Espainiako Gobernuko presidentea[1] Espainiako gobernuko lehen ministroa da. Gobernuko presidentea Ministroen Kontseiluko buru da eta bere ministroak izendatzen ditu; horrela, Gobernuko presidenteak Gobernuaren politikak ezartzen ditu eta Kabineteko kideen ekintzak koordinatzen ditu. Gobernu-buru den aldetik, aholkuak ematen dizkio erregeari, errege prerrogatibak erabiltzeari buruz.
Ezin da zehaztu noiz sortu zen kargua, baina lehen ministroaren bulegoak bilakaera izan du historian zehar, gaur egun arte. 1823an arautu zen formalki, lehen aldiz, Fernando VII.a erregeak bere Estatu Idazkaria izendatu zuenean Ministro Kontseiluko lehendakaria, eta gaur egungo erregulazioa Joan Karlos I.aren erregealdian ezarri zen, 1978ko Konstituzioan. Arau goren horrek zehatz-mehatz deskribatzen ditu bere funtzioa eta konstituzio-eskuduntzak, kargua hartzeko eta uzteko modua, bai eta Gobernuko presidentearen eta Parlamentuaren arteko harremanak ere.
Kargua hutsik geratuko balitz, erregeak lehen ministro izateko hautagai bat izendatzen du, Diputatuen Kongresuaren konfiantzazko botoaren mende jartzeko, Gorte Nagusien beheko ganbera. Inbestidura parlamentarioa da, eta, haren bidez, gobernuburua zeharka aukeratzen dute Diputatuen Kongresu hautetsiek. Praktikan, Gobernuko presidentea Kongresuan gehiengoa duen alderdiaren liderra da ia beti, baina ez nahitaez. Gobernuko presidentearen egoitza eta bulego ofiziala Madrilgo Moncloako jauregia da.
Pedro Sánchez, Espainiako Langile Alderdi Sozialistakoa (PSOE), Gobernuko lehendakaria da 2018ko ekainaren 2tik, Mariano Rajoy Gobernuko aurreko presidentearen aurkako zentsura-mozioak aurrera egin ondoren. Ordutik, Sánchez hiru kabineteren buru izan da, Adolfo Suárezek bezainbeste, eta Felipe González sozialistaren atzetik. Felipe VI.a erregeak hirugarren aldiz izendatu zuen Sánchez 2023ko azaroaren 17an[2], koalizio politikoarekin gobernu akordio bat lortu ondoren, Sumar eta beste alderdi batzuen laguntza eskatu ondoren. Hirugarren gobernuak 2023ko azaroaren 21ean hartu zuen kargua[3].
Presidenteen zerrenda Demokraziaren berrezarpenean
Gobernuko presidente ohiak
Espainiak lau Gobernuko presidente ohi ditu bizirik.
Erreferentziak
Ikus, gainera
Kanpo estekak