Η Μαργαρίτα Τσαντ-Παπανδρέου (Όουκ Παρκ, 30 Σεπτεμβρίου 1923) είναι Ελληνοαμερικανίδα ακτιβίστρια, συγγραφέας και αρθρογράφος, δεύτερη σύζυγος του Ανδρέα Παπανδρέου (1951–1989) και μητέρα του Γιώργου Α. Παπανδρέου.
Έχει να επιδείξει σημαντικό έργο σε ό,τι αφορά στον αγώνα για τα δικαιώματα των γυναικών, καθώς πρωταγωνίστησε στην προώθηση, επεξεργασία και ψήφιση νόμων που βελτίωσαν πολύ τη νομική και κοινωνική θέση των Ελληνίδων, όπως η κατάργηση του θεσμού της προίκας (1982), η νομιμοποίηση των εκτρώσεων (1986), η θέσπιση του πολιτικού γάμου (1982), η νομιμοποίηση διαζυγίων με αμοιβαία συναίνεση, η δυνατότητα διατήρησης του επωνύμου των γυναικών μετά από το γάμο τους και η απόκτηση ίσων δικαιωμάτων με το σύζυγο στην κηδεμονία των παιδιών τους.
Βιογραφικά στοιχεία
Γεννήθηκε στο Όουκ Παρκ του Ιλινόι των ΗΠΑ, στις 30 Σεπτεμβρίου 1923, η μεγαλύτερη από πέντε αδελφές. Αρχικά σπούδασε δημοσιογραφία και κατόπιν έκανε το μεταπτυχιακό της στη Δημόσια Υγεία στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα, όπου και γνώρισε τον μετέπειτα σύζυγό της, Ανδρέα Παπανδρέου. Έζησαν αρχικά στη Μινεσότα και αργότερα στην Καλιφόρνια, όπου ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν Πρόεδρος του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ και στενός φίλος του μετέπειτα κυβερνήτη της Καλιφόρνιας Πατ Μπράουν. Το 1959-1960 η Μαργαρίτα Παπανδρέου συνόδευσε τον άντρα της στην επίσκεψή του στη Γιουγκοσλαβία. Ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε πάρει χορηγίες από τα αμερικανικά ιδρύματα Γκούγκενχαϊμ και Φουλμπράιτ για να μελετήσει το οικονομικό σύστημα της χώρας. Στη Γιουγκοσλαβία το ζεύγος φιλοξενήθηκε από τον ηγέτη της χώρας στρατάρχη Γιόσιπ Μπροζ Τίτο, με τον οποίο συνδέθηκαν φιλικά.[1]
Με τον Ανδρέα Παπανδρέου απέκτησαν τέσσερα παιδιά, τον Γιώργο, τη Σοφία, τον Νίκο και τον Αντρίκο Παπανδρέου.
Μετά τη μόνιμη εγκατάστασή τους στην Ελλάδα το 1961, η σχέση τους πέρασε κρίση καθώς ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε ερωτική σχέση με την Έπη Σκιαδαρέση, τη νεαρή σύζυγο του γνωστού μηχανικού και εργολάβου Γιώργου Σκιαδαρέση, που ήταν παλιός συμμαθητής του στο Κολλέγιο Αθηνών.[2] Το θέμα πήρε και μεγάλες πολιτικές διαστάσεις όταν το 1964 η κυβέρνηση της Ένωσης Κέντρου ανέθεσε το καινούριο σχέδιο πόλεως της Πάτρας στον Γιώργο Σκιαδαρέση.[2] Παρ' όλα αυτά, μετά την επιβολή της χούντας των συνταγματαρχών η Μαργαρίτα Παπανδρέου κινητοποιήθηκε αποτελεσματικά για να μπορέσει να εξασφαλίσει την απελευθέρωση του συζύγου της τον Δεκέμβριο του 1967, με τον οποίο στη συνέχεια εγκαταστάθηκαν αρχικά στη Στοκχόλμη της Σουηδίας και μετέπειτα στο Τορόντο του Καναδά.
Στη Στοκχόλμη ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε ερωτική σχέση με τη Σουηδέζα ηθοποιό και τηλεπαρουσιάστρια Ράνια Νάιμπλομ, με την οποία μάλιστα απέκτησε και μία κόρη εκτός γάμου, αλλά συνέχισε να είναι επίσημα παντρεμένος με τη Μαργαρίτα.
Μεταπολιτευτικά, η σχέση του ζεύγους συνέχισε να αντιμετωπίζει προβλήματα καθώς ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε αρχικά ερωμένη την ανιψιά του Αριστοτέλη Ωνάση Μαριλένα Πατρονικόλα και στη συνέχεια την αεροσυνοδό του πρωθυπουργικού αεροσκάφους Δήμητρα Λιάνη.
Τελικά η Μαργαρίτα Παπανδρέου συμφώνησε να δώσει διαζύγιο ώστε να παντρευτεί ο Ανδρέας Παπανδρέου τη Δήμητρα Λιάνη.
Ίδρυσε και διετέλεσε για οχτώ χρόνια πρόεδρος της Ένωση Γυναικών Ελλάδος (Ε.Γ.Ε.). Έλαβε ενεργό μέρος σε γυναικεία θέματα και θέματα ειρήνης. Είναι επίσης συγγραφέας πολλών άρθρων και βιβλίων.[3]
Λίστα Λαγκάρντ
Το Δεκέμβριο του 2012 οι εφημερίδες Το Βήμα και Πρώτο Θέμα ισχυρίστηκαν σε δημοσιεύματά τους ότι στη Μαργαρίτα Παπανδρέου ανήκε ένας από τους λογαριασμούς της λίστας Λαγκάρντ.
Στις 14-10-2014 το ΣΔΟΕ απάντησε επίσημα με έγγραφό του στη Μαργαρίτα Παπανδρέου ότι, ύστερα από έρευνα που πραγματοποιήθηκε, στα πλαίσια αγωγής που είχε καταθέσει η Μ. Παπανδρέου, το όνομά της δεν περιλαμβάνεται στη λίστα Λαγκάρντ. Το έγγραφο υπογράφει ο ειδικός γραμματέας του ΣΔΟΕ Στυλιανός Στασινόπουλος.[4]
Παραπομπές