Μαιζόν καρέ

Μαιζόν καρέ
Είδος	αρχαιολογική θέση
Αρχιτεκτονική	αρχαία ρωμαϊκή αρχιτεκτονική και Κορινθιακός ρυθμός[1]
Διεύθυνση	place de la Maison Carrée
Γεωγραφικές συντεταγμένες	43°50′17″N 4°21′22″E
Θρήσκευμα	Θρησκεία στην αρχαία Ρώμη, Χριστιανισμός και Καθολικισμός
Διοικητική υπαγωγή	Νιμ[2][3]
Χώρα	Γαλλία[2][4]
Ιδιοκτήτης	City of Nîmes[2]
Γενικές διαστάσεις	28 μέτρα × 14 μέτρα
Προστασία	κατηγοριοποιημένο ιστορικό μνημείο στη Γαλλία (από 1840)[2] και Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς (από 2023)[5]
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Πολυμέσα
δεδομένα (π)

Το Μαιζόν καρέ (γαλλικά: Maison Carrée, ελληνικά: Τετράγωνος οίκος) είναι αρχαίος ρωμαϊκός ναός στη Νιμ, στη νότια Γαλλία. Είναι ένας από τους καλύτερα διατηρημένους ρωμαϊκούς ναούς που σώθηκαν στο έδαφος της παλαιάς Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.^[6] Από το 2023 αποτελεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.^[7]

Ο ναός ενέπνευσε τη νεοκλασική εκκλησία της Μαντλέν στο Παρίσι, την εκκλησία του Αγίου Μαρκελίνου στο Ρογκάλιν της Πολωνίας και, στις Ηνωμένες Πολιτείες, το Καπιτώλιο της πολιτείας της Βιρτζίνια, το οποίο σχεδιάστηκε από τον Τόμας Τζέφερσον, σύμφωνα με γύψινο μοντέλο του ναού που κατασκεύασε όταν ήταν απεσταλμένος υπουργός στη Γαλλία το 1785.^[8]

Ιστορικό

Τμήμα της επιγραφής του ναού

Ο ναός κατασκευάστηκε περίπου από το 4 π.Χ. έως 10 μ.Χ. και αφιερώθηκε στους αδελφούς Γάιο Καίσαρα και Λεύκιο Καίσαρα, εγγονούς και υιοθετημένους κληρονόμους του Οκταβιανού Αυγούστου που και οι δύο πέθαναν νέοι.^[9] Η επιγραφή που αφιέρωνε τον ναό στον Γάιο και τον Λούκιο αφαιρέθηκε στους μεσαιωνικούς χρόνους. Ωστόσο, ο αρχαιολόγος Ζαν-Φρανσουά Σεγκιέ μπόρεσε να ανακατασκευάσει την επιγραφή το 1758 από τη σειρά και τον αριθμό των οπών στη μπροστινή ζωφόρο και το επιστύλιο, όπου είχαν τοποθετηθεί τα χάλκινα γράμματα σε προεξοχές. Σύμφωνα με την ανακατασκευή του Σεγκιέ, το κείμενο της αφιέρωσης έγραφε (σε μετάφραση): «Στον Γάιο Καίσαρα, γιο του Αυγούστου, Πρόξενο, στον Λούκιο Καίσαρα, γιο του Αυγούστου, Πρόξενο, στους πρίγκιπες της νεότητας». Τον 19ο αιώνα ο ναός επισκευάστηκε και ανέκτησε την αρχική του λαμπρότητα.^[10]

Αρχιτεκτονική

Το Μαιζόν καρέ

Ο ναός είναι ένα κλασικό παράδειγμα αρχιτεκτονικής του Βιτρούβιου, καθώς είναι σχεδόν ακριβές αντίγραφο ενός ρωμαϊκού ναού που περιγράφεται στα γραπτά του διάσημου αρχιτέκτονα. Είναι ανυψωμένος σε βάθρο 2,85 μ. με μήκος 26,42 μέτρα και πλάτος 13,54 μέτρα σχηματίζοντας ορθογώνιο σχεδόν διπλάσιο από το πλάτος του. Το οικοδόμημα δέσποζε στο φόρουμ της ρωμαϊκής πόλης Νιμ, στη σημερινή νότια Γαλλία. Η πρόσοψη περιέχει προστώο που είναι σχεδόν το ένα τρίτο του μήκους του κτηρίου και οι κίονες και τα κιονόκρανα είναι πλούσια διακοσμημένοι.^[11] Αυτή η σκεπαστή κατασκευή με τη μορφή στοάς μπροστά από την είσοδο δίνει έμφαση στο μπροστινό μέρος του ναού και τη διακρίνει από τους αρχαίους ελληνικούς ναούς. Πρόκειται για εξάστυλη κατασκευή με έξι κορινθιακούς κίονες κάτω από το αέτωμα και είκοσι κίονες ενσωματωμένους κατά μήκος των τοίχων του ναού. Στις τρεις πλευρές, η ζωφόρος είναι διακοσμημένη με εκλεκτά διακοσμητικά γλυπτά από ροζέτες και φύλλα ακάνθου. Ωστόσο, η ποιότητα των διακοσμητικών γλυπτών στο κτήριο δεν είναι τόσο ακριβής και μαθηματικά τέλεια όσο η διακόσμηση του Παρθενώνα ή άλλων ελληνικών ναών.

Μια μεγάλη πόρτα (ύψους 6,87 μ. και πλάτους 3,27 μ.) οδηγεί στο μικρό και χωρίς παράθυρο εσωτερικό, όπου αρχικά στεγαζόταν το ιερό. Ο χώρος χρησιμοποιείται τώρα για την προβολή ταινιών με θέμα τη ρωμαϊκή ιστορία της Νιμ. Κανένας αρχαίος διάκοσμος δεν παραμένει στο εσωτερικό του ναού.^[12]

Παραπομπές

1. Dominique Darde: Nîmes Antique. 2005. σελ. 82. ISBN-13 978-2-85-822797-6.
2. «base Mérimée» (Γαλλικά) Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας.
3. (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 77. Ανακτήθηκε στις 31  Ιουλίου 2018.
4. (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 77. Ανακτήθηκε στις 30  Ιουλίου 2018.
5. whc.unesco.org/en/list/1569.
6. . «khanacademy.org/humanities/ancient-art-civilizations/roman/roman-republic/a/maison-caree». 
7. «The Maison Carrée of Nîmes». UNESCO World Heritage Centre (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 20 Σεπτεμβρίου 2023. 
8. . «hodcap.state.va.us/publications/Capitol_Visitor_Guide.pdf» (PDF). 
9. . «historyhit.com/locations/la-maison-carree/». 
10. . «britannica.com/topic/Maison-Carree». 
11. . «avignon-et-provence.com/en/monuments/maison-carree». 
12. . «archaeology-travel.com/france/maison-carree-nimes/». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2021.