Ο μόνιμος πρώτος προγόμφιος άνω γνάθου είναι οπίσθιο δόντι και ανήκει στην ομάδα των προγομφίων. Είναι το τέταρτο δόντι του οδοντικού φραγμού εκατέρωθεν της μέσης γραμμής του προσώπου, τοποθετημένο ανάμεσα στον κυνόδοντα προς την εγγύς όμορη επιφάνειά του και στον δεύτερο προγόμφιο προς την άπω όμορη επιφάνειά του. Ο προγόμφιος βοηθά στην άλεση της τροφής. Ανατέλλει κατά το δέκατο έτος. Ο νεογιλός φραγμός δεν έχει προγόμφιους.[1][2][3]
Ο πρώτος προγόμφιος άνω γνάθου παρειακά μοιάζει με τον κυνόδοντα αν και είναι πιο κοντό δόντι. Παρειακά έχει κωδωνοειδές σχήμα ενώ η μασητική του επιφάνεια τραπεζοειδές. Το παρειακό έπαρμά του ξεκινά από μασητικά και φτάνει μέχρι τον αυχένα. Στον αυχένα παρουσιάζει δύο με τρεις επάλληλες γραμμώσεις. Η υπερώια επιφάνεια είναι μικρότερη και μοιάζει με σφαίρα λόγω της κυρτότητας που παρουσιάζει. Είναι πολύριζο δόντι καθώς έχει δύο ρίζες όπου το ακρορρίζιό τους συχνά εμφανίζει κλίση προς τα άπω.
Οι επιφάνειες του δοντιού διακρίνονται σε:
Είναι ο μόνος απ' όλους τους προγόμφιους που το εγγύς παρειακό χείλος του έχει μεγαλύτερο μήκος από το άπω και αυτό γιατί η κορυφή του παρειακού φύματος βρίσκεται περισσότερο προς τα άπω. Έχει σχεδόν πάντα αύλακα στην εγγύς όμορη ακρολοφία του.[1][2]
Ο πρώτος προγόμφιος έχει δύο ρίζες ενώ ο δεύτερος μία. Το γλωσσικό φύμα του είναι πιο κοντό έναντι του παρειακού. Το παρειακό φύμα του είναι πιο οξύαιχμο και ο μέσος λοβός της παρειακής επιφάνειας πιο έντονος. Στον δεύτερο προγόμφιο και τα δύο φύματα έχουν το ίδιο ύψος και σπάνια υπάρχει αύλακα στην εγγύς όμορη ακρολοφία του.[1][2]
Ο πρώτος προγόμφιος άνω γνάθου είναι μεγαλύτερο δόντι και έχει δύο ρίζες ενώ ο κάτω μία. Το γλωσσικό φύμα του προγόμφιου της κάτω γνάθου είναι υποτυπώδες σε αντίθεση με του άνω.[1][2]