پانویس (پی‌نوشت، پانوشت) شرح یا ارجاعی است که در حاشیهٔ متن جای می‌گیرد و ممکن است با عدد یا نشانه‌هایی نظیر ستاره مشخص گردد و در متن نیز به آن رجوع داده شود.[۱] پانویس، در واقع، بخشی از نوشته تحقیقی است که برای دادنِ اطلاع بیشتر یا اعتبار بخشیدن به نوشته فراهم می‌شود؛ اگرچه جزء ضروری نوشته تحقیقی است ولی ماهیتاً به‌گونه‌ای است که نمی‌توان آن را در متن نوشته جای داد.[۲][۳]
پانویس بر چند نوع است. از جمله می‌توان به پانویس توضیحی، پانویس ارجاعی و پانویس تلفیقی اشاره کرد.
در الفبای لاتین برای پانویس بیشتر از ستاره (نشان‌گذاری) (*) و خط عمودی و نشانه پاراگراف استفاده می‌شود.[۴] دفتر چاپ دولت ایالات متحده آمریکا بیش از دو صفحه را در توضیحاتِ خود به موضوعِ پانوشت اختصاص داده است.[۵] ناسا نیز دارای راهنمایی برای استفاده از پانویس در اسنادِ تاریخی خود است.[۶]
این یک مقالهٔ خرد ادبیات است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.