به افزایش بیش از حد قطر مویرگهای زیر سطح پوست، گشادشدگی مویرگها، مویرگفراخی،[۱] یا تلانژکتازی (Telangiectasia) گفته میشود. گشادشدگی مویرگها باعث ایجاد تومورهای کوچک و سرخفام پوست صورت و غیره میشود. رگهای گشاد شده به قطر نیم تا یک میلیمتر در زیر پوست یا سطح مخاطی قرار دارند.
بیماریزایی
این ضایعات در همه جای بدن میتوانند دیده شوند بهخصوص در صورت اطراف بینی و چانه؛ همچنین در ساق پا، بازوها و تنه نیز مشاهده میشوند. این ضایعات میتوانند در سرخرگها، سیاهرگها یا مویرگها پدید آیند. ضایعات در کودکان و زنان شایعترند.
تلانژکتازی صورت میتواند خودبخود ایجاد شده یا ناشی از مقادیر زیاد اشعه UV، بیماری کلاژن واسکولار، آکنه روزاسه، حاملگی، الکل یا تغییرات هورموناستروژن و مصرف کورتیکوستروئید موضعی دیده شود.
کودکان بهطور مکرر دچار تلانژکتازی صورت میشوند که میتواند تا بزرگسالی نیز ادامه داشته باشد. تلانژکتازی اندام تحتانی بیشتر در خانمها شایع است و ممکن است ژنتیکی یا در اثر حاملگی رخ میدهد.[نیازمند منبع]
علل
این ضایعات میتوانند علل ارثی یا غیر ارثی داشته باشند. علل ارثی مانند:
آتاکسی تلانژکتازی (Ataxia-telangiectasia) آتاکسی تلانژکتازی بیماری ارثی با ابتلا سیستمهای مختلف است که به صورت اتوزومال مغلوب منتقل میشود و با تلانژکتازی در پوست و چشم، آتاکسی مخچهای شدید، درجاتی از کمبود ایمنی و استعداد ابتلا به عفونتهای ریوی و بدخیمیهای لنفورتیکولر و تومورهای مغزی تظاهر میکند.
اسپایدر آنژیوما در بیماران کبدی، مصرفکنندگان قرصهای استروژن و زنان باردار.
درمان
یک روش درمان اسکلروتراپی (Sclerotherapy) است به معنی تزریق مواد اسکلروزهکننده مانند %0.25 tetradecylsolfate به داخل عروق متسع. روش دیگر استفاده از لیزر است مانند لیزر Nd:YAG1064nm. دیده شده که اسکلروتراپی بهبودی سریعتری داشتهاست ولی از نظر کلینیکی هر دو روش باعث بهبودی این ضایعات شدهاست؛ ولی با انجام اسکلروتراپی درد، التهاب و قرمزی بافت بیشتر دیده شده و تیرگی پس از التهاب فقط با اسکلروتراپی دیده شدهاست.