Ο Τίτος Φλάβιος Σαβίνος ΙΙ, λατιν.: Titus Flavius Sabinus (απεβ. 20 Δεκεμβρίου 69) από το Γένος των Φλαβίων ήταν Ρωμαίος πολιτικός (ύπατος το έτος 47) και στρατιωτικός. Ήταν αυτόχθων του Reate (Ριέτι του Λατίου) και ήταν ο μεγαλύτερος γιος του Tίτου Φλαβίου Σαβίνου Ι και της Βεσπασίας Πόλλας, κόρης του Βεσπάσιου Πολλίο χιλιάρχου και επάρχου του στρατοπέδου. Αδελφός του ήταν ο Αυτοκράτορας Βεσπασιανός.
Ο Σαβίνος ΙΙ αναφέρεται για πρώτη φορά στη βασιλεία του Κλαυδίου το έτος 45, όταν υπηρέτησε ως αντιπρόσωπος (legatus) υπό τον Άουλο Πλαύτιο στη Βρετανία, μαζί με τον αδελφό του Βεσπασιανό. [1] Στη συνέχεια έγινε έπαρχος στη Μοισία για επτά χρόνια. Ο Σαβίνος ΙΙ ήταν αντικαταστάτης ύπατος με τον Γναίο Χοσίδιο Γέτα το έτος 47 [2] και ήταν έπαρχος της πόλης για τα τελευταία ένδεκα έτη της βασιλείας τού Νέρωνα. Κατά την άνοδο του Γάλβα το 68, αντικαταστάθηκε ως έπαρχος της πόλης από τον Άουλο Δουκένιο Γεμίνο. [3] Ωστόσο με το τέλος του Γάλβα και την ανάρρηση του Όθωνα τον Ιανουάριο του 69, ο Σαβίνος ΙΙ αποκαταστάθηκε. [4] Ο Σαβίνος ΙΙ μπορεί να ήταν μέλος της συνωμοσίας του Πίσο εναντίον του Nέρωνα· αν ήταν, δεν συνελήφθη ποτέ. [5]
Ο Σαβίνος ΙΙ ήταν σημαντικός υποστηρικτής του αδελφού του: όταν ο Βεσπασιανός βρέθηκε σε οικονομικές δυσκολίες ενόσω ήταν κυβερνήτης της Αφρικής, ο Σαβίνος ΙΙ του δάνεισε χρήματα για να συνεχίσει, και ενώ ο Βεσπασιανός ήταν κυβερνήτης της Ιουδαίας, ο Σαβίνος ΙΙ ήταν μία ζωτική πηγή πληροφοριών προς τον Βεσπασιανό για γεγονότα στη Ρώμη. Μετά το τέλος του Όθωνα, ο Σαβίνος ΙΙ καθοδήγησε στις αστικές κοόρτεις να ορκιστούν συμμαχία στον Βιτέλλιο, προφανώς ως μία προσπάθεια να αποκλείσει περαιτέρω αιματοχυσία. Ταυτόχρονα ο ύπατος Τίτος Φλάβιος Σαβίνος ΙΙΙ, μάλλον ανιψιός του Σαβίνου ΙΙ, κατεύθυνε τα στρατεύματά του στη βόρεια Ιταλία να υποταχθούν στους στρατηγούς του Βιτέλλιου. Ο Σαβίνος ΙΙ συνέχισε να διατηρεί το αξίωμα του praefectus urbi (έπαρχου της πόλης) υπό τον Βιτέλλιο. [6] [7]
Λίγο αργότερα οι λεγεώνες στην Ανατολή ανακήρυξαν τον Βεσπασιανό, ο οποίος στη συνέχεια προχώρησε προς τη Ρώμη, υποστηριζόμενος από τον Μάρκο Αντώνιο Πρίμο. Όταν ηττήθηκαν τα στρατεύματα του Βιτέλλιου, ο Αυτοκράτορας, απελπισμένος για το ότι μπορεί να επιτύχει, προσφέρθηκε να παραδώσει την Αυτοκρατορία στα χέρια του Σαβίνου, έως ότου έφτασε ο αδελφός του. Ωστόσο οι Γερμανοί στρατιώτες του Βιτέλλιου αρνήθηκαν αυτή τη ρύθμιση και ο Σαβίνος πολιορκήθηκε στο Καπιτώλιο, μαζί με τα μέλη της οικογένειάς του, ένα από τα οποία ήταν ο ανιψιός του Δομιτιανός. Το Καπιτώλιο κάηκε από τις δυνάμεις του Βιτέλλιου και στη σύγχυση, η οικογένεια του Σαβίνου διέφυγε, αλλά ο ίδιος ο Σαβίνος συνελήφθη και σύρθηκε μπροστά στον Αυτοκράτορα, ο οποίος προσπάθησε να τον σώσει από την οργή των στρατιωτών, μάταια όμως. Ο Σαβίνος δολοφονήθηκε βάναυσα και το λείψανό του το πέταξαν σε ένα μέρος, όπου άφηναν τα πτώματα των κακοποιών. Όταν οι στρατηγοί του Βεσπασιανού απέκτησαν την κατοχή της πόλης, ο Σαβίνος τάφηκε σαν να ήταν τιμητής (censor). [8] [9] [10] [11] [12]
Η σύζυγος του Σαβίνου ΙΙ δεν αναγνωρίζεται με σαφήνεια σε καμία αρχαία πηγή. Μερικοί μελετητές του πρώιμου χριστιανισμού ισχυρίζονται ότι ήταν η Πλαυτία ή Πλαυτίλλα, κόρη του Άουλου Πλαύτιου και της Πομπονίας Γραικίνας, που πιθανώς πρώιμα έγινε Χριστιανή· και ότι η Πλαυτίλλα, που κατά την Παράδοση δάνεισε το πέπλο της στον Άγιο Παύλο, ήταν κόρη του Σαβίνου ΙΙ. [13] Μία εναλλακτική ταυτοποίηση της γυναίκας του Σαβίνου έχει προταθεί από τον Κριστιάν Σετιπάνι, ο οποίος προτείνει ότι ήταν αδελφή του Mάρκου Αρεκίνου Κλήμη. [14]
Μία επιγραφή μαρτυρεί μία κόρη για τον Σαβίνο ΙΙ: τη Φλαβία Σαβίνα, η οποία ήταν σύζυγος του Λεύκιου Καισένιου Πάιτου υπάτου το 61. Ο Γκάβιν Τάουνεντ εντόπισε δύο γιους για τον Σαβίνο: τον Tίτο Φλάβιο Σαβίνο ΙΙΙ και τον Γναίο Αρουλένο Καίλιο Σαβίνο, και οι δύο αντικαταστάτες ύπατοι το έτος 69, [15] μία θέση που πάει να γίνει αποδεκτή από άλλους μελετητές. [16]
Ο Τάκιτος περιγράφει τον Σαβίνο ΙΙ ως δίκαιο και ειλικρινή, αν και ήταν επιρρεπής στο να γίνεται υπερβολικά αλαζονικός. Η αποτυχία του να κρατήσει το καλά οχυρωμένο Καπιτώλιο κατά τις τελευταίες ημέρες του εμφυλίου πολέμου, οφείλεται στη μετριοπάθεια, την έλλειψη πρωτοβουλιών και την απροθυμία να πάρει ρωμαϊκές ζωές. [17]
Νυμφεύτηκε την Πλαυτί(λλ)α, κόρη του Άουλου Πλαύτιου επάρχου της Βρετανίας, η οποία ήταν Χριστιανή και είχε τέκνα: