Argentinako errugbi selekzioa

Argentinako errugbi selekzioa
Izengoitia	Los Pumas
Elkartea	Unión Argentina de Rugby
Hautatzailea	Michael Cheika
Kapitaina	Julián Montoya
Partida gehien	Agustín Creevy (108)
Puntu gehien	Nicolás Sánchez (902)
Entsegu gehien	J. M. Núñez Piossek (29)
Lehenbizikoa Bigarrena
Lehenbiziko partida
Argentina 3:28 Britainiar Uharteak 1910eko ekainaren 12a
Garaipenik handiena
Paraguai 0:152 Argentina 2002ko maiatzaren 1a
Porrotik handiena
Zeelanda Berria 93:8 Argentina 1997ko ekainaren 21a
Munduko Errugbi Kopa
Parte hartzeak	7 (aurrenekoa 1987an)
Posturik onena	3.a (2007)
Hegoaldeko Rugby Championship
Parte hartzeak	4 (aurrenekoa 2012an)
Posturik onena	3.a (2015)

Argentinako errugbi selekzioa (gaztelaniaz: Selección de rugby de Argentina) Argentinaren ordezkaria da gizonezkoen errugbi partida ofizialetan, hala nola, Munduko Errugbi Kopan, The Rugby Championshipen eta test-partidetan. UAR Unión Argentina de Rugby-ren mende dago, eta Los Pumas ezizena ematen zaio. Ameriketako talderik hoberena da, eta munduko indartsuenetako bat.^[1]

1910ean jokatu zuen lehenbiziko partida, Britainiar uharteetako taldearen aurka. Munduko Errugbi Kopako edizio guztietan parte hartu du, eta 2007an hirugarren postua erdietsi zuen. 2012tik, The Rugby Championshipen lehiatzen da urtero, Australia, Hegoafrika eta Zeelanda Berriarekin batera.

Argentinako hiru errugbilari, Hugo Porta, Agustín Pichot eta Felipe Contepomi, World Rugby Hall of Fame-ko kideak dira.^[2] Agustín Creevy da nazioarteko partida ofizial gehien jokatu dituena, eta Nicolás Sánchezek lortu du tanto gehien.

Historia

1870eko hamarkadan sartu zen errugbia Argentinan, britainiar inmigranteen eskutik; lehenbiziko pàrtida 1873an jokatu zen. Argentinako kluben arteko lehenbiziko neurketa, berriz, 1886an jokatu zen, Buenos Aires Football Club eta Rosario Athletic Club-en artean. 1899an, River Plate Rugby Championship izenekoa eratu zen, egungo Unión Argentina de Rugby-ren aurretikoa.^[3]

1910an, Oxfordeko Unibertsitateak kudeatutako britainiar talde batek herrialdea bisitatu zuen. Egokiera hori profitatuz, River Plate Rugby Union-ek partida bat jokatu zuen haien aurka; kanpotarrak nagusitu ziren, 3 eta 28. Hau hartzen da Argentinako selekzioaren aurreneko partidatzat.^[4] 1927an eta 1936an, British and Irish Lionsek birak egin zituen Argentinan zehar. 1936an, talde nazionalak 12 eguneko bira historikoa egin zuen Txilen barrena; izan ere, irailaren 20an, Valparaíson, nazioarteko lehenbiziko garaipena erdietsi zuen, 0-29, Txileko selekzioaren kontra.^[5]

River Plate Rugby Championshipen 50. urteurrena zela-eta, Frantziako selekzioak Argentina bisitatu zuen 1949an. Europako selekzio batek Ameriketara egindako lehenbiziko bisita ofiziala izan zen. Jokatu zituzten bi partidetan frantziarrak nagusitu ziren arren (0-5 eta 3-12), Argentinako selekzioa duintasun handiz lehiatu zen.^[6] 1951n hasi zen jokatzen Hego Amerikako Errugbi Txapelketa, eta Argentinak 1950eko eta 1960ko hamarkadetako edizio guztiak irabazi zituen.^[7]

1954an, Les Bleus-ek beste bira bat egin zuten Argentinan eta Txilen barrena, eta beste bi aldiz gailendu zitzaizkien argentinarrei (8–22 eta 3–30). 1960an, hirugarren bisitan, hiru partida jokatu eta hirurak irabazi zituzten frantsesek (3–37, 3–12 eta 6–29).^[8]

1965eko ekainak 19. Johannesburgeko Ellis Parken, Junior Springboksen aurkako partidan Marcelo Pascualek egindako entsegu mitikoa.

1965ean, Rhodesian eta Hegoafrikan zehar egindako biran, Argentinako selekzioak aurrerapausu erabakigarria eman zuen. Izak van Heerden, Alberto Camardón eta Angel Guastellak zuzendurik eta Aitor Otaño kapitaina zela, 16 partida jokatu zituzten bi hilabetez, eta horietako 11 irabazi, bat berdindu eta lau galdu. Gogoangarria izan zen Junior Springboksen aurkako garaipena, Johannesburgeko Ellis Parken, 40.000 ikusleren aurrean. Bira hartan jaso zuten Los Pumas ezizena. ^[9][10]

1970eko hamarkadan, Argentinako errugbiaren maila eta prestigioa handituz joan ziren; jokalari bat nabarmendu zen bereziki garai hartan, Hugo Porta joko-zabaltzailea. Talde nazionalak bira ugari egin zituen: Hegoafrika (1971), Irlanda eta Eskozia (1973), Frantzia (1975), Gales eta Ingalaterra (1976), Ingalaterra, Irlanda eta Italia (1978) eta Zeelanda Berria (1979). Urte horretan bertan, Australiako selekzioak Argentina bisitatu zuen. Los Pumas-ek bi partida jokatu zituzten haien aurka, eta lehenbizikoan garaipen historikoa lortu zuten (24-13).^[11]

1981ean, Ingalaterrak lehenbiziko aldiz bisitatu zuen Argentina. Bi test match jokatu ziren Buenos Airesen; aurrenekoa 19 eta 19 amaitu zen, eta bigarrenean kanpotarrak nagusitu ziren (6-12). Hala ere, 1982ko Malvinetako Gerraren ondorioz, britainiar taldeen aurkako partidak erabat eten ziren.^[11] Bestalde, apartheida zela-eta betoa jarria zeukan Hegoafrikaren kontra jokatu ahal izateko, Sudamérica XV taldea eratu zuten, gehienbat argentinar errugbilariek osatutakoa. Sudamérica XV zortzi aldiz lehiatu zen Springboksen aurka, eta behin bakarrik irabazi, 1982an.^[12]

1985eko azaroak 2. Buenos Airesko Ferro Carril Oeste estadioan Argentinak eta Zeelanda Berriak 21 eta 21 bukatu zuten.

1985eko ekainaren 22an garaitu zuen lehenbiziko aldiz Argentinako taldeak Frantzia, 24 eta 16, Buenos Airesko Ferro Carril Oeste estadioan. Zelai horretan bertan, beste partida gogoangarri bat jokatu zen 1985eko azaroaren 2an, Los Pumas-ek All Blacksen aurka berdintzea lortu baitzuten (21-21); beti ere, irabazteko aukera bikaina galdu zuten, azken jokaldian Ernesto Urek abant egin baitzuen, argentinar melea Zeelanda Berriko entsegu-eremuan sartzen ari zelarik.^[13]

1987an, Munduko Errugbi Koparen lehenbiziko edizioa jokatu zen, baina Argentinak ez zuen multzo fasetik pasatu. Emaitzarik onena 2007an erdietsi zuen, hirugarren postua, Frantziari 34 eta 10 irabazi ondoren.^[14] 2015ekoan, berriz, laugarren postua eskuratu zuen,^[15] final laurdenetan Irlanda kanporatu ostean.

2012an, Rugby Championshipen parte hartzera gonbidatu zuten. Harrezkero, urtero lehiatzen da Australia, Zeelanda Berria eta Hegoafrikaren aurka. 2020ko azaroaren 14an, lehenbiziko aldiz Zeelanda Berria garaitzea lortu zuen, 15 eta 25, Sydneyn; tanto guztiak Nicolás Sánchezek egin zituen.^{[16][oh 1]}

Uniformea

1927ko uztailaren 27an British and Irish Lionsen aurka jokatu zuen hamabostekoak jantzi zuen aurrenekoz elastiko marradun zuri-urdina.

1910-1927 bitartean jokatu zituen partidetan, janzkera urdinak eta zuriak erabili zituen Argentinako selekzioak. 1927ko uztailaren 27an British and Irish Lionsen aurka jokatzeko erabili zuen lehenbiziko aldiz elastiko marradun zuri-urdina.

1910-1927	1910-1927	1927-tik
2012	2015	2016-2017	2018	2019

Ikurra

Unión Argentina de Rugby-ren armarrian jaguarete baten irudia ageri da. Jatorrian, ikur hori zeramaten selekzioko jokalariek elastikoaren ezkerreko bularrean. 1965ean, Argentinako selekzioak bira luzea egin zuen Hegoafrikan barrena. Jaguaretea animalia ezezaguna zen hegoaldeko Afrikan, eta baita ahoskatzeko zaila ere. Hori zela-eta, Carl Köhler hegoafrikar kazetariak "The Pumas" izendatu zituen. Izengoiti horrek arrakasta gaitza ukan zuen, eta berehala onartu zen Argentinan bertan ere.^[17] Egun, puma da selekzioaren ikurra, eta Los Pumas ezizen ofiziala.^[18]

Palmaresa

Munduko Errugbi Kopa

Munduko Errugbi Kopa
Urtea	Postua	J	I	B	G	AT	KT
1987	Multzo fasea	3	1	0	2	49	90
1991	Multzo fasea	3	0	0	3	38	83
1995	Multzo fasea	3	0	0	3	69	87
1999	Final laurdenak	5	3	0	2	137	122
2003	Multzo fasea	4	2	0	2	140	57
2007	Hirugarren postua	7	6	0	1	209	93
2011	Final laurdenak	5	3	0	2	100	73
2015	Laugarren postua	7	4	0	3	250	143
2019	Multzo fasea	4	2	0	2	106	91
2023	Laugarren postua	7	4	0	3	185	156
Denera		48	25	0	23	1283	995
Irabazlea       Finalista       Hirugarrena       Laugarrena

Rugby Championship

Tri Nations eta The Rugby Championship (2012-egun)
Urtea	Postua	J	I	B	G	P	AT	KT	TA
2012	4.a	6	0	1	5	4	80	166	-86
2013	4.a	6	0	0	6	2	88	224	-136
2014	4.a	6	1	0	5	7	105	157	-52
2015	3.a	3	1	0	2	5	64	98	-23
2016	4.a	6	1	0	5	5	129	216	-87
2017	4.a	6	0	0	6	0	110	235	-125
2018	4.a	6	2	0	4	8	151	198	-47
2019	4.a	3	0	0	3	2	39	82	-43
2020	2.a	4	1	2	1	8	56	84	-28
2021	4.a	6	0	0	6	0	60	195	-135
2022	4.a	6	2	0	4	9	143	203	-60
2023	3.a	3	1	0	2	5	67	94	-27

• Puma Trophy
  • irabazlea: 2023

Americas Rugby Championship

2009-2019 bitartean, Argentina B taldeak parte hartu zuen Americas Rugby Championshipen, Jaguares eta Argentina XV izenekin.

• Txapelduna (7): 2009, 2010, 2012, 2013, 2014, 2016, 2019.
• Bigarrena (2): 2017, 2018.

Jokalarien errekorrak

Partida gehien

Agustín Creevy, Argentinako selekzioan partida gehien jokatu dituen errugbilaria.

#	Jokalaria	Postua	Urteak	Partidak
1	Agustín Creevy	Orpokatzaile	2005-2023	108
2	Nicolás Sánchez	Zabaltzaile	2010-2023	104
3	Pablo Matera	Flanker	2013-	98
4	Julián Montoya	Flanker	2014-	95
5	Matias Alemanno	Bigarren lerroko	2014-	94
6	Tomás Cubelli	Uztartze-erdilari	2010-	93
7	Felipe Contepomi	Erdiko	1998-2013	87
	Juan Manuel Leguizamón	Flanker	2005-2019
9	Lisandro Arbizu	Erdiko	1990-2005	86
	Rolando Martín	Flanker	1994-2003
	Tomás Lavanini	Bigarren lerroko	1994-2003

2023ko urriaren 27an eguneratua. Partida ofizialak bakarrik.

Entsegu gehien

Juan Imhoff, Munduko Errugbi kopetan entsegu gehien egin dituen argentinarra (7)

#	Izena	Postua	Urteak	J	H	O	T	En
1	José Núñez Piossek	Hegaleko	2001-2008	28	26	2	145	29
2	Diego Cuesta Silva	Erdiko	1983-1995	63	63	0	125	28
3	Gustavo Jorge	Hegaleko	1989-1994	23	22	1	111	24
4	Rolando Martín	Flanker	1994-2003	86	77	9	90	18
	Facundo Soler	Hegaleko	1996-2002	25	23	2	90
	Joaquin Tuculet	Atzelari	2012-2019	56	51	5	90
7	Juan Imhoff	Hegaleko	2009-	43	32	11	85	17
	Hernán Senillosa	Hegaleko	2002-2007	33	22	11	128
9	Lisandro Arbizu	Erdiko	1990-2005	86	83	3	188	16
	Felipe Contepomi	Erdiko	1998-2013	87	75	12	651
	Manuel Montero	Hegaleko	2012-2017	27	22	5	80

2023ko urriaren 27an eguneratua. Partida ofizialak bakarrik.

Tanto gehien

Nicolás Sánchez, Argentinako selekzioarekin tanto gehien erdietsi dituen errugbilaria.

#	Izena	Postua	Urteak	J	H	O	T	En	Tr	Zk	Dr
1	Nicolás Sánchez	Zabaltzaile	2010-2023	104	85	19	902	15	130	177	12
2	Felipe Contepomi	Erdiko	1998–2013	87	75	12	651	16	74	139	2
3	Hugo Porta	Zabaltzaile	1971–1990	58	58	0	590	11	84	101	26
4	Gonzalo Quesada	Zabaltzaile	1996–2003	38	30	8	486	4	68	103	7
5	Santiago Mesón	Atzelari	1987–1997	34	32	2	365	8	68	63	1
6	Emiliano Boffelli	Atzelari	2017–	59	57	2	340	15	51	62	0
7	Federico Todeschini	Zabaltzaile	1998–2008	21	16	5	256	4	37	54	0
8	Lisandro Arbizu	Erdiko	1990–2005	86	83	3	188	17	14	14	11
9	Juan Martín Hernández	Zabaltzaile	2003–2017	74	66	8	176	8	20	23	9
10	Juan Fernández Miranda	Zabaltzaile	1997–2007	29	17	12	158	5	41	12	5

2023ko urriaren 27an eguneratua. Partida ofizialak bakarrik.

Erreferentziak

1. Men's Rankings. world.rugby (Noiz kontsultatua: 2023-8-24).
2. World Rugby Hall of Fame. world.rugby (Noiz kontsultatua: 2023-8-29).
3. ¿Cuándo llegó el rugby a la Argentina?. cordobaxv.com.ar (Noiz kontsultatua: 2023-8-24).
4. El centenario del debut. Clarin, 2010eko ekainak 13, clarin.com (Noiz kontsultatua: 2023-8-24).
5. García Sáenz, Eduardo. Crossing the andes: Los Pumas to Chile. worldrugbymuseum.com (Noiz kontsultatua: 2023-8-24).
6. Búsico, Jorge. La gira de Francia que marcó al rugby argentino. La Nación, 2021eko maiatzak 27, lanacion.com.ar (Noiz kontsultatua: 2023-8-29).
7. Sudamericano Mayor A. Sudamérica Rugby, web.archive.org (Noiz kontsultatua: 2023-8-29).
8. Una historia marcada por la gloria. aplenorugby.com.ar (Noiz kontsultatua: 2023-8-29).
9. El día que nacieron Los Pumas. elgrafico.com.ar (Noiz kontsultatua: 2023-8-29).
10. Hace 50 años, en una gira por Sudáfrica nacían Los Pumas. telam.com.ar (Noiz kontsultatua: 2023-8-29).
11. ↑ Domínguez, José Luis. Los ocho duelos inolvidables que marcaron el historial entre los Pumas y los Wallabies. La Nación, 2015eko urriak 21, lanacion.com.ar (Noiz kontsultatua: 2023-8-30).
12. Corral, Iñigo. La victoria más amarga del rugby argentino en la Sudáfrica del apartheid. El Periódico de España, 2022ko maiatzak 14, epe.es (Noiz kontsultatua: 2023-8-30).
13. A 21 años de la tarde mágica de Porta. aplenorugby.com.ar (Noiz kontsultatua: 2023-8-30).
14. Electric Argentina win bronze final 34-10. RWC 2007, web.archive.org (Noiz kontsultatua: 2023-8-30).
15. Greatest Springboks generation bow out with bronze, while Argentina look ahead to golden future. rugbyworldcup.com (Noiz kontsultatua: 2023-8-30).
16. Los Pumas de Argentina hacen historia al ganar por primera vez a los All Blacks (15-25). Mundo Deportivo, 2020ko azaroak 14, mundodeportivo.com (Noiz kontsultatua: 2023-8-30).
17. Aquella confusión entre un yaguareté y un puma que modificó todo para siempre. Clarin, 2015eko maiatzak 29, clarín.com (Noiz kontsultatua: 2023-8-28).
18. Los Pumas cambiaron su histórico logo: los motivos detrás de la desaparición del yaguareté de la casaca de la selección argentina de rugby. infobae.com (Noiz kontsultatua: 2023-8-28).

Oharrak

1. COVID-19 pandemia zela-eta, Hegoafrikako selekzioak ez zuen parte hartu 2020ko txapelketan, eta partida guztiak Australian jokatu ziren.

Kanpo estekak

• (Gaztelaniaz) Argentinako errugbi federazioa, uar.com

• Datuak: Q646070
• Multimedia: Argentina national rugby union team / Q646070