تاریخ اسپانیا به عهد باستان بر می‌گردد زمانی که ملت‌های قبل از میلاد بر ساحل مدیترانهشبهجزیره ایبری با یونانی‌ها و فینیقی‌ها و اولین سیستم‌های نوشتاری شناخته‌شده به نام paleohispanic آشنا شدند. در سال ۱۵۱۶، دودمان هابسبورگ اسپانیا تعداد زیادی از پادشاهی‌های گوناگون را متحد ساخت؛ شکل امروزی آن از سلطنت مشروطه در سال ۱۸۱۳ و قانون اساسی کنونی دموکراتیک به سال ۱۹۷۸ میلادی معرفی شد. پس از تکمیل آن، پادشاهی کاستیل به کاوش در اقیانوس اطلس در ۱۴۹۲ رسید، به دنیای جدید گسترش یافت و شروع عصر طلایی را تحت سلطه امپراتوری اسپانیا به پایان رساند. در سال ۱۵۱۶، پادشاهی اسپانیا تحت حکومت دودمان هابسبورگ متحد شد، که سلطنت کاستیل، تاج پادشاهی آراگون و حکومتهای کوچک‌تر را زیر همان قانون متحد ساخت. تا سال ۱۶۵۰، دودمان هابسبورگ اسپانیا نیرومندترین کشور جهان بود و تا اوایل قرن نوزدهم در میان نیرومندترین کشورها باقی ماند.
در طی این مدت، اسپانیا در تمام جنگ‌های بزرگ اروپایی، از جمله جنگ‌های ایتالیا، جنگ هشتاد ساله و جنگ سی‌ساله مشارکت داشت. در اواخر قرن هفدهم، پس از مرگ آخرین پادشاه دودمان هابسبورگ، قدرت اسپانیا رو به کاهش گذاشت.
امپراتوری سابق اسپانیا به سرعت با جنگ‌های استقلال اسپانیا از هم پاشید. تنها کوبا و فیلیپین و برخی جزایر کوچک ماندند بعد از جنگ اسپانیا و امریکا فیلیپین مستعمره آمریکا شد و کوبا هم بر اساس توافقنامه ای از اسپانیا ی بزرگ جدا شد
مردم چند هزار سال قبل وارد شبه جزیره ایبری شد. فرهنگها و جمعیت متفاوت در این ناحیه منجر به ایجاد چند دستگی و نبود وحدت میان قبایل شد. تا پیش از تسلط رومیان بر اسپانیا، اقوام فراوانی نظیر ایبری‌ها، سلتی‌بری‌ها، باسک‌ها و مهاجران فنیقی، یونانی و کارتاژی در این سرزمین زندگی می‌کردند.
نام امروزی اسپانیا برگرفته از واژهٔ لاتین «هیسپانیا» است و به سرزمینی اطلاق می‌شد که تحت فرمان دولت روم قرار داشت. تحت تسلط رومی‌ها، فرهنگ و نظام اداری مشترک و واحدی در اسپانیا تأسیس شد و زبان لاتین که ریشه زبان‌های رومی است، به عنوان زبان رسمی برگزیده شد. همچنین، در ادوار پایانی حکومت رومیان، مسیحیت تبدیل به دین رسمی مردم شبه جزیره ایبری گردید.
در آغاز قرن هشتم میلادی، ارتش مسلمانان که از نیروهای مور و عرب تشکیل شده بود، طی تهاجمی وسیع تقریباً کلیه شبه جزیره ایبری را فتح کرد. تا ۷۵۰ سال بعد، با یکپارچگی کلیه ایالات مسلمان، ایبری رسماً اندلس نامیده شد. در همین حال، حکومتهای مسیحی شمال ایبری، شروع به پیشروی آرام و تدریجی به سمت جنوب نمودند. این فرایند که ۷ قرن طول کشید به سقوط آندلس مشهور شد و در سال ۱۴۹۲ میلادی با سقوط گرانادا به اتمام رسید.
اندلس اسلامی و بازپس‌گیری مسیحیان (قرن‌های ۸ تا ۱۵)
گسترش اسلام تا سال ۷۱۰ میلادی بر اکثر مناطق شمال آفریقا مسلط بود. در سال ۷۱۱ یک حزب فتح کننده بربر اسلامی، به رهبری طارق بن زیاد، برای مداخله در یک جنگ داخلی در پادشاهی ویزیگوت به هیسپانیا فرستاده شد. ارتش طارق حدود ۷۰۰۰ سوار بربر را شامل می‌شد و گفته می‌شود که موسی بن نصیر، پس از تسخیر، ۵۰۰۰ نیروی اضافی به این نیرو اعزام کرده‌است.
دوران نوین
بسیاری از تاریخ‌دانان سقوط آخرین پایگاه مسلمانان در قرناطه و کشف قاره آمریکا، هر دو در سال ۱۴۹۲ میلادی، را سرآغاز اسپانیای نوین دانسته‌اند. هر دو اتفاق امکان توسعه خارجی در دو جبهه را برای اسپانیا فراهم آورد. در یک جبهه حرکت به سمت اقیانوس اطلس و پس از سلطه بر آمریکا، به سمت اقیانوس آرام و در جبهه دیگر پیشروی به سمت مدیترانه و شمال آفریقا در ادامه درگیری‌های مذهبی. این [۱]
.svg)
