Ο Σωτήρης Κούβελας γεννήθηκε στις 26 Μαΐου 1936 στην Αμαλιάδα. Είναι έγγαμος με τη Νίκη Αλεξάκη και έχουν τρία παιδιά, τον Δημήτρη, την Όλγα και το Νίκο. Αποφοίτησε από το Ε’ Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης το 1954 και τον ίδιο χρόνο πέτυχε πρώτος στις εισαγωγικές εξετάσεις στη χημεία. Τον επόμενο χρόνο έδωσε εισαγωγικές εξετάσεις στην Πολυτεχνική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης απ’ όπου πήρε το δίπλωμα του Πολιτικού Μηχανικού το 1960. Μετεκπαιδεύτηκε στη Γαλλία σε θέματα δομικής προκατασκευής. Τελείωσε πρώτος, με άριστα, τη Σχολή Νομικών και Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το 1972. Παρακολούθησε δύο χρόνια μεταπτυχιακές σπουδές στο Δημόσιο Δίκαιο.[1] Το 1981 εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Α' Θεσσαλονίκης με την Νέα Δημοκρατία.
Εργάσθηκε ως ελεύθερος επαγγελματίας από το 1960 μέχρι το 1988 κάνοντας μελέτες και κατασκευές τεχνικών έργων. Παράλληλα ήταν καθηγητής στην Ανωτέρα Δημόσια Σχολή υπομηχανικών Θεσσαλονίκης από το 1962 μέχρι το 1971. Υπήρξε μέλος του Δ.Σ. του Συνδέσμου Μηχανικών Ελευθέρων Επαγγελματιών Θεσσαλονίκης (1964-1968) και πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Κεντρικής Μακεδονίας (1976-1981).[εκκρεμεί παραπομπή]
Ως Δήμαρχος, κερδίζοντας τις Δημοτικές Εκλογές τον Οκτώβριο του 1986 με ποσοστό 52,13%[4].
Ο Κούβελας ήταν από τους δημάρχους που είχαν πρωτοστατήσει στην κινητοποίηση για τη δημιουργία ιδιωτικών ραδιοφωνικών σταθμών[5] και ήταν εμπνευστής και ιδρυτής της ελεύθερης τηλεόρασης στην Ελλάδα με την ίδρυση της TV 100.[6] Λειτούργησε τρεις Δημοτικούς Ραδιοφωνικούς Σταθμούς, FM 100, FM 100,5 και FM 101 (ο οποίος έχει διακόψει), την πρώτη Ελεύθερη Τηλεόραση με εκπομπές δορυφορικών προγραμμάτων και την Τηλεόραση του Δήμου Θεσσαλονίκης TV 100 και δημιούργησε 19 Δημοτικούς Παιδικούς Σταθμούς, το Ελεύθερο Δημοτικό Πανεπιστήμιο, δύο Δημοτικά Ωδεία, μία Ορχήστρα, 7 Χορωδίες.[7]
Με πρωτοβουλία του, στις 3 Σεπτεμβρίου 1987 εκπέμπει για πρώτη φορά το δημοτικό ραδιόφωνο Θεσσαλονίκης FM 100[εκκρεμεί παραπομπή]. Το καλοκαίρι του 1989 χτίζει χωρίς άδεια μέσα στο περιαστικό δάσος της Θεσσαλονίκης κτίριο όπου και εγκαθιστά την κεραία και τον απαραίτητο εξοπλισμό εκπομπής τηλεοπτικού σταθμού, με αρχικό σκοπό την αναμετάδοση δορυφορικών προγραμμάτων. Για τον λόγο αυτό, μόλις έγινε αντιληπτή η ύπαρξη των εγκαταστάσεων μέσα στο δάσος, διατάχθηκε επέμβαση αστυνομικού σώματος, που προέβη στην κατεδάφιση των εγκαταστάσεων και στη σύλληψη υπευθύνων.
Ακολούθησε επί δύο εβδομάδες η «δίκη της κεραίας» στο Μονομελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης, το οποίο, κατόπιν προδικαστικού ερωτήματος στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και απόφασης του τελευταίου (ΔΕΚ 18.6.1991 - Υποθ. 260/89), δικαιώθηκε.[8]
Εργασίες μετρό και δημιουργηθέντα προβλήματα
Διάγραμμα πορείας της πρότασης Κούβελα του 1988 για ένα δίκτυο 7,8 χλμ. (ερυθρά γραμμή, στο ίχνος της σημερινής βασικής γραμμής με προσθήκη και σταθμού στο Πάρκο Πατρικίου), με μελλοντικές επεκτάσεις σε μπλε χρώμα, δυτική: Βαρδάρι - ΠΣΣΘ - ΝΣΣΘ - Ξηροκρήνη (Αγιών Πάντων & Αμπελώνων) - Σταυρούπολη (Λαγκαδά & Μηδείας) - Στρατόπεδο Παύλου Μελά (Λαγκαδά & Αρχαίας Λητής) και ανατολική: Παπάφη - Στάδιο ΠΑΟΚ (Παπάφη & Κλεάνθους) - Μπότσαρη (Παπάφη & Μπότσαρη) - Κανάρη (Κανάρη & Αναξιμάνδρου, πλησίον γηπέδου ΜΕΝΤ) - Τροχιοδρομικών (Αναξιμάνδρου & Νικάνορος) - Νέα Ελβετία).[9]
Ακόμη, συγκρότησε ομάδα συμβούλων από καθηγητές και υπαλλήλους του Δήμου Θεσσαλονίκης, που αφιλοκερδώς συνέταξαν προμελέτη και τα πρώτα τεύχη δημοπράτησης και κατασκευής Μετρό στη Θεσσαλονίκη. Τεχνικοί σύμβουλοι του έργου ήταν οι Δημοτικές Εταιρίες Μετρό Μασσαλίας, Ντίσελντορφ και Δυτικού Βερολίνου. Στις αρχές Οκτωβρίου 1988, προχώρησε στην εκσκαφή για το πρώτο πιλοτικό τμήμα υπόγειας σήραγγας.[10] Η κατασκευή αυτή, που ονομάστηκε εκ των υστέρων από τους Θεσσαλονικείς «τρύπα του Κούβελα», κρίθηκε άσκοπη από τον νέο σχεδιασμό του μετρό, ενώ ο ίδιος ο τότε φορέας υλοποίησης του έργου, ο Δήμος Θεσσαλονίκης, χαρακτηρίζει τη συγκεκριμένη περίοδο απλώς «σχεδιασμό του μετρό».[11] Παράλληλα, λόγω της ύπαρξης της σήραγγας δημιουργήθηκαν προβλήματα. Ένα από αυτά ήταν η αύξηση της στάθμης των υδάτων στα θεμέλια της Πολυτεχνικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, στα οποία εντοπίστηκε σκουριά. Από τότε λειτουργούν καθημερινά αντλίες που απομακρύνουν τα νερά.[12]
Κατάργηση επετείου απελευθέρωσης
Το 1987 ως Δήμαρχος κατάργησε τον εορτασμό της επετείου απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης από τη ναζιστική κατοχή. Η Θεσσαλονίκη απελευθερώθηκε με την αποχώρηση των ναζιστικών στρατευμάτων κατοχής την 30ή Οκτωβρίου 1944. Ο εορτασμός της 30ής Οκτωβρίου είχε καθιερωθεί από τους προηγούμενους Δημάρχους Θανάση Γιαννούση και Θεοχάρη Μαναβή.[13][14][15][16]
Παραίτηση από τη Δημαρχία
Κατά τη διάρκεια της θητείας του επέλεξε να θέσει υποψηφιότητα και για βουλευτής παρότι ήταν εν ενεργεία Δήμαρχος. Όταν εξελέγη βουλευτής το 1989, παραιτήθηκε από τη θέση του Δημάρχου.[17]
