جمهوری‌خواهی فدرال (به انگلیسی: federal republicanism)، یک ایدئولوژی است که عمدتاً در قرن ۱۹ میلادی در اسپانیا رایج بود و به جمهوری‌خواهی دلالت می‌کرد که از انجمن‌های محلی شهروندان حمایت کرده و مشارکت شهروندان در امور عامه را پشتیبانی می‌کند. بخش مهمی از آن مفهوم فدرالیسم است، به تعقیب واگذاری یا توزیع و مدیریت بخش‌های اداری کوچک‌تر برای جلوگیری از حکومت‌ها با تمرکز مرکزی و قوی قدرت. این تفکر، مقدمه‌ای بر کانتونالیزم[الف] در انقلاب باشکوه اسپانیا معرفی گردیده بود.[۱]
رابطه با آنارشیسم
آنارشیست‌ها علاقه دارند که با نویسندگان جمهوری‌خواه روابط دوستانه داشته باشند. به عنوان مثال بنجامین تاکر نوشته‌است: «آنارشیست‌ها تا آخرین لحظه و بدون ترس، صرفاً دموکرات‌های دموکرات‌های جفرسونی اند. آنها فکر می‌کنند که 'بهترین حکومت، حکومت حداقلی است'[ب] و آنهایی که حکومت حداقلی دارند، اصولاً حکومت نمی‌کنند.» او به نقل قول‌های توماس جفرسون و هنری دیوید ثورو اشاره می‌کند.[۲]میخائیل باکونین و پیر ژوزف پرودون با آرمان دموکراسی جفرسونی ابراز همدردی کردند و آن را نزدیک به نظریه آنارشیستی اعلام کردند. «اینریک فلورس مگون»[پ] تلاش ورزید تا با ادعای اینکه توماس جفرسون «یک انارشیست زمان خود بود» توجه مردم مکزیک را به خود جلب کند.[۳]
آنارشیست‌ها اسپانیایی در مورد فرانسسک پی ای مارگال ادعاهایی داشتند. حدس زده می‌شود که او مفهوم فدرالیسم خود را از اصول کار فدراسیون انارشیست «پیر-جوزف پرودون»[ت] گرفته‌است، اگر چی گروهی از کارشناسان تحلیل کرده بودند که ایده‌های پی مارگال[ث] در نوشته‌های قبلی او، قبل از آثار پرودون بیان شده‌اند.[۴]
