Εκκλησία της Αγίας Παρασκευής στο Βίλνιους, όπου βαπτίστηκαν οι Τρεις Μάρτυρες του ΒίλνιουςΜονή του Αγίου Πνεύματος
Η Μητρόπολη Βίλνιους και πάσης Λιθουανίας (ρωσικά: Виленская и Литовская епархия, λιθουανικά: Vilniaus ir Lietuvos vyskupija), επίσης γνωστή ως Λιθουανική Ορθόδοξη Εκκλησία (ρωσικά: Литовская православная церковь), είναι μια εκκλησιαστική περιφέρεια της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, της οποίας το έδαφος περιλαμβάνει τη χώρα της Λιθουανίας, που ιδρύθηκε το 1839.[1] Ο επικεφαλής της διορίζεται από την Ιερά Σύνοδο του Πατριαρχείου Μόσχας. Η έδρα του βρίσκεται στη Μονή του Αγίου Πνεύματος στο Βίλνιους, αν και τυπικά ως Καθεδρικός ναός θεωρείται ο Καθεδρικός Ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου στο Βίλνιους. Από το 2010, επίσκοπός της είναι ο Μητροπολίτης Ιννοκέντιος (Βασίλιεφ).[2][3]
Η επισκοπή περιλαμβάνει πέντε εκκλησιαστικές περιφέρειες, του Βίλνιους, της
Περιφέρειας του Βίλνιους, του Κάουνας, της Κλάιπεντα και της
Βισάγινας, με 52 ενορίες και δύο μοναστήρια.[4] Η πλειονότητα των ενοριτών προέρχεται από τις μόνιμες σλαβικέςμειονότητες.[5]
Ιστορία
Ο ΟρθόδοξοςΧριστιανισμός εισήλθε για πρώτη φορά στη Λιθουανία, σε σημαντικό αριθμό, τον 13ο αιώνα με τη μεταστροφή ορισμένων από τους πρώτους ευγενείς του από τον Παγανισμό. Μεταξύ αυτών ήταν οι Τρεις Μάρτυρες του Βίλνιους, ο Αντώνιος, ο Ιωάννης και ο Ευστάθιος, που μαρτύρησαν το 1347 υπό τον Μεγάλο Δούκα,
Αλγκίρντα.[6]
Στα τέλη του 18ου αιώνα, με τη διαίρεση της Πολωνο-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας, η Λιθουανία έγινε μέρος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Η σύγχρονη Ρωσική Ορθόδοξη επισκοπή ιδρύθηκε το 1839 με την ενσωμάτωση των ουνιτικών ενοριών υπό τον Μητροπολίτη Ιωσήφ Σεμάσκο, στη ρωσική εκκλησία στη Σύνοδο του Πόλοτσκ. Μεταξύ των πιο αξιοσημείωτων ιεραρχών της Λιθουανίας στην ύστερη αυτοκρατορική περίοδο ήταν ο Άγιος Τύχωνας Πατριάρχης Μόσχας (1913-1917).
Η επισκοπή λειτούργησε εντός της ρωσικής αυτοκρατορίας έως ότου η Λιθουανία έγινε ανεξάρτητη το 1918. Εκείνη την εποχή, ορισμένες εκκλησίες που είχαν αφαιρεθεί από την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία επιστράφηκαν και ορισμένες ορθόδοξες εκκλησίες, όπως η Εκκλησία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ στο Κάουνας, δόθηκαν επίσης στην Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία.[5][8] Οι περισσότερες από τις ορθόδοξες ενορίες που υπάρχουν σήμερα στη Λιθουανία χτίστηκαν κατά την αυτοκρατορική περίοδο (1795–1918). [4]
Στον απόηχο του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, μέρος της Λιθουανίας ελεγχόταν από την Πολωνία, συμπεριλαμβανομένης της πρωτεύουσας Βίλνιους. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, με την αυτοκεφαλία της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Πολωνίας το 1924, οι ενορίες αυτής της περιοχής ήταν μέρος της Πολωνικής εκκλησίας.
Ως αποτέλεσμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η Λιθουανία υποτάχθηκε ξανά στη Ρωσία, αυτή τη φορά ως μέρος της Σοβιετικής Ένωσης, η οποία μετέφερε το Βίλνιους στη Λιθουανική ΣΣΔ και μετέφερε τις ενορίες που ήταν μέρος της πολωνικής εκκλησίας πίσω στο Πατριαρχείο Μόσχας. Ενώ η θρησκεία διώκονταν στη Σοβιετική Λιθουανία όπως και αλλού στη Σοβιετική Ένωση, η Ορθόδοξη επισκοπή γενικά ήταν περισσότερο ανεκτή από τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία (στην οποία ανήκε η μεγάλη πλειοψηφία των Λιθουανών), επειδή η έδρα της ήταν εντός της Σοβιετικής Ένωσης.
Το 1990, η Λιθουανία ανέκτησε ξανά την ανεξαρτησία της. Ο τότε επικεφαλής της επισκοπής, Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος (Μαρτίσκιν), υποστήριξε ανοιχτά την ανεξαρτησία της Λιθουανίας.[9] Τον διαδέχθηκε το 2010 ο Μητροπολίτης Ιννοκέντιος (Βασίλιεφ).
.jpg)
