باکلان کوتوله[۱] (نام علمی: Microcarbo pygmeus) نام یک گونه از تیرهباکلانان است که به تعداد فراوان در جنوب شرقی اروپا و جنوب غربی آسیا زندگی میکند.
ویژگیها
باکلان کوتوله ۴۸ سانتیمتر طول دارد و آبزی است. جثهٔ آن از باکلان بزرگ بسیار کوچکتر است. اندازه نرها از ماده اندکی بزرگتر است و دودیسی جنسی دیده نمیشود. دم این پرنده به نسبت بلند و گردنش کوتاه است. در پاییز و زمستان، نیمهٔ بالایی سر و گردن پرندهٔ بالغ به رنگ قهوهای تیره در میآیند و تعدادی پر سیاه در پیشانی طاهر میشود. در این هنگام رنگ نوک و چشمها به ترتیب قهوهای سیاه و تیره رنگ میشوند. در تابستانها اما سر هر دو جنس به رنگ قهوهای مسی میشود و پر و بال نیز به رنگ سیاه مایل به سبز براق. خالهای سفیدی نیز در پشت بالها پدیدار میشوند. پرندههای نابالغ، چانه سفید، گلو و سینه قهوهای و زیر تنه سفید مایل به قهوهای دارند.
زیستگاه
باکلان کوتوله اغلب در آبهای درون خشکی مناطق جنوب شرقی و غرب دیرینشمالگان (Palearctic) در مناطق به نسبت گرم تالابی، کرانههای دریا و رودخانهها به سر میبرد و به صورت گروهی در بوتههای مناطق مردابی تخمگذاری میکند. در ایران، این پرنده به تعداد اندک تا متوسط در تالابهای دز و کرخه، هورالعظیم، انزلی؛ میانکاله و تالابهای فارس و سیستان دیده شده و در بعضی از آنها تولید مثل میکند. به صورت اتفاقی در تالابهای شمال شرق کشور نیز گزارش شده است.
منابع
↑از این پرنده در منابع ایران با نام «باکلان کوچک» یاد شده است، با این حال در اینجا به منظور تمایز با باکلان کوچک (Phalacrocorax niger)، واژه pygmy به صوت کوتوله بازگردانی شده است.