Colegiata de San Cosme y San Damián (Covarrubias)

Colegiata de San Cosme y San Damián
bien de interés cultural
Localización
País EspañaBandera de España España
Comunidad Castilla y León Castilla y León
Provincia Burgos Burgos
Localidad Covarrubias
Coordenadas 42°03′29″N 3°31′08″O / 42.058069444444, -3.5187611111111
Información religiosa
Culto Iglesia católica
Historia del edificio
Fundación siglo VII
Fundador Chindasvinto
Construcción 1474
Incendio SXX
Datos arquitectónicos
Tipo Iglesia
Identificador como monumento RI-51-0000471
Año de inscripción 3 de junio de 1931
Mapa de localización
Colegiata de San Cosme y San Damián (Covarrubias) ubicada en Provincia de Burgos
Colegiata de San Cosme y San Damián (Covarrubias)
Colegiata de San Cosme y San Damián (Covarrubias)
Ubicación en Provincia de Burgos.
Sitio web oficial

La iglesia parroquial de San Cosme y San Damián de Covarrubias es un templo católico situado en el municipio de Covarrubias, en la provincia de Burgos (Castilla y León, España), que tuvo la dignidad de colegiata, término por el que todavía hoy es conocida.

Actualmente, está considerada como Bien de Interés Cultural[1]​ (fue declarada Monumento histórico-artístico perteneciente al Tesoro Artístico Nacional mediante decreto de 3 de junio de 1931).[2]

La iglesia

La iglesia actual, tardogótica, fue comenzada en 1474 y fue construida sobre otra anterior románica por encargo del abad Diego Fernández, capellán del rey Enrique IV. Las obras se prolongaron durante la mayor parte del reinando de los Reyes Católicos. Tiene planta de cruz latina y tres naves, siendo la nave central más alta que las laterales. Las naves y el crucero están cubiertos por una bóveda de terceletes sexpartita o simple. A lo largo de la iglesia están colocados los sepulcros de las familias Martínez Lerma, Fernández Velasco, Gil de Ramales, Cisneros, Fernández de Castro, Fernández de Solarana, Villegas y otros. El órgano es de la segunda mitad del siglo XVII.

Retablo mayor

Retablo mayor de la iglesia.

El retablo mayor de la iglesia fue realizado entre 1751 y 1753 por los retablistas y entalladores Luis y Manuel Cortés del Valle y Francisco Echevarría. Está dedicado a San Cosme y San Damián y tiene tres calles y ático y descansa sobre un banco. En el centro de la parte inferior está colocado el sagrario-ostensorio. Sobre este están colocadas las imágenes de San Cosme y San Damián bajo dosel y flanqueadas por las imágenes de San Pedro y San Pablo, y en el ático está colocada la Asunción de la Virgen entre dos diáconos, San Esteban protomártir y San Lorenzo.

Sepulcros

Sepulcro de Sancha de Pamplona.

En el presbiterio están los sepulcros del conde Fernán González y de su esposa Sancha de Pamplona, trasladados desde el monasterio de San Pedro de Arlanza en 1841. Los restos del conde reposan en un sepulcro del siglo V, que fue encontrado sin cubierta en el siglo XVII en una aldea del Alfoz de Lara,[3]​ y los de la condesa Sancha en un sepulcro hispanorromano del siglo IV. En el lado del Evangelio de la capilla mayor está colocado el sepulcro de García Alonso de Covarrubias, abad de la colegiata.

En el presbiterio de la iglesia, junto a los sepulcros que contienen los restos de la reina Urraca Fernández y de Urraca García, se encuentra colocado un sepulcro de piedra, fechado en el siglo XV, y que se supone contiene los restos de la infanta Sancha Raimúndez, que en realidad se encuentra sepultada en el Panteón de Reyes de San Isidoro de León, donde su cadáver, momificado, se conserva incorrupto. La infanta Sancha Raimúndez concedió sus Fueros a la localidad de Covarrubias en el año 1148.[4]​ Sobre la tapa del sepulcro atribuido a la infanta Sancha, aparece esculpida la cruz abacial y en el frente se halla colocado el escudo cuartelado de Castilla y León, que le fue concedido a la infanta Sancha por su hermano el rey.[5]

Capillas

La iglesia cuenta con otras capillas, como la del Santísimo, conocida popularmente como de los «Santos Mártires» por estar presidido su retablo por las imágenes procesionales de los mártires Cosme y Damián, patronos de la iglesia; está situada a los pies de la iglesia en el lado del evangelio y está cubierta por una elegante bóveda de crestería atribuida a Simón de Colonia. La capilla del Carmen o de las reliquias conserva la pila bautismal románica de los siglos XI-XII, con sencilla decoración cuadrucifolia. Otra capilla importante es la de los Santos Reyes, donde estuvo situado el magnífico tríptico de los Reyes Magos, que da nombre a la capilla, y que actualmente se puede visitar en el museo parroquial; hoy ocupa su lugar en la capilla un retablo plateresco del XVI dedicado a San Juan Bautista.

Campanario

Esta ex-colegiata posee un conjunto de campanas con fundidores variados. Hay campanas que sobrevivieron a un incendio en el sigo XX, pero otras no, por lo que se fundieron campanas nuevas. Hasta el año 2022, la colegiata poseía en la torre las campanas 3 a 7, y la 1 en el claustro sin uso alguno, por lo que se decidió restaurar y para completar el vano que se iba a quedar vacío se fundió una nueva. Estas dos campanas son las únicas que poseen yugo de madera y voltean automáticamente, mientras que las otras tienen yugos de PEREA y se repican mediante electromazos.

INFORMACIÓN:

(fotos al final de la tabla en los enlaces)

CAMPANARIO

1 2 3 4 5 6 7
Nombre Campanillo de señales Campanillo nuevo Esquilón menor Esquilón de difuntos Esquilón de fuego Romana de misa Romana del Ángelus
Peso en kg 37 62 81 152 545 632 648
Fundidor Esteban Echebaster (Vitoria) Campanas Quintana (Saldaña, PALENCIA) Perea (Miranda de Ebro, BURGOS) Anillo Menezo (Meruelo) Juan Pérez Manjón (Santa Cruz del Tozo Tomás de Ballesteros (Meruelo)
Año de fundición 1890 2022 1956 1801 1771 1943 1831
Inscripciones en el TERCIO JESUS MARIA Y JOSE ANO DE 1890 FUNDIDA POR QUINTANA EN SALDAÑA SOY LA VOZ DEL ANGEL QUE EN ALTO SUENA YHS SANCTI COSMA ET DAMIANE ORATEPRONOBIS ANO D 1801 IHS MARIA IOSEPH SANCTE COSME ET DAMIANE ORATE PRONOBIS ANO DE 1771 X BARBARA VIRGO ET MARTIR ORA PRO NOBIS LIBERANOS A NEBVLIS MALICNIS ANNO DNI MDCCCXXXI
Inscripciones en el MEDIO Cruz con pedestal (calle) DEDICADA AL SANTÍSIMO NOMBRE DE JESUS

A CUYO SONIDO TODA RODILLA SE DOBLE EN EL CIELO, EN LA TIERRA, EN EL ABISMO

Sello de fábrica y virgen Cruz con pedestal (torre) mal orientada. Debajo pone ANILLO MEYZO Cruz con pedestal (torre) mal orientada. Cruz con pedestal (calle) y sello de fábrica Cruz con pedestal (calle)
Inscripciones medio-pie/pie X AÑO 2022 SE FUNDIO EN EL ANO 1965 SIENDO PARROCO MONSEÑOR DN RUFINO VARGAS X X DEDICADA AL PURISIMO CORAZON DE MARIA ANO 1943 TV ES PASTOR OVIVM PRINCEPS APOSOLORVM TIBI TRADITAE SVNT CLAVES REGNI COELORUM
FOTOS FOTOS FOTOS FOTOS FOTOS FOTOS FOTOS

AQUÍ OS PROPORCIONO LA INFORMACIÓN BÁSICA DE LAS CAMPANAS.

Claustro

«Claustro ojival de la Colegiata» (1887) de Miguel Joarizti.
Sepulcro de la infanta Cristina de Noruega.

El claustro fue construido en los primeros años del XVI. En él está el sepulcro gótico de la infanta Cristina de Noruega, primera esposa del infante Felipe de Castilla y Suabia, hijo de Fernando III y hermano de Alfonso X el Sabio.

Junto al sepulcro de la infanta Cristina de Noruega está colocado el sepulcro de Diego Fernández de Castro, abad de la colegiata, que fue trasladado aquí desde la capilla de Nuestra Señora del Rosario.

Museo de la iglesia

En el Museo se exponen diferentes piezas de arte sacro, como capiteles románicos, tablas de Berruguete, orfebrería del maestro de Calahorra y ropas litúrgicas de los siglos XVI al XVIII.

Sala primera

  • Imagen de Santiago sedente, del siglo XIII y realizada en piedra policromada.
  • Imagen de Nuestra Señora de Redonda, del siglo XIII y realizada en madera policromada.
  • Imagen de Nuestra Señora de Mamblas, del siglo XIV y realizada en madera policromada.
  • Imagen de la Virgen de la Cereza, de finales del siglo XIV, realizada en madera policromada, y restaurada.
  • Retablo de Santiago, del siglo XV y realizado en madera policromada.
  • Epifanía en predela, del siglo XIV. Procede de un retablo de la Iglesia parroquial de Santo Tomás de Covarrubias.
  • Virgen del Rosario, del siglo XVIII y realizada en madera policromada.
  • Virgen niña con San Joaquín y Santa Ana, joya de la escuela castellana del siglo XVIII.

Sala segunda

  • En la segunda sala se exponían documentos relacionados con la historia de la colegiata, que fueron trasladados al archivo de la misma por razones de conservación. Se expone una copia del documento de creación del Infantado de Covarrubias, que data del año 978 y que se conserva en el archivo de la iglesia.
  • Hay un relicario con tres arquetas de madera forradas con plata repujada procedentes del monasterio de San Pedro de Arlanza. Entre otros, se conservan allí las reliquias de san García de Arlanza.
  • Una mesa de nogal del siglo XVII.
  • Una imagen de la Inmaculada Concepción del siglo XVI, de la escuela de Gil de Siloé.
  • Objetos populares de la iglesia y algunas obras de pintura de varias épocas y autores.

Sala tercera

En la tercera sala se exponen ornamentos litúrgicos de los siglos XV al XVIII, entre los que destaca el terno rojo de los condestables, del XVI, y realizado por el bordador local Marcos de Covarrubias. También se exponen cinco trozos de seda extraídos del sepulcro de la infanta Cristina de Noruega.

Sala cuarta

En la sala cuarta del museo, que corresponde a la antigua sacristía de la iglesia, se exponen obras de pintura y orfebrería de diversos periodos:

  • Tríptico de los Reyes Magos, del siglo XV, pintado por el maestro de Covarrubias.
  • Cristo entre ángeles. Óleo sobre tabla del siglo XV pintado por Diego de la Cruz.
  • Virgen del libro. Óleo sobre tabla del siglo XV pintado por el maestro de Covarrubias.
  • Degollación de Santo Tomás. Óleo sobre tabla del siglo XV, pintado por Alonso de Sedano.
  • Milagro de San Cosme y San Damián. Óleo sobre tabla del siglo XV pintado por Pedro Berruguete.
  • Santo Tomás en la India. Óleo sobre tabla del siglo XV pintado por Alonso de Sedano.
  • Cruz procesional del siglo XVI, realizada en plata sobredorada.
  • Custodia del siglo XVI.
  • Cáliz con astil de cristal de roca, del siglo XVII.
  • Lignum Crucis del siglo XIV, realizado en plata repujada. Según la tradición era llevado por el conde Fernán González.[6]

Por último, se sale por la actual sacristía, que fue sala capitular en el siglo XVIII y que conserva la elegante sillería de nogal de la misma época.

Miembros de la realeza sepultados en la iglesia

Sepulcro del conde Fernán González.

Referencias

  1. Ministerio de Cultura y Deporte. «Consulta a la base de datos de bienes inmuebles». Consultado el 28 de abril de 2023. 
  2. «Decreto de 3 de junio de 1931, declarando monumentos Históricos-Artísticos, pertenecientes al Tesoro Artístico Nacional, los que se indican». Gaceta de Madrid (155): 1181-1185. 4 de junio de 1931. ISSN 0212-1220. Wikidata Q122803258. 
  3. Serrano, Luciano (1935). El Obispado de Burgos y Castilla Primitiva desde el Siglo V al XIII. Tomo I. Madrid: Instituto de Valencia de Don Juan. p. 36. .
  4. García Esteban, 2003, p. 45.
  5. García Esteban, 2003, p. 33.
  6. García Esteban, 2003, p. 62.

Bibliografía

  • García Esteban, Emiliano (1998). Covarrubias (1.ª edición). Burgos: Editur. ISBN 84-923-8050-0. 
  • García Esteban, Emiliano (2003). Colegiata de Covarrubias y su museo (1.ª edición). León: Edilesa. ISBN 84-8012-410-5. 
  • Gómez Oña, Francisco Javier. Covarrubias. Cuna de Castilla. Vitoria 1989.
  • Ruiz Carcedo, Juan. Covarrubias. Burgos 2010.

Enlaces externos

Read other articles:

Beata Pawlikowska Beata Pawlikowska (2010) Data i miejsce urodzenia 11 czerwca 1965 Koszalin Zawód, zajęcie pisarka, podróżniczka, dziennikarka, fotografka, tłumaczka Multimedia w Wikimedia Commons Cytaty w Wikicytatach Strona internetowa Pawlikowska i Marcin Szczygielski podczas spotkania promocyjnego Wydawnictwa Latarnik Beata Pawlikowska (ur. 11 czerwca 1965 w Koszalinie) – polska podróżniczka, pisarka, dziennikarka, tłumaczka, fotografka, ilustratorka książek. Wczesne lat...

Geluid van een wasmachine Wasmachine (kort programma): vollopen, verwarmen, wassen en pompen (download·info) Een wasautomaat (voorlader) Hand aangedreven wasmachine met stokkenagitatie Elektrisch aangedreven wasmachine Rutonwasmachine, langzaamwasser, met wringer Wassen van linnengoed rond 1800 Een wasmachine is een machine voor het reinigen van textiel door middel van het wentelen van wasgoed in sop, als modern alternatief van de handwas. Door het sop en het textiel te bewegen wordt het vui...

1953 Arab Gamesfootball tournamentTournament detailsHost country EgyptCityAlexandriaDates1–9 August 1953Teams6 (from 2 confederations)Venue(s)2 (in 1 host city)Final positionsChampions Egypt (1st title)Runners-up SyriaThird place LibyaFourth place JordanTournament statisticsMatches played9Goals scored56 (6.22 per match)1957 → International football competition The 1953 Arab Games football tournament was the 1st edition of the Arab Games men's fo...

Hungarian football club Football clubIváncsa KSEFull nameIváncsa Községi SportegyesületFounded1920; 103 years ago (1920)GroundKárolyi István SporttelepCapacity750LeagueNB III2022–23NB III, Centre, 1st of 20 (promotion play-offs) Home colours Iváncsa Községi Sportegyesület is a professional football club based in Iváncsa, Fejér County, Hungary, that competes in the Nemzeti Bajnokság III, the third tier of Hungarian football.[1] History Iváncsa is goin...

Some of this article's listed sources may not be reliable. Please help this article by looking for better, more reliable sources. Unreliable citations may be challenged or deleted. (November 2019) (Learn how and when to remove this template message) Season of television series List of Running Man episodesSeason 2019Country of originSouth KoreaNo. of episodes51ReleaseOriginal networkSBSOriginal releaseJanuary 6 (2019-01-06) –December 29, 2019 (2019-12-29)Season chronology←&#...

Digimon Frontier (デジモンフロンティアcode: ja is deprecated , Dejimon Furontia) merupakan season ke empat dari seri Digimon: Digital Monster yang diproduksi oleh Toei Animation yang didasarkan pada waralaba Digimon. Tidak seperti tiga musim pertama seri ini, karakter-karakter utamanya tidak melatih Digimon untuk bertarung sebagai partner mereka melainkan mereka melebur dengan roh kuno yang dikenal sebagai Pejuang dalam Legenda untuk berubah menjadi Digimon itu sendiri. Seri ini dit...

Asadiyeh اسديه  - city -  تقسيم إداري البلد  إيران[1] عاصمة لـ مقاطعة درميان  المحافظة خراسان جنوبي المقاطعة مقاطعة درمیان الناحية الناحية المركزية إحداثيات 32°56′34″N 59°43′12″E / 32.94278°N 59.72°E / 32.94278; 59.72 السكان التعداد السكاني 4312 نسمة (إحصاء 2006)   • الذ...

G

Halaman ini memuat artikel tentang huruf G dalam alfabet Latin. Untuk penggunaan lainnya, lihat G (disambiguasi). Lihat G, g di Wiktionary, kamus gratis. Alfabet Latindasar ISO AaBbCcDdEeFfGgHhIiJjKkLlMmNnOoPpQqRrSsTtUuVvWwXxYyZz lbs Huruf G atau g adalah huruf ke-7 dalam alfabet Latin. Dalam bahasa Indonesia dan Melayu, huruf G mewakili konsonan letup langit-langit belakang bersuara (/ɡ/). Huruf G juga digunakan dalam dwihuruf ng untuk konsonan sengau langit-langit belakang (/ŋ/). Sejarah ...

Irina Mikhailovna RaievskyaDuchess of MecklenburgBorn18 August 1892Tsarskoye Selo, Saint Petersburg, Russian EmpireDied22 January 1955(1955-01-22) (aged 62)Sigmaringen, GermanyBuriedEinsiedlerkapelle, InzigkofenNoble familyRayevski (by birth)Tolstoy (by marriage)Mecklenburg-Strelitz (by marriage)Spouse(s) Count Alexander Mikhailovich Tolstoy ​ ​(m. 1915; died 1918)​ George, Duke of Mecklenburg ​ ​(m. 1920)​...

2005 single by DJ Tomekk This article relies largely or entirely on a single source. Relevant discussion may be found on the talk page. Please help improve this article by introducing citations to additional sources.Find sources: Jump, Jump – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (November 2015)Jump, JumpSingle by DJ Tomekk featuring Fler and G-Hotfrom the album Numma Eyns Released2005GenreHip HopLength3:05Songwriter(s)Freddie PerrenBerry GordyJe...

Canadian science fiction thriller television film SpecimenFilm posterDirected byJohn BradshawWritten by Sheldon Inkol Lauren McLaughlin Story by John Bradshaw Damian Lee Produced by Damian Lee; Richard Babcock, Paul G. Day (associate producers) John Gillespie (line producer) Helder Goncalves (co-producer) Jeff Sackman (executive producer; uncredited)[1] StarringMark Paul GosselaarCinematographyGerald R. GoozeeEdited byPaul G. DayMusic byElectronic Dream FactoryProductioncompanyCombust...

Indian actor (born 1974) Hrithik redirects here. For other uses, see Hrithik (disambiguation). Hrithik RoshanRoshan in 2016Born (1974-01-10) 10 January 1974 (age 49)Bombay, Maharashtra, IndiaAlma materSydenham CollegeOccupationActorYears active2000–presentWorksFull listSpouse Sussanne Khan ​ ​(m. 2000; div. 2014)​Children2ParentRakesh Roshan (father)RelativesSee Roshan familyAwardsFull list Hrithik Roshan (pronounced [ɾɪt...

sc Heerenveen Naam sportclub Heerenveen Stadion Sportpark Skoatterwâld Voorzitter Jelko van der Wiel Trainer Jessica Torny Topscorer(s) Women's BeNe League: Vivianne Miedema (41)Beker:Onbekend Competitie Women's BeNe League (4e plaats)KNVB beker (Kwartfinale) Thuis Uit Chronologie ← Vorige Volgende → 2012/13 2014/15 Portaal    Voetbal Het seizoen 2013/2014 is het 7e jaar in het bestaan van de Heerenveense vrouwenvoetbalclub sc Heerenveen. De club kwam uit in de Women's BeNe Lea...

1900 speech by Theodore Roosevelt This article is part of a series aboutTheodore Roosevelt Political positions Electoral history Early life Family The Naval War of 1812 Rough Riders Battle of San Juan Hill 1886 New York City mayoral election 33rd Governor of New York Governorship The Strenuous Life 25th Vice President of the United States 1900 McKinley-Roosevelt campaign Speak softly and carry a big stick 26th President of the United States Presidency Timeline First term McKinley assassinatio...

Department of Law of State of Tamil NaduAgency overviewFormed1811JurisdictionTamil NaduHeadquartersChennaiMinister responsibleS. Regupathy, Minister for Law DepartmentAgency executivesC. Gopi Ravikumar, B.Sc., B.L.,, Secretary to GovernmentS.George Alexander, Additional Secretary to GovernmentParent agencyGovernment of Tamil NaduWebsiteLaw Department The Department of Law of state of Tamil Nadu is one of the Departments of Government of Tamil Nadu Objective of the Department The basic objecti...

Area in Cincinnati, Ohio, United States Western Hills Viaduct Western Hills is an area in Cincinnati, Ohio. Western Hills has been described as more idea than geography as it is not a properly defined neighborhood or location.[1] It contains Western Hills High School[2] and various shopping centers and businesses with Western Hills in their names. Areas south of Westwood, Ohio, such as Covedale, Price Hill, and some parts of Green Township are sometimes referred to as Western ...

Iwo JimaNama lokal: 硫黄島Lokasi Iwo Jima di Samudra PasifikGeografiLokasiSamudra Pasifik (Laut Filipina)Koordinat24°47′N 141°19′E / 24.783°N 141.317°E / 24.783; 141.317KepulauanKepulauan vulkanikTitik tertinggiGunung Suribachi[1]PemerintahanNegaraJepangSubprefekturSubprefektur OgasawaraPendudukTidak ada penduduk sipil (hanya personel militer) Citra satelit Iwo Jima (2000) Iwo Jima (bahasa Jepang: 硫黄島 Iōtō, atau Iōjima, berarti pulau be...

This article includes a list of references, related reading, or external links, but its sources remain unclear because it lacks inline citations. Please help to improve this article by introducing more precise citations. (August 2015) (Learn how and when to remove this template message) Ban Phoบ้านโพGeneral informationLocationBan Pho Subdistrict, Bang Pa-In District, Phra Nakhon Si AyutthayaThailandCoordinates14°16′56″N 100°35′19″E / 14.2822°N 100.5886°...

Norwegian architect Jakob Parelius HolmgrenBorn(1884-01-17)17 January 1884Alta, NorwayDied3 January 1962(1962-01-03) (aged 77)Trondheim, NorwayNationalityNorwegianOccupationArchitectSpouseAgnes GjestlandParent(s)Lorentz Jakob Parelius Holmgren and Marit Jakobsen Jakob Parelius Holmgren (1884—1962) was a Norwegian architect and a professor of architecture at the Norwegian Institute of Technology from 1935 to 1955. He designed, among other things, the redevelopment of the interior of...

Sri Ramana Ashram, also known as Sri Ramanasramam, is the ashram which was home to modern sage and Advaita Vedanta master Ramana Maharshi from 1922 until his death in 1950. It is situated at the foot of the Arunachala hill, to the west of Tiruvannamalai, Tamil Nadu, where thousands of seekers flocked to be in his presence. His samadhi shrine continues to attract devotees from all over the world.[1] History Ramana Maharshi Mahanirvana place in Sri Ramana Ashram. Sri Ramana Maharshi rec...