Adiabata procezo estas termodinamika procezo kiu ne ŝanĝas varmo (
Δ Δ -->
Q
=
0
{\displaystyle \Delta Q=0}
) el ĉirkaŭaĵo kaj ĉiaj energio estas ŝanĝata kiel laboro. En adiabata procezo ŝanĝiĝas ĉiuj termodinamikaj parametroj kiel premo , temperaturo , volumeno , interna energio , entropio , entalpio kaj aliaj. El la unua leĝo de termodinamiko rezultas:
Δ Δ -->
U
=
Δ Δ -->
W
=
∫ ∫ -->
p
d
V
.
{\displaystyle \Delta U=\Delta W=\int {p}{dV}\ .}
Adiabata procezo en p-V diagramo . La areo sub la blua adiabato permesas taksi la laboron W.
Ĉar ne estas ŝanĝo de varmo (pro tio, oni foje nomas ĝin izovarma procezo ) dum kresko de premo ankaŭ kreskas temperaturo. Sed premo kreskas tiam kreskas temperaturo, do por priskribi procezon estas formulo (leĝo de Poisson ):
p
V
κ κ -->
=
const
{\displaystyle pV^{\kappa }=\operatorname {const} \qquad }
kie
p
{\displaystyle p}
estas la premo ,
V
{\displaystyle V}
la volumeno , kaj
κ κ -->
=
c
p
c
v
=
α α -->
+
1
α α -->
{\displaystyle \kappa ={\frac {c_{p}}{c_{v}}}={\frac {\alpha +1}{\alpha }}}
estas la adiabata eksponento , k.e. la proporcio de la specifa varmokapacito ĉe fiksa volumeno al la specifa varmo ĉe fiksa premo.
Por ideala unuatoma gaso (kiel unuatoma hidrogeno en la universo ),
κ κ -->
=
5
/
3
=
1
,
666
{\displaystyle \kappa =5/3=1,666}
; dum por duatoma gaso (kiel nitrogeno aŭ oksigeno , la precipaj komponantoj de aero ),
κ κ -->
=
7
/
5
=
1
,
4
{\displaystyle \kappa =7/5=1,4}
.
Adiabata procezo komenciĝas en stato A kaj finiĝas en stato B , do:
p
A
V
A
κ κ -->
=
p
B
V
B
κ κ -->
{\displaystyle p_{A}V_{A}^{\kappa }=p_{B}V_{B}^{\kappa }}
kun uzo de ekvacio de Clapeyron rezultas:
T
A
T
B
=
(
V
B
V
A
)
κ κ -->
− − -->
1
{\displaystyle {T_{A} \over T_{B}}=\left({V_{B} \over V_{A}}\right)^{\kappa -1}}
T
A
T
B
=
(
p
A
p
B
)
κ κ -->
− − -->
1
κ κ -->
{\displaystyle {T_{A} \over T_{B}}=\left({p_{A} \over p_{B}}\right)^{\kappa -1 \over \kappa }}
Vidu ankaŭ
Eksteraj ligiloj