جهانگیری تحصیلات خود را در سه رشته متفاوت در سه مقطع انجام داد. او فعالیت سیاسی را در سال ۱۳۵۸ از جهاد سازندگی آغاز و تا مسئولیتهای استانی در کرمان ارتقا پیدا کرد. وی سپس از ۱۳۶۳ تا ۱۳۷۱ به عنوان نماینده مجلس شورای اسلامی از حوزه انتخابیه جیرفت انتخاب شد و فعالیت کرد.
جهانگیری پس از پایان ریاستجمهوری روحانی در انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰ و ۱۴۰۳ ثبت نام کرد ولی صلاحیت او توسط شورای نگهبان احراز نشد.
ابتدای زندگی و تحصیلات
اسحاق جهانگیری کوهشاهی[۱] در ۱ بهمن ۱۳۳۶ در سیرجان واقع در استان کرمان به دنیا آمد.[۲] پدر وی حسن جهانگیری کوهشاهی، در ابتدا کارگر معدن کرومیت آبدشت (از معادن توابع اسفندقه) بود، که بعدها به سیرجان نقل مکان کرد و تا پایان بازنشستگی، کارمند اداره کشاورزی سیرجان بود. اسحاق جهانگیری دومین فرزند پسر خانواده جهانگیری است.
موضوع بزرگ بودن اندازه بینی اسحاق جهانگیری دستاویز لطیفههای سیاسی در ایران است و در کاریکاتورها مورد توجه قرار میگیرد.[۱۱][۱۲][۱۳][۱۴]
فعالیتهای سیاسی
او فعالیت سیاسی خود را از سال ۱۳۵۸ در جهاد سازندگی آغاز نمود. اسحاق جهانگیری پس از انقلاب ۱۳۵۷، در سال ۱۳۵۸ در جهاد سازندگی شهرستان ریگان در بم کار خود را شروع کرد و بعد از مدتی بهعنوان مسئول جهاد سازندگیجیرفت مشغول به کار شد. وی پس از آن به عضویت شورای مرکزی استان کرمان درآمد و تا اواسط ۱۳۶۳ در جهاد کشاورزی مشغول به کار بود.[۱۵][۱۶][۱۷]
وی در دولتهای پنجم و ششم به ریاستجمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی در فاصله سالهای ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۶، سمت استاندار استان اصفهان را برعهده داشت. او زمان استانداری در اصفهان را با حضور اکثریت جناح راست در مجلس چهارم بسیار پیچیده و سخت توصیف کردهاست. او همچنین گفته تحت تاثیر فشار همین جناح برای تغییر شهردار و معاون سیاسی استانداری استعفا داده؛ که هاشمی رفسنجانی با استعفایش مخالفت کردهاست.[۱۸]
جهانگیری در دوران وزارت صنایع تصمیم به توقف تولید خودروی پیکان گرفت؛ او در این باره گفته است که:«تولید پیکان متوقف شد، چرا که جرئت نمیکردم خانوادهام را با آن به مسافرت ببرم.»[۱۹]
معاون اول ریاستجمهوری
حسن روحانی طی حکمی در ۱۴ مرداد ۱۳۹۲، اسحاق جهانگیری را به عنوان معاون اول رییس جمهور منصوب کرد.[۲۰]
پس از انتخابات ۱۳۹۶ و تشکیل دولت دوازدهم جهانگیری طبق گفته خود به روحانی اصرار کرد که دیگر نمیخواد معاون اول باشد و او باید فرد دیگری را به معاون اولی منصوب کند ولی روحانی با او مخالفت کردهاست.[۱۸]
جهانگیری در روز دوشنبه بیستم فروردین ۱۳۹۷ و در پایان جلسه فوقالعاده ستاد اقتصادی دولت برای مدیریت بازار ارز به ریاست حسن روحانی، اعلام کرد که عرضه دلار بالاتر از ۴۲۰۰ تومان، قاچاق است. از آن تاریخ این نرخ به عنوان دلار جهانگیری شناخته میشود. این تصمیم باعث بهوجود آمدن چالشهای فراوانی در اقتصاد ایران شد و صدمات جبران ناپذیری وارد نمود.[۲۱][۲۲]
انتخابات ریاستجمهوری
انتخابات ریاستجمهوری ۱۳۹۲
پس از ثبت نام هاشمی رفسنجانی در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم، جهانگیری به عنوان رئیس ستاد انتخاباتی او انتخاب شد. پس از رد صلاحیت هاشمی با آنکه جهانگیری رسما در ستاد انتخاباتی حسن روحانی سمتی نداشت، اما گفته میشد که از مشاوران نزدیک او بوده است.[۲۳] جهانگیری در سال ۱۴۰۰ پس از اظهارات حیدر مصلحی مبنی بر ردصلاحیت هاشمی «برای حفظ نظام»، خواستار انتشار فیلم و صوت جلسه بررسی صلاحیت وی در شورای نگهبان شد.[۲۴]
بیشتر رسانهها که پیشتر از ثبتنام گزینهای پوششی برای حمایت از روحانی در انتخابات خبر میدادند،[۲۶] اسحاق جهانگیری را که در آخرین ساعت ثبتنام در انتخابات در وزارت کشور حضور به هم رساند، نامزد پوششی روحانی معرفی کردند.[۲۷][۲۸][۲۹][۳۰][۳۱][۳۲]
وی بعد از ثبت نام در سخنرانی خود در وزارت کشور در پاسخ به سؤال خبرنگار مبنی بر (منظورتان از مافیا در کلاب هاوس به آن اشاره داشتید، چه کسانی هستند) پاسخ داد: «مافیا کسی است که مردم را نسبت به آینده ناامید میکند.»[۳۴]
سرانجام صلاحیت او توسط شورای نگهبان احراز نشد و در بیانیه ای اعلام کرد: «به خدا پناه میبرم و عدم احراز صلاحیت بسیاری از شایستگان را تهدیدی جدی برای مشارکت همگانی و رقابت عادلانه گرایشها و جریانهای سیاسی بهویژه اصلاح گرایان میدانم.»[۳۵][۳۶]
۱ سال ۱۳۸۲ به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تغییر نام پیدا کرد. ۲ وزارت کشاورزی با وزارت جهاد سازندگی ادغام، و وزارت جهاد کشاورزی تشکیل شد. ۳ در سال ۱۳۸۳ تشکیل شدند. ۴ وزارت صنایع با وزارت معادن و فلزات ادغام، و وزارت صنایع و معادن تشکیل شد. ۵ سال ۱۳۷۹ به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تغییر نام پیدا کرد. ۶ سازمانهای برنامه و بودجه با سازمان امور اداری و استخدامی کشور ادغام، و سازمان مدیریت و برنامهریزی تشکیل شد.
۱ سال ۱۳۹۸ سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به وزارتخانه تبدیل شد. ۲ سال ۱۳۹۵ سازمان مدیریت و برنامهریزی به سازمانهای برنامه و بودجه و اداری و استخدامی تفکیک شد. ۳ سال ۱۳۹۳ معاونتهای نظارت راهبردی و سرمایه انسانی ادغام شده و سازمان مدیریت و برنامهریزی را تشکیل دادند.
۴ سال ۱۳۹۶ از سطح مشاورت رئیسجمهور به سطح معاونت رئیسجمهور ارتقا یافت.