن‌ها نیز کاربرد دارد. بر اساس قانون اساسی ۱۹۶۴ افغانستان، همهٔ شهروندان افغانستان در برابر قانون از نظر حقوق و تکالیف برابر هستند.^[۴۵] در اصل چهارم قانون اساسی جمهوری اسلامی افغانستان که تا سال ۲۰۲۱ وجود داشت، آمده است که اتباع افغانستان متشکل از اقوام پشتون، تاجیک، هزاره، ازبک، ترکمن، بلوچ، پشه‌ای، نورستانی، ایماق، عرب، قرقیز، قزلباش، گوجر، براهویی و دیگر قومیت‌های این کشور می‌شدند.^[۴۶] در مورد واژهٔ افغان یا افغانستان اختلافات سیاسی وجود دارد: افرادی از اقوام غیرپشتون وجود دارند که کاربرد واژهٔ افغان یا افغانستان را چه به عنوان نام این کشور و چه به عنوان نام ملی خودشان رد می‌کنند. پشتون‌هایی هم در پاکستان هستند که مایلند اصطلاح افغان در مورد آن‌ها گفته شود.^{[۴۷][۴۸][۴۹][۵۰]}

نام قوم افغان پیش از تشکیل دولت ملی در این منطقه، برای اشاره به قوم پشتون استفاده می‌شد. به دلیل تغییر در شکل و ماهیت سیاسی منطقه، به مانند ترسیم مرز توسط بریتانیا میان این سرزمین و پاکستان (هند بریتانیایی آن دوران) شرایط ژئوپلتیک و سیاسی تازه‌ای در این منطقه پدید آمد و حکام پشتون این اصطلاح را به هویت ملی همهٔ مردم منطقه تبدیل کردند.^{[۵۱][۵۲][۵۳]}

اقوام

مقالهٔ اصلی: اقوام افغانستان

گروه‌های قومی در افغانستان و اطراف آن در سال ۱۹۸۲

افغانستانی‌ها از اقوام مختلف هستند. بزرگ‌ترین اقوام آن پشتون‌ها، تاجیک‌ها، هزاره‌ها و ازبک‌ها هستند که این چهار قوم کمابیش ۹۵ درصد جمعیت افݝانستان را تشکیل می‌دهند.^[۵۴]

ادیان

مسجد کبود، در شهر مزارشریف، ولایت بلخ

مردم افغانستان عمدتاً و به‌طور سنتی پیرو اسلام اند و شامل سنی و شیعه می‌شوند که بیشتر آن‌ها از شاخهٔ سنی می‌باشند. سایر اقلیت‌های مذهبی شامل هندوها، سیک‌ها، زرتشتی‌ها، یهودی‌ها و مسیحی‌ها هستند.^[۵۵]

فرهنگ

فرهنگ افغانستان برای بیش از سه‌هزار سال وجود داشته است که به دوران شاهنشاهی هخامنشی در حدود ۵۰۰ پ. م بازمی‌گردد. افغانستانی‌ها ویژگی‌های فرهنگی مشترک با مناطق اطرافشان دارند و ویژگی‌هایی هم دارند که مناطق اطراف متفاوت است و هر یک از ۳۴ ولایت افغانستان دارای فرهنگ‌های متمایز منحصربه‌فرد خودشان اند که بخشی از آن ناشی از موانع جغرافیایی است که کشور را تقسیم کرده است. فرهنگ افغانستان از نظر تاریخی به ایران نزدیک است، از جمله این که هر دو کشور پیرو دین اسلام، گاه‌شماری هجری خورشیدی هستند و به زبان‌های یکسان صحبت می‌کنند، این به دلیل نزدیک بودن ایران و افغانستان از نظر فرهنگی به یکدیگر برای هزاران سال است.

هویت‌ملی

واژهٔ افغان از سوی پارسی‌وانان و فارسی‌زبانان به پشتون‌ها گفته می‌شود. پس از استیلای قوای افغان توسط درانی‌ها بر مناطق تحت کنترل ایران در شرق و امپراتوری گورکانی در جنوب و جنوب‌شرق این واژه عمومیت یافت و به این سرزمین افغانستان گفته شد.^[۵۶] کشور افغانستان با مرزهای موجود آن در قرن نزدهم شکل گرفت. مرزهای کنونی افغانستان عمدتاً در زمان حکومت عبدالرحمن (۱۸۸۰–۱۹۰۱) تعیین شد. نام افغانستان پیش از آن هم در اسناد تاریخی وجود داشت، اما جغرافیای آن خیلی مشخص نبوده است.^[۵۷]

براساس منابعی مانند تواریخ خورشید جهان (۱۸۹۴)، تاج‌التواریخ ([۱۳۲۰ق] ۱۳۷۵خ) و سراج‌التواریخ (۱۳۳۱ ق)، در گذشته «افغان» به قوم «پشتون» گفته می‌شد. به باور حسن کاکر (۱۳۵۷)، «از مدتی است که این نام به قدری عام گردیده است که نه تنها پشتون‌ها خود را افغان می‌گویند بلکه افراد منسوب به هر دسته دیگر عرقی بدون ملاحظه لسان، دین و مذهب افغان نامیده می‌شوند». در ۹۵ سال تاریخچه قانونگذاری افغانستان مرجع وضع قوانین اساسی، به‌جز «اصول اساسی جمهوری دموکراتیک»، که «شورای انقلابی» دولت وقت در ۱۳۵۹ تصویب کرد، مجمع بزرگان محلی موسوم به «لویه جرگه» و پادشاه یا رئیس‌جمهوری بوده‌اند. قوانین عادی در این مدت با فرمان تقنینی یا با تصویب پارلمان و امضای پادشاه یا رئیس‌جمهوری نافذ شده‌اند.^[۵۷]

در تاریخچه قانون‌گذاری افغانستان چند نوع قانون دربارهٔ «تابعیت» و «هویت شهروندی» احکامی داشته که موضوع هویت رسمی شهروندان هم در آنها مطرح شده است: قانون اساسی، قانون تابعیت، قانون تذکره تابعیت و قانون ثبت احوال نفوس. احکام این قوانین در دوره‌های مختلف دربارهٔ واژه «افغان» نسبتاً متفاوت بوده است. «نظامنامه اساسی»، نخستین قانون اساسی افغانستان در ۱۳۰۱ همه افراد ساکن کشور را دارای «صفت تابعیت افغانیه» خواند. این عبارت در «اصول اساسی» ۱۳۱۰ تکرار شد. هنوز «تابعیت» شامل مفهوم «هویت» نبود. اما قانون اساسی ۱۳۴۳ تصریح کرد که «بر هر فرد» دارای تابعیت افغانستان «کلمه افغان اطلاق می‌شود». قوانین اساسی ۱۳۵۵ و ۱۳۸۲ هم آن را تکرار کردند.^[۵۷]

برعلاوه محمد داوود، نخستین رئیس‌جمهوری افغانستان، در زمان حاکمیتش استفاده از نام قومیت و نام‌های خانوادگی را در اسناد رسمی ممنوع ساخت.^[۵۷]

اما قوانین اساسی دوره حاکمیت حزب دموکراتیک خلق (۱۳۵۹، ۱۳۶۶ و ۱۳۶۹) در این مورد ساکت بودند. در این قوانین هیچ ذکری دربارهٔ هویت شهروندان نشد، اما در عوض بر مفاهیم «ملیت» و «کثیرالملیت» بودن جامعه و اقوام کشور تأکید شد. در این دوره واژه «ملیت» در مورد اقوام کشور به کار می‌رفت. نگاه قانونگذاران به واژه افغان در قوانین عادی هم به همین صورت متفاوت بوده است. در «نظامنامه تذکره نفوس و اصول پاسپورت و قانون تابعیت» سال ۱۳۰۳، که در واقع یک قانون بود، اگرچه عبارت «تبعه افغانیه» ذکر شد، اما مفهوم آن را تعریف و تصریح نکرد و دربارهٔ محتوای «تذکره» (شناسنامه) هم توضیحی نداد.

اما ظاهراً این «اصول تابعیت» مصوب ۱۳۱۵ بود که برای نخستین بار تصریح کرد که «عموم افرادی که در افغانستان اقامت می‌کنند، افغان و تبعه افغان هستند». با وجود این، هنوز هویت رسمی اتباع در شناسنامه‌های آنها مطابق «اصولنامه تذکره تابعیت» ۱۳۱۷ شامل «اسم، ولدیت، سکونت، عمر، محل ولادت، چهره، صنعت و خدمت» بود.

تعریف «هویت» در «قانون ثبت احوال نفوس و احصائیه حیاتی» ۱۳۵۶ مشخص شد که عبارت بود از «شهرت، خصوصیات جسمانی و اجتماعی، اقتصادی و محل سکونت شخص». مطابق این هویت شناسنامه‌ای شامل «اسم و اسم فامیلی یا تخلص، اسم پدر، اسم پدر کلان، محل تولد، تاریخ تولد و عمر، دین، شغل، جنس (مرد، زن)، حالت مدنی (مجرد، متأهل، بیوه، مطلقه)» می‌شد.

در «قانون تابعیت جمهوری دموکراتیک افغانستان» ۱۳۶۵ عبارت «تابعیت افغانی» با تعریف «ارتباط سیاسی و حقوقی شخص با دولت جمهوری دموکراتیک افغانستان» آمد. در این قانون ذکری از واژه «افغان» به عنوان هویت رسمی شهروندان نشده است. به دنبال این راه طولانی، قانونگذاران در مجلس نمایندگان به دنبال حدود دو سال جدال‌های داغ، در بهار ۱۳۹۲ توافق کردند که در شناسنامه الکترونیکی بدون عنوان «ملیت» و «قومیت» باشد. مجلس سنا این مصوبه را رد کرد، اما کمیته مختلط هر دو مجلس در یازدهم جدی/دی ۱۳۹۲ مصوبه مجلس نمایندگان را تأیید کرد.^[۵۷]

مطابق قانون، مصوبه مجلس که به تأیید کمیته مشترک هر دو مجلس رسیده بود، نیاز به امضای رئیس‌جمهوری نداشت، اما حامد کرزی، رئیس‌جمهوری وقت، از ابلاغ این مصوبه به وزارت عدلیه/دادگستری خودداری کرد و در نتیجه تا پایان کار او به عنوان رئیس‌جمهوری هرگز به اجرا درنیامد.

تا کم‌تر از یک سال پس از تصویب این قانون، اشرف غنی، رئیس‌جمهوری فعلی به عنوان یکی از وعده‌های انتخاباتی خود آن را در نخستین روز کاری خود در دهم قوس/آذر ۱۳۹۳ به وزارت عدلیه ابلاغ ولی از اجرای آن خودداری کرد. این قانون حدود دو سال عملاً معلق بود.

آقای غنی در ۱۲ حوت/اسفند ۱۳۹۵ با صدور فرمان تقنینی دستور داد که با تغییر قانون ثبت احوال نفوس سه ردیف با عنوان‌های «دین»، «قوم» و «ملیت» در شناسنامه‌های جدید افزوده شود تا راه برای درج واژه «افغان» به عنوان هویت شناسنامه‌ای آنها باز شود. این فرمان در سال ۱۳۹۶ به شورای ملی فرستاده شد تا به قانون تبدیل شود.

مجلس نمایندگان به دنبال بحث‌های داغی فرمان آقای غنی را در ۸ عقرب/آبان گذشته رد کرد، اما به دنبال رأی مثبت مجلس سنا در ۲۷ قوس/آذر، فرصت تصمیم‌گیری نهایی در اختیار کمیته مشترک ۱۶ نفره هر دو مجلس قرار گرفت. این کمیته با آراء ۸ عضو سنا و ۴ عضو مجلس نمایندگان فرمان آقای غنی را تأیید کرد تا هویت رسمی شهروندان «افغان» شود.^[۵۸]

جستارهای وابسته

• جمعیت‌شناسی افغانستان
• نام قومی افغان
• نام افغانستان
• مهاجران افغانستانی
• پشتون‌ها
• مرز دیورند
• پشتون‌سازی

پانویس

1. "Iran's Interior Minister - The presence of more than 5 million Afghan immigrants in Iran". www.isna.ir. Retrieved 2023-09-17.
2. "Situations". data2.unhcr.org. Retrieved 2023-06-05.
3. "Statistischer Bericht - Mikrozensus - Bevölkerung nach Migrationshintergrund - Erstergebnisse 2022". 20 April 2023. Retrieved 17 July 2023.
4. "Welcome allied-media.com - BlueHost.com". Allied-media.com. Archived from the original on 16 January 2023. Retrieved 2022-12-24.
5. Shahbandari, Shafaat (November 30, 2012). "Afghans take hope from UAE's achievements". Gulf News. Retrieved 2013-11-05.
6. "Moscow's 'Little Kabul'". Radio Free Europe / Radio Liberty. 25 December 2017.
7. "The Afghan refugee crisis brewing on Turkey's eastern border". The New Humanitarian. August 3, 2021. Retrieved 2021-08-13.
8. "Canada Census Profile 2021". Census Profile, 2021 Census. Statistics Canada Statistique Canada. 7 May 2021. Retrieved 3 January 2023.
9. "Permanent Residents – Monthly IRCC Updates – Canada – Admissions of Permanent Residents by Country of Citizenship". Statistics Canada. Retrieved 3 January 2022.
10. https://www.scb.se/en/finding-statistics/statistics-by-subject-area/population/population-composition/population-statistics/. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help)
11. الگو:ONSCoB2019
12. "People in Australia who were born in Afghanistan". Australian Bureau of Statistics. Retrieved 27 February 2023.
13. "CBS Statline".
14. "Afghanistan. Comment sont répartis les réfugiés afghans dans le monde ?". 2 September 2021.
15. Calcea, Nicu (2021-08-19). "How the US and the UK accept far fewer Afghan refugees than other countries". New Statesman (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-05.
16. "Афганська громада України". October 8, 2001. Retrieved 2021-07-29.
17. "Denmark". Ministry of Foreign Affairs (Afghanistan). January 1, 2017. Retrieved 2021-07-30. The number of Afghan immigrants living in Denmark per January 1st 2017 is 13240. There are also 4778 persons who are descendants of Afghan immigrants.
18. "Rohdatenauszählung ausländische Bevölkerung". 31 January 2023.
19. "Bevölkerung nach Staatsangehörigkeit und Geburtsland". 18 May 2018.
20. Calcea, Nicu (2021-08-19). "How the US and the UK accept far fewer Afghan refugees than other countries". New Statesman (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-05.
21. "Foreigners in Finland". Statistics Finland. June 9, 2021. Retrieved 2021-07-30.
22. Istituto Nazionale di Statistica (2020). Cittadini Stranieri. Popolazione residente e bilancio demografico al 31 dicembre 2019 [Foreign Citizens. Resident population and demographic balance as in 31 Dec 2019] (Report) (به ایتالیایی). Rome: Istat. Retrieved 15 August 2021. Italia - Asia Centro-Meridionale
    Afghanistan [...] Totale: 11121 [Italy - Center-Southern Asia
    Afghanistan [...] Total: 11,121]
23. Statistics Norway – Persons with immigrant background by immigration category and country background. 1 January 2010 بایگانی‌شده در اکتبر ۲۸, ۲۰۱۰ توسط Wayback Machine
24. Afghanistan's Ghani Visits Uzbekistan on Mission to Plug Into Central Asia, Eurasianet, December 5, 2017
25. Arbabzadah, Nushin (28 February 2012). "The story of the Afghan Jews is one of remarkable tolerance". The Guardian. Retrieved 2017-04-12.
26. "Afghanistan Situation". UNHCR. August 31, 2021. Retrieved 2022-01-10.
27. Snoj, Jure (18 December 2013). "Population of Qatar by nationality". bq magazine. Archived from the original on 12 February 2017.
28. "Statistics on foreign residents in Japan (formerly registered alien statistics) - statistics table", Immigration Services of Japan (به ژاپنی)
29. "2013 Census ethnic group profiles". archive.stats.govt.nz. Archived from the original on 14 October 2020. Retrieved 5 October 2023.
30. "Afghan refugees in Malaysia find hope in Theatre of the Oppressed". Turkey: TRT World. September 4, 2017. Retrieved 2021-07-29.
31. ""Салт-дәстүрін аялай білген халық" - ақпараттық-танымдық сайт - Еl.kz". 7 November 2020.
32. ""Босқындарды қабылдауға үзілді-кесілді қарсымын" - Қазақстандағы ауған диаспорасының басшысы".
33. "Romania: Refugee and migrant figures for 2020". March 30, 201. Retrieved 2021-07-30.
34. No Brasil, classe média afegã acaba em aeroporto e abrigos para fugir do Talibã
35. IFRC document
36. "Up to 500 relatives of Afghans in State to be offered temporary residency". The Irish Times.
37. "Los afganos latinoamericanos". www.trt.net.tr. TRT Español.
38. "Um ano depois, um quarto dos refugiados afegãos saiu de Portugal".
39. "Portugal: New agency for migration and asylum".
40. "The Constitution of Afghanistan". Ministry of Foreign Affairs of the Islamic Republic of Afghanistan. Archived from the original on 29 August 2021. Retrieved 2 September 2020.
41. "Article Sixteen of the 2004 Constitution of Afghanistan". 2004. Archived from the original on 28 October 2013. Retrieved 13 June 2012. Pashto and Dari are the official languages of the state. Uzbek, Turkmen, Baluchi, Pashai, Nuristani and Pamiri are – in addition to Pashto and Dari – the third official language in areas where the majority speaks them
42. "Afghanistan | History, Map, Flag, Capital, Population, & Languages". دانشنامه بریتانیکا (به انگلیسی). 2023-10-02. Retrieved 2023-10-05.
43. Noelle-Karimi, Christine; Conrad J. Schetter; Reinhard Schlagintweit (2002). Afghanistan -a country without a state?. University of Michigan, United States: IKO. p. 18. ISBN 3-88939-628-3. Retrieved 2010-09-24. The earliest mention of the name 'Afghan' (Abgan) is to be found in a Sasanid inscription from the 3rd century, and it appears in India in the form of 'Avagana'...
44. "Definition of AFGHAN". www.merriam-webster.com (به انگلیسی). 2023-10-02. Retrieved 2023-10-05.
45. "Article 1 of the 1964 Constitution of Afghanistan". Government of Afghanistan. Archived from the original on 2011-09-17. Retrieved June 13, 2012.
46. "Constitution of Afghanistan". 2004. Archived from the original on 2016-08-04. Retrieved 2013-02-16. National sovereignty in Afghanistan shall belong to the nation, manifested directly and through its elected representatives. The nation of Afghanistan is composed of all individuals who possess the citizenship of Afghanistan. The nation of Afghanistan shall be comprised of Pashtun, Tajik, Hazara, Uzbek, Turkman, Baluch, Pachaie, Nuristani, Aymaq, Arab, Qirghiz, Qizilbash, Gujur, Brahwui and other tribes. The word Afghan shall apply to every citizen of Afghanistan. No individual of the nation of Afghanistan shall be deprived of citizenship. The citizenship and asylum related matters shall be regulated by law.
47. "Who is an Afghan? Row over ID cards fuels ethnic tension" (به انگلیسی). 2018-02-08. Retrieved 2023-10-05.
48. Moslih, Hashmatallah. "Q&A: Afghanistan's Tajiks plea for federalism". www.aljazeera.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-10-05.
49. Ayoobi، Eisa Khan Ayoob (۲۰۱۸-۰۵-۲۵). «Identity Politics in Afghanistan: Nation-State or State-Nation?». The Globe Post (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۰-۰۵.
50. Valentini, Nicole (2021-07-06). "Nation, identity and the future of Afghanistan". Medium (به انگلیسی). Retrieved 2023-10-05.
51. «Ask Johnson: Afghans, Afghanis, Afghanistanis». The Economist. شاپا 0013-0613. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۰-۰۵.
52. Kieffer, Ch. M. "Afghan". Encyclopædia Iranica. Archived from the original on 16 November 2013. From a more limited, ethnological point of view, "Afḡān" is the term by which the Persian-speakers of Afghanistan (and the non-Paṧtō-speaking ethnic groups generally) designate the Paṧtūn. The equation Afghans = Paṧtūn has been propagated all the more, both in and beyond Afghanistan, because the Paṧtūn tribal confederation is by far the most important in the country, numerically and politically.
53. "ABC NEWS/BBC/ARD poll – Afghanistan: Where Things Stand" (PDF). ABC News. Kabul, Afghanistan. pp. 38–40. Archived from the original (PDF) on 28 June 2011. Retrieved 29 October 2010.
54. Lieven, Anatol (2016). "The Arbiters of Afghanistan". The National Interest (145): 28–36. ISSN 0884-9382.
55. "Afghan Culture - Religion". Cultural Atlas (به انگلیسی). 2019. Retrieved 2023-10-05.
56. «ریشه‌یابی کلمهٔ افغان». www.haqiqat.se. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ مه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۱۰.
57. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام بی‌بی‌سی فارسی وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
58. "بی‌بی‌سی فارسی"آروین، ایوب (۱۳۹۶-۱۰-۱۳). «بحث هویت در افغانستان؛ 'افغان' هویت ملی می‌شود؟». bbc persian بی‌بی‌سی پارسی. bbc. دریافت‌شده در ۱۴۰۳-۰۴-۱۵.

بیشتر خواندن

• Fikrat, Mohammad Asef; Umar, Suheyl (2008). "Afghan". In Madelung, Wilferd; Daftary, Farhad (eds.). Encyclopaedia Islamica Online. Brill Online. ISSN 1875-9831.

پیوند به بیرون

• پرونده‌های رسانه‌ای مربوط به People of Afghanistan در ویکی‌انبار 

Afghan News