Zuketa eta xuketa

Zuketa eta xuketa euskararen hizkera alokutiboetako bat da: hor, eztabadan ez bezala, hiztunak bere hizketan solaskidea sartzen du. Zukako eta xukako adizki alokutiboak ekialdeko euskalkietan erabiltzen dira. Hona hemen adibide batzuk:

a) Aita joan da (ez-alokutiboa edo eztabadakoa).
b) Aita joan duk / Aita joan dun (hikako alokutiboak).
c) Aita joan duzu (zukako alokutiboa).
d) Aita joan duxu (xukako alokutiboa).

Zuketa eta xuketa, euskalkietan egun

Xabier Alberdik eta beste batzuek 2000. urtearen inguruan egindako inkesten arabera, zukako tratamendu alokutiboari ondo eusten zaio zaharren artean; ez da gauza bera gertatzen, ordea, gazteen artean eta are gutxiago euskaraz alfabetatutako gazteen artean. Zukako hizkera atzeraka dabil Nafarroa Beherean, eta badirudi apurka-apurka eztabada nagusituz joango dela, zukako alokutiboa ordezkatzeraino. Izan ere, Luis Luziano Bonaparteri sinetsiz gero, XIX. mendearen hondarrean zukako tratamendua guztiz orokorra zen ekialdeko behe-nafarrera osoan, hain orokorra non eztabada ez baitzen erabiltzen bakanka baizik. Inkesten emaitzen arabera, eztabadak zuka ordezkatu bide du Donibane Garazi inguruan —ez Garazi osoan!— eta badirudi gainerako herri zukazaleetan ordezkatze-prozesu berbera hasita dagoela. Nahiko adierazgarria da herri guztietan (Gamarte, Amorotze, Gamue, Bardoze, Beskoitze, Mugerre, Urketa eta Donaixti-Ibarre) zuka aritzen ez den lekukoren bat —nor, eta denetarik gazteena, gehienetan— aurkitu izana.

Zaraitzuri dagokionez, elkarrizketatzea lortu zuten zaraitzuar lekuko bakarrak, 76 urteko Teofilo Eseberri Contin otsagiarrak, zuka hitz egiten zuen, inkestatzaileekin maiz eztabadaka eta zuka bereizi gabe aritzen bazen ere, zaraitzuera nahasi samarra baitzuen.

Halaber, zuka alokutiboa erronkarierara ere hedaturik zegoen, hainbeste, non ikertzaile batzuek lan neketsua izan baitzuten eztabadakako aditz-jokoa biltzeko. Aski da Erizkizundi Irukoitzako Uztarroze eta Urzainkiko emaitzak arakatzea, zailtasun horretaz ohartzeko.

Erreferentziak

Ikus, gainera

Kanpo estekak

Read other articles:

Mustafa Khalil

Questa voce sull'argomento politici egiziani è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Mustafa Khalil Primo ministro dell'EgittoDurata mandato2 ottobre 1978 –15 maggio 1980 PresidenteAnwar al-Sadat PredecessoreMamduh Salem SuccessoreAnwar al-Sadat Dati generaliPartito politicoPartito Nazionale Democratico Mustafa Khalil (in arabo مصطفى خليل; al-Qalyūbiyya, 18 novembre 1920 – Il Cairo, 7 giugno 2008) è stato un po...

 

Petra Vlhová

Petra Vlhová Petra Vlhová a Stoccolma nel 2018 Nazionalità  Slovacchia Altezza 180 cm Peso 73 kg Sci alpino Specialità Discesa libera, supergigante, slalom gigante, slalom speciale, combinata Squadra VLHA Liptovský Mikuláš Palmarès Competizione Ori Argenti Bronzi Giochi olimpici 1 0 0 Mondiali 1 4 1 Mondiali juniores 1 0 1 Trofeo Vittorie Coppa del Mondo 1 trofeo Coppa del Mondo - Slalom 2 trofei Coppa del Mondo - Parallelo 1 trofeo Per maggiori dettagli vedi qui Statistiche aggi...

 

Shechita

Shechita Sebuah gambar abad ke-15 dari shechita dan bedikah. Teks Halakha yang terkait artikel ini: Taurat: Ulangan 12:21, Ulangan 14:21, Bilangan 11:22 Mishnah: Hullin Talmud Babel: Hullin Mishneh Torah: Sefer Kodashim, Hilchot shechita Shulchan Aruch: Yoreh De'ah 1:27 Kode-kode rabbinik lain: Sefer ha-Chinuch mitzvah 451 * Tidak dimaksudkan sebagai suatu Posek (aturan definitif). Sejumlah pelaksanaan mungkin berdasarkan sastra rabbinik, minhag (kebiasaan) atau Taura...

Rattail (hairstyle)

Tail-like hair style Child in the 1980s with a rattail A rattail is a hair style that is characterized by a long tail-like element of hair growing downward from the back of the head. The rattail usually hangs naturally; however, it can be braided, treated as a dread, permed, straightened, poofed, or curled with an iron. In some instances, an individual might choose to grow several tails as opposed to a single very long tail. A rattail is characterised by hair longer than the rest of the hair ...

 

Ясуюкі

Конно Ясуюкі Конно Ясуюкі (яп. 今野 泰幸, нар. 25 січня 1983, Сендай) — японський футболіст. Кувахара Ясуюкі (яп. 桑原楽之, нар. 22 грудня 1942, Хіросіма — 1 березня 2017, Хіросіма) — японський футболіст. Моріяма Ясуюкі (яп. 森山 泰行, нар. 5 травня 1969, Ґіфу —) — японський футболіст. Ясуюкі — т...

 

Lagu kebangsaan Bolivia

Himno Nacional de BoliviaLagu kebangsaan  BoliviaAliasBolivianos, el hado propicioPenulis lirikJosé Ignacio de SanjinésPenggunaan1851Sampel audioHimno Nacional de Bolivia (instrumental)berkasbantuan Lagu kebangsaan Bolivia (bahasa Spanyol: Himno Nacional de Bolivia) diadopsi pada tahun 1851 melalui sebuah dekret agung selama pemerintahan Jenderal Manuel Isidoro Belzu. Liriknya ditulis oleh José Ignacio de Sanjinés, salah seorang penandatangan Deklarasi Kemerdekaan Bolivia dan Konstit...

Comprehensive Drug Abuse Prevention and Control Act of 1970

United States anti-drug law This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Comprehensive Drug Abuse Prevention and Control Act of 1970 – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (August 2016) (Learn how and when to remove this template message) Comprehensive Drug Abuse Prevention and Control Act of 1970L...

 

Marjan Šarec

Marjan ŠarecPerdana Menteri SloveniaPetahanaMulai menjabat 13 September 2018PresidenBorut PahorWakilMiro CerarAlenka BratušekKarl ErjavecJernej Pikalo Andrej BertonceljPendahuluMiro CerarPresiden Lista Marjana ŠarcaPetahanaMulai menjabat 31 Mei 2014PendahuluJabatan baru Informasi pribadiLahir2 Desember 1977 (umur 46)Ljubljana, Yugoslavia (sekarangSlovenia)Partai politikLista Marjana ŠarcaPendidikanUniversitas LjubljanaSitus webSitus web resmiSunting kotak info • L 

 

Кючюкчекмедже (озеро)

Кючюкчекмедже Країни басейну Туреччина Країна  Туреччина Адміністративна одиниця Стамбул Висота над рівнем моря 0 м Статус спадщини Важлива орнітологічна територія[1] Довжина або відстань 10 км Ширина 6 км Площа 16 км²  Кючюкчекмедже у Вікісховищі Коорд

Carola Toelle

Carola ToelleToelle pada sekitar tahun 1916LahirHenriette Dorothea Helene Karola Toelle(1893-04-02)2 April 1893Linden-Limmer (Hanover), Kekaisaran JermanMeninggal28 Januari 1958(1958-01-28) (umur 64)Grunewald (Berlin), Jerman BaratPekerjaanPemeranTahun aktif1916–1945Suami/istriErnst Stahl-Nachbaur ​ ​(m. 1919; bercerai 1925)​ Carola Toelle (nama lahir Henriette Dorothea Helene Karola Toelle; 2 April 1893 – 28 Januari ...

 

Digsby

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Oktober 2022. DigsbyBerkas:Digsbylogo.jpgPengembangdotSyntax, LLC.Rilis perdanaFebruary 5, 2008Repositorigithub.com/ifwe/digsby PlatformWindows, (Mac & Linux in development)Tersedia dalamEnglishJenisInstant messagingLisensiProprietarySitus webwww.digsby.com Digs...

 

Международный уголовный суд

Не следует путать с другими международными судами в Гааге. Международный уголовный судCour pénale internationale International Criminal Court Эмблема суда Вид международный судебный орган Инстанция суд высшей инстанции Юрисдикция Государства-участники Римского статута Дата основания 1998 год (...

The Twilight Chronicles

This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: The Twilight Chronicles – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (September 2014) (Learn how and when ...

 

Stan (orkaan)

Orkaan Stan was de achttiende tropische storm en de elfde orkaan van het Atlantische orkaanseizoen 2005. De orkaan trof Mexico en Centraal-Amerika en veroorzaakte 1628 doden, waarvan velen door modderstromen. Vooral Guatemala werd bijzonder zwaar getroffen. Het is pas de derde keer in de geschiedenis dat er een achttiende storm is genoemd, een bewijs dat het orkaanseizoen van 2005 erg actief was. Stan is waarschijnlijk de dodelijkste Atlantische orkaan van 2005. Hoewel orkaan Mitch, die in 19...

 

2022 FIVB Volleyball Women's World Championship

International volleyball competition 2022 FIVB Women's World ChampionshipWereldkampioenschap volleybal vrouwen 2022Mistrzostwa Świata w Piłce Siatkowej Kobiet 2022Tournament detailsHost nations Netherlands PolandCityApeldoornArnhemGdańskGliwiceŁódźRotterdamDates23 September – 15 OctoberTeams24 (from 5 confederations)Venue(s)6 (in 6 host cities)Officially opened byWillem-Alexander and Andrzej DudaChampions Serbia (2nd title)Runners-up BrazilThird place...

A History of Architecture

Reference book on architectural history A History of Architecture on the Comparative Method AuthorBanister Flight Fletcher and Banister FletcherPublished1896TextA History of Architecture on the Comparative Method at Wikisource A History of Architecture on the Comparative Method is a book about history of architecture by Banister Flight Fletcher and his father, Banister Fletcher, published in London in 1896. The book became a standard reference work, with updated editions published throughout ...

 

Battle of Berezina

1812 battle during the French invasion of Russia For other uses, see Battle of Berezina (disambiguation). Battle of the BerezinaPart of the French invasion of RussiaNapoleon's crossing of the Berezina,a 1866 painting by January Suchodolski,oil on canvas, National Museum, PoznańDate26–29 November 1812LocationThe Berezina river near Studienka, Russian Empire (currently Studenka, Barysaw District, Minsk Region, Belarus)54°19′29″N 28°21′16″E / 54.32472°N 28.35444°E&...

 

Amanda Terry

Canadian make-up artist Amanda TerryAmanda Terry at the 63rd Primetime Creative Arts Emmy AwardsBorn (1975-03-07) March 7, 1975 (age 48)Toronto, Ontario, CanadaOther namesAmanda TatarynOccupationmakeup artistYears active1997–presentSpouse(s)Brandon Tataryn(2005–present, 2 sons)ChildrenMarsden Tataryn Grayson Tataryn Amanda Terry (born March 7, 1975) is a Canadian makeup artist. Most notable is her work on The Kennedys for which she won an Emmy,[1][2] and als...

Citroën AX

Citroën AX Datos generalesEmpresa matriz Groupe PSAFabricante CitroënPeríodo 1986-1996ConfiguraciónTipo Automóvil de turismoSegmento Segmento BCarrocerías Hatchback de tres y cinco puertasConfiguración Motor delantero, tracción delanteraDimensionesDimensiones 3495 / 1560 / 1355 / 2280 mmOtros modelosPredecesor Citroën Visa y Citroën LNASucesor Citroën Saxo[editar datos en Wikidata] El Citroën AX es un automóvil de turismo del segmento B producido por el fabricante ...

 

Dapur magma

11 - dapur magma Dapur magma atau kantung magma adalah ruang bawah tanah besar berisi batuan mencair yang berada di bawah permukaan kerak bumi. Batuan mencair di kamar magma berada pada tekanan yang besar, dan mendapat waktu yang cukup dan tekanan dapat mematahkan bebatuan di sekitarnya membuat jalan keluar untuk magma. Jika dapat menemukan jalan keluar ke permukaan, hasilnya adalah letusan gunung berapi. Dapur magma sulit untuk dideteksi. Pranala luar Info dasar dari situs PVMBG Indonesia Di...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!