Με την ονομασία Λεοντίς ή Λεωντίς[1] ή Λεοντίς φυλή[2] (αρχαία ελληνικά: Λεοντίς) ή Λεοντίδα φυλή (σύγχρονα ελληνικά) για την φυλή και Λεοντίδα (γενική: Λεοντίδος) για την περιοχή και με το όνομα (άρθρο: ο) Λεοντίδης (αρχαία ελληνικά: Λεωντίδης), ή (άρθρο πληθυντικού: οι) Λεοντίδες (αρχαία ελληνικά: Λεωντίδαι), για τα μέλη της φυλής και τους κατοίκους της περιοχής αυτής, αναφέρεται μια από τις φυλές της Αρχαίας Ελλάδας και μία από τις 10 φυλές της Αρχαίας Αθήνας, οι οποίοι κατοικούσαν στην ομώνυμη περιοχή της Λεοντίδας, η οποία περιλάμβανε μια σειρά από δήμους της περιοχής της σύγχρονης Ελλάδας που είναι γνωστή ως Αττική.
Ονομασία
Η Λεοντίδα, (της οποίας το όνομα πρωτοεμφανίζεται σε βάση αγάλματος, που αφιερώθηκε μετά από κάποια νίκη της φυλής)[3] πήρε το όνομά της από τον μυθικόΛέοντα, γιο του Ορφέα).
Οι 10 φυλές της Αρχαίας Αθήνας
Η φυλή και η περιοχή των 20 Οιηνίδων δήμων ήταν μέρος της μεγάλης πόλης-κράτους της αρχαίας Αθήνας, η οποία διοικούταν από εκπροσώπους των 10 φυλών της Αττικής, με βάση τη διαίρεση του Κλεισθένη, οι οποίες ήταν οι εξής:
Η φυλή Λεοντίς, με βάση τη διαίρεση του Κλεισθένη, είχε κατανεμηθεί σε διάφορες περιοχές, που καταλάμβαναν οι δήμοι,[4] που ανήκαν σε αυτήν και έφεραν τις ονομασίες:
Υπάρχουν μερικές ιστορικές ασάφειες σχετικά με την ταύτιση ή τα ονόματα μερικών δήμων αυτής της φυλής, σε σχέση με άλλες:
Κολωναί[14] (υπό αμφισβήτηση το αν ανήκε στη φυλή ή αν αντιστοιχεί στον Κολωνό ή σε τμήμα του).
Ραμνούς, ο δημότης Ραμνούσιος,[31] (υπό αμφισβήτηση το αν ανήκε στη φυλή, αν και αναφέρεται σε διάφορες παλαιότερες πηγές). Οι σύγχρονοι ερευνητές θεωρούν ότι ήταν δήμος της Αιαντίδας φυλής.
Αφίδναι ή Άφιδνα, ο δημότης Αφιδναίος,[32] (υπό αμφισβήτηση το αν ανήκε στη φυλή, αν και αναφέρεται σε διάφορες παλαιότερες πηγές). Οι σύγχρονοι ερευνητές θεωρούν ότι ήταν δήμος της Αιαντίδας φυλής.
Μαραθών, ο δημότης Μαραθώνιος,[33] (υπό αμφισβήτηση το αν ανήκε στη φυλή, αν και αναφέρεται σε διάφορες παλαιότερες πηγές). Οι σύγχρονοι ερευνητές θεωρούν ότι ήταν δήμος της Αιαντίδας φυλής.
Η συμμετοχή των δήμων στην αρχαία Βουλή
Η αντιπροσωπευτική ποσόστωση των εκπροσώπων - βουλευτών των δήμων της Λεοντίδος (στον παρακάτω πίνακα) αποδεικνύει και τη σημαντική συμμετοχή της φυλής αυτής, κατά την πρώτη (508 π.Χ. - 306 π.Χ.) και τη δεύτερη περίοδο (306 π.Χ. - 223 π.Χ.) της διακυβέρνησής της, μέσω της αρχαίας αθηναϊκήςΒουλής και της Εκκλησίας του δήμου, ειδικότερα την περίοδο μεταξύ των ετών 343 π.Χ. - 253 π.Χ..[34]
↑[...] "Λεοντίς ή Λεωντίς: Μία από τις φυλές που αποτελούσαν τον πληθυσμό της αρχαίας Αθήνας, όπως τις είχε καθορίσει ο Κλεισθένης το 508 π.Χ. Σύμφωνα με τον Ξενοφώντα, η φυλή αυτή ερχόταν τέταρτη κατά σειρά, αλλά ο Πολυδεύκης ο Πολύαινος την αναφέρει σε σχόλιά του ως έβδομη. Πήρε την ονομασία της από τον επώνυμο ήρωά της, Λεώ, γιο του Ορφέα, και όσοι ανήκαν σε αυτή ονομάζονταν Λεωντίδαι. Από κάποια επιγραφή που βρέθηκε στην Πριήνη της Μικράς Ασίας, φαίνεται ότι υπήρχε και εκεί Λ. φυλή". [...] Λεοντίς ή Λεωντίς
↑[ ...] "λεοντίς, -ίδος, ἡ (Α) [λέων]: 1. κόσμημα οικοδομής με σχήμα λιονταριού. 2. ως κύριο όν. Λεοντίς: Η τέταρτη κατά σειρά από τις δέκα φυλές της Αττικής, όπως αυτές χωρίστηκαν από τον Κλεισθένη". [...] Λεοντίς
↑Στέφανος Βυζάντιος, "Εθνικά", ("Stephani Byzantii Ἐθνικων quæ supersunt." Gr. Edidit Anton Westermann, Λειψία 1839), [...] "Αιθαλίδαι, δήμος της Λεοντίδος φυλής, από Αιθαλίδου. και ο δημότης Αιθαλίδης' οι δε Αιθαλείς τους δημότας. το θηλυκόν Αιθαλίς. τα τοπικά εξ Αιθαλιδών, ες Αιθαλιδών, εν Αιθαλιδών". [...], σελ. 21.
↑Δανιήλ ο Μάγνης, "Λεξικόν Ιστορικομυθικόν και Γεωγραφικόν, συντεθέν υπό Δανιήλου Δημητρίου Μάγνητος του εκ του Πηλίου όρους εκ κωμοπόλεως Αγίου Λαυρεντίου, εις χρήσιν της ελληνικής νεολαίας". Εκ της Ελληνικής τυπογραφίας Φραγκίσκου Ανδρεώλα. Εν Βενετία 1834.Lexikon historikomythikon kai geographikon (etc.)(Historisch-mythologisches und geographisches Wörterbuch etc.) neograece, Daniel Demetrios Magnes, Andreola, 1834, [...] "Αιθαλία, ή Αιθαλίδαι, δήμος της Αττικής, εκ της Λεοντίδος φυλής (Κάτοικ. Αιθαλίδης)". [...], σελ. 15.
↑Στέφανος Βυζάντιος, "Εθνικά", ("Stephani Byzantii Ἐθνικων quæ supersunt." Gr. Edidit Anton Westermann, Λειψία 1839), [...] "Αλιμούς, δήμος της Λεοντίδος φυλής. Καλλίμαχος δε πόλιν ηγείται. ο δημότης Αλιμούσιος. τα τοπικά Αλιμουντόθεν, Αλιμουντάδε, Αλιμούντι". [...], σελ. 33.
↑Δανιήλ ο Μάγνης, "Λεξικόν Ιστορικομυθικόν και Γεωγραφικόν, συντεθέν υπό Δανιήλου Δημητρίου Μάγνητος του εκ του Πηλίου όρους εκ κωμοπόλεως Αγίου Λαυρεντίου, εις χρήσιν της ελληνικής νεολαίας". Εκ της Ελληνικής τυπογραφίας Φραγκίσκου Ανδρεώλα. Εν Βενετία 1834.Lexikon historikomythikon kai geographikon (etc.)(Historisch-mythologisches und geographisches Wörterbuch etc.) neograece, Daniel Demetrios Magnes, Andreola, 1834, [...] "Δειράδης, δήμος της Αττικής, εκ της Λεοντίδος φυλής (Κάτοικ. Δειραδιώτης)". [...], σελ. 95.
↑Στέφανος Βυζάντιος, "Εθνικά", ("Stephani Byzantii Ἐθνικων quæ supersunt." Gr. Edidit Anton Westermann, Λειψία 1839), [...] "Εκάλη, δήμος της Λεοντίδος φυλής. ο δημότης Εκάλιος. τα τοπικά Εκαλήθεν, Εκαλήνδε, Εκαλήσι και Εκάλιος Ζεύς". [...], σελ. 116.
↑Δανιήλ ο Μάγνης, "Λεξικόν Ιστορικομυθικόν και Γεωγραφικόν, συντεθέν υπό Δανιήλου Δημητρίου Μάγνητος του εκ του Πηλίου όρους εκ κωμοπόλεως Αγίου Λαυρεντίου, εις χρήσιν της ελληνικής νεολαίας". Εκ της Ελληνικής τυπογραφίας Φραγκίσκου Ανδρεώλα. Εν Βενετία 1834.Lexikon historikomythikon kai geographikon (etc.)(Historisch-mythologisches und geographisches Wörterbuch etc.) neograece, Daniel Demetrios Magnes, Andreola, 1834, [...] "Εκάλη, δήμος της Αττικής, εκ της Λεοντίδος φυλής (Κάτοικ.Εκάλειος, και Επιρρ.Εκαλήθεν)". [...], σελ. 114.
↑Στέφανος Βυζάντιος, "Εθνικά", ("Stephani Byzantii Ἐθνικων quæ supersunt." Gr. Edidit Anton Westermann, Λειψία 1839), [...] "Ευπυρίδαι, δήμος [της] Λεοντίδος φυλής. ο δημότης Ευπυρίδης. Τρικώμους δε τούτους εκάλουν, Ευπυρίδας, Κεκροπίδας, Πήλικας. τα τοπικά εξ Ευπυριδών, εις Ευπυριδών και εν Ευπυριδών". [...], σελ. 126.
↑Δανιήλ ο Μάγνης, "Λεξικόν Ιστορικομυθικόν και Γεωγραφικόν, συντεθέν υπό Δανιήλου Δημητρίου Μάγνητος του εκ του Πηλίου όρους εκ κωμοπόλεως Αγίου Λαυρεντίου, εις χρήσιν της ελληνικής νεολαίας". Εκ της Ελληνικής τυπογραφίας Φραγκίσκου Ανδρεώλα. Εν Βενετία 1834.Lexikon historikomythikon kai geographikon (etc.)(Historisch-mythologisches und geographisches Wörterbuch etc.) neograece, Daniel Demetrios Magnes, Andreola, 1834, [...] "Κηττοί, δήμος της Αττικής, εκ της Λεοντίδος φυλής (Κάτοικ. Κήττιος)". [...], σελ. 206.
↑ 14,014,1[...] "Κολωναί, αἱ (Α): Ο δήμος της Αττικής Κολωνός. [ΕΤΥΜΟΛ. Μεταπλασμένος τ. της λ. Κολωνός, με αλλαγή αριθμού και γένους]". Κολωναί
↑Στέφανος Βυζάντιος, "Εθνικά", ("Stephani Byzantii Ἐθνικων quæ supersunt." Gr. Edidit Anton Westermann, Λειψία 1839), [...] "Κρωπία, δήμος της Λεοντίδος φυλής. Φρύνιχος δε Κρωπιάδα φησίν. Ανδροτίων δε Κρωπάς φησί τον δήμον. ο δημότης Κρωπίδης. τα τοπικά εκ Κρωπιδών και Κρωπίαθεν, Κρωπιάνδε, Κρωπιάσι". [...], σελ. 171-172.
↑Δανιήλ ο Μάγνης, "Λεξικόν Ιστορικομυθικόν και Γεωγραφικόν, συντεθέν υπό Δανιήλου Δημητρίου Μάγνητος του εκ του Πηλίου όρους εκ κωμοπόλεως Αγίου Λαυρεντίου, εις χρήσιν της ελληνικής νεολαίας". Εκ της Ελληνικής τυπογραφίας Φραγκίσκου Ανδρεώλα. Εν Βενετία 1834.Lexikon historikomythikon kai geographikon (etc.)(Historisch-mythologisches und geographisches Wörterbuch etc.) neograece, Daniel Demetrios Magnes, Andreola, 1834, [...] "Λευκόνιον, δήμος της Αττικής, εκ της Λεοντίδος φυλής (Κάτοικ. Λευκονιεύς)". [...], σελ. 235.
↑Στέφανος Βυζάντιος, "Εθνικά", ("Stephani Byzantii Ἐθνικων quæ supersunt." Gr. Edidit Anton Westermann, Λειψία 1839), [...] "Οίον, δήμος της Λεοντίδος φυλής. εξ Οίου. Άλεξις Αλέξιδος εξ Οίου Λεοντί[δο]ς. εν Οίω, Οιόνδε, εις Οίον". [...], σελ. 216.
↑Δανιήλ ο Μάγνης, "Λεξικόν Ιστορικομυθικόν και Γεωγραφικόν, συντεθέν υπό Δανιήλου Δημητρίου Μάγνητος του εκ του Πηλίου όρους εκ κωμοπόλεως Αγίου Λαυρεντίου, εις χρήσιν της ελληνικής νεολαίας". Εκ της Ελληνικής τυπογραφίας Φραγκίσκου Ανδρεώλα. Εν Βενετία 1834.Lexikon historikomythikon kai geographikon (etc.)(Historisch-mythologisches und geographisches Wörterbuch etc.) neograece, Daniel Demetrios Magnes, Andreola, 1834, [...] "Οίον, δήμος της Αττικής, εκ της Λεοντίδος φυλής" και άλλος, εκ της Ιπποθοωντίδος (Κάτοικ. Εξ Όιου)". [...], σελ. 290.
↑Δανιήλ ο Μάγνης, "Λεξικόν Ιστορικομυθικόν και Γεωγραφικόν, συντεθέν υπό Δανιήλου Δημητρίου Μάγνητος του εκ του Πηλίου όρους εκ κωμοπόλεως Αγίου Λαυρεντίου, εις χρήσιν της ελληνικής νεολαίας". Εκ της Ελληνικής τυπογραφίας Φραγκίσκου Ανδρεώλα. Εν Βενετία 1834.Lexikon historikomythikon kai geographikon (etc.)(Historisch-mythologisches und geographisches Wörterbuch etc.) neograece, Daniel Demetrios Magnes, Andreola, 1834, [...] "Παιονίδαι, δήμος της Αττικής, εκ της Λεοντίδος φυλής" (Κάτοικ. Παιονίδης)". [...], σελ. 302.
↑Στέφανος Βυζάντιος, "Εθνικά", ("Stephani Byzantii Ἐθνικων quæ supersunt." Gr. Edidit Anton Westermann, Λειψία 1839), [...] "Πήληκες, δήμος [της] Λεοντίδος φυλής. ο δημότης Πήληξ. τα τοπικά εν Πήληκι, εις Πήληκα, εκ Πηλήκων. και θαυμαστόν τούτο, ότι ο δήμος πληθυντικώς λέγεται, ενικώς δε τα τοπικά". [...], σελ. 231.
↑Δανιήλ ο Μάγνης, "Λεξικόν Ιστορικομυθικόν και Γεωγραφικόν, συντεθέν υπό Δανιήλου Δημητρίου Μάγνητος του εκ του Πηλίου όρους εκ κωμοπόλεως Αγίου Λαυρεντίου, εις χρήσιν της ελληνικής νεολαίας". Εκ της Ελληνικής τυπογραφίας Φραγκίσκου Ανδρεώλα. Εν Βενετία 1834.Lexikon historikomythikon kai geographikon (etc.)(Historisch-mythologisches und geographisches Wörterbuch etc.) neograece, Daniel Demetrios Magnes, Andreola, 1834, [...] "Ποταμός, δήμος της Αττικής, εκ της Λεοντίδος φυλής" (Κάτοικ. Ποτάμιος)". [...], σελ. 327.
↑[...] "III. POTAMUS: oppid. Atticae. Plin. l. 4. c. 7. Harpocration vero "Ποταμὸς, δῆμος τῆς Λεοντίδος, οὗ ὁ δημότης Ποτάμιος", Strabo". [...] Ποταμός[νεκρός σύνδεσμος]
↑Στέφανος Βυζάντιος, "Εθνικά", ("Stephani Byzantii Ἐθνικων quæ supersunt." Gr. Edidit Anton Westermann, Λειψία 1839), [...] "Σκαμβωνίδαι, δήμος Αττικός [της] Λεοντίδος φυλής. τα τοπικά εκ Σκαμβωνιδών και εν Σκαμβωνιδών και εις Σκαμβωνιδών". [...], σελ. 254.
↑Στέφανος Βυζάντιος, "Εθνικά", ("Stephani Byzantii Ἐθνικων quæ supersunt." Gr. Edidit Anton Westermann, Λειψία 1839), [...] "Σούνιον, δήμος [της] Λεοντίδος φυλής. Όμηρος δε άκρον καλεί' "αλλ' ότε Σούνιον άκρον". ο δημότης Σουνιεύς, ως Ιλιεύς. τα τοπικά Σουνιόθεν, Σουνιόνδε, Σουνιοί. και το θηλυκόν Σουνιάς". [...], σελ. 258.
↑Στέφανος Βυζάντιος, "Εθνικά", ("Stephani Byzantii Ἐθνικων quæ supersunt." Gr. Edidit Anton Westermann, Λειψία 1839), [...] "Ύβα. ούτως ο δήμος της Λεοντίδος φυλής. τινές δε τον δήμον Υβάδαι λέγουσι. τα τοπικά εξ Υβάδων, εις Υβάδων, εν Υβάδων". [...], σελ. 287.
↑Δανιήλ ο Μάγνης, "Λεξικόν Ιστορικομυθικόν και Γεωγραφικόν, συντεθέν υπό Δανιήλου Δημητρίου Μάγνητος του εκ του Πηλίου όρους εκ κωμοπόλεως Αγίου Λαυρεντίου, εις χρήσιν της ελληνικής νεολαίας". Εκ της Ελληνικής τυπογραφίας Φραγκίσκου Ανδρεώλα. Εν Βενετία 1834.Lexikon historikomythikon kai geographikon (etc.)(Historisch-mythologisches und geographisches Wörterbuch etc.) neograece, Daniel Demetrios Magnes, Andreola, 1834, [...] "Ύβα, ή Υβάδαι, δήμος της Αττικής, εκ της Λεοντίδος φυλής" (Κάτοικ. Υβάδης)". [...], σελ. 376.
↑Στέφανος Βυζάντιος, "Εθνικά", ("Stephani Byzantii Ἐθνικων quæ supersunt." Gr. Edidit Anton Westermann, Λειψία 1839), [...] "Φρέαρροι, δήμος Αθήνησι της Λεοντίδος φυλής, από ΦρεάρρουΑθήνησιν επισήμου ήρωος. ο δημότης Φρεάρριος. τα τοπικά Φρεαρρόθεν, Φρεαρρόνδε, Φρεαρροί". [...], σελ. 300.
↑Δανιήλ ο Μάγνης, "Λεξικόν Ιστορικομυθικόν και Γεωγραφικόν, συντεθέν υπό Δανιήλου Δημητρίου Μάγνητος του εκ του Πηλίου όρους εκ κωμοπόλεως Αγίου Λαυρεντίου, εις χρήσιν της ελληνικής νεολαίας". Εκ της Ελληνικής τυπογραφίας Φραγκίσκου Ανδρεώλα. Εν Βενετία 1834.Lexikon historikomythikon kai geographikon (etc.)(Historisch-mythologisches und geographisches Wörterbuch etc.) neograece, Daniel Demetrios Magnes, Andreola, 1834, [...] "Φρεαροί, ή Φρεαρροί, δήμος της Αττικής, εκ της Λεοντίδος φυλής" (Κάτοικ. Φρεάριος)". [...], σελ. 588.
↑Στέφανος Βυζάντιος, "Εθνικά", ("Stephani Byzantii Ἐθνικων quæ supersunt." Gr. Edidit Anton Westermann, Λειψία 1839), [...] "Χολλείδαι, δήμος της Λεοντίδος φυλής. ο δημότης Χολλείδης. Διογένης δ' ο Λαερτιεύς εν τρίτω φιλοσόφου ιστορίας Χολλειδεύς φησί. τα τοπικά εκ Χολλειδών, εις Χολλειδών, εν Χολειδών". [...], σελ. 310.
↑Δανιήλ ο Μάγνης, "Λεξικόν Ιστορικομυθικόν και Γεωγραφικόν, συντεθέν υπό Δανιήλου Δημητρίου Μάγνητος του εκ του Πηλίου όρους εκ κωμοπόλεως Αγίου Λαυρεντίου, εις χρήσιν της ελληνικής νεολαίας". Εκ της Ελληνικής τυπογραφίας Φραγκίσκου Ανδρεώλα. Εν Βενετία 1834.Lexikon historikomythikon kai geographikon (etc.)(Historisch-mythologisches und geographisches Wörterbuch etc.) neograece, Daniel Demetrios Magnes, Andreola, 1834, [...] "Ραμνούς, δήμος της Αττικής, εκ της Λεοντίδος φυλής" (Κάτοικ. Ραμνούσιος, και Επιρρ. Ραμνουντόθεν)". [...], σελ. 355.
↑Στέφανος Βυζάντιος, "Εθνικά", ("Stephani Byzantii Ἐθνικων quæ supersunt." Gr. Edidit Anton Westermann, Λειψία 1839), [...] "Άφιδνα, δήμος Αττικής της Λεοντίδος φυλής, από Αφίδνου αυτόχθονος. ο δημότης Αφιδναίος, ως Πυδναίος. τα τοπικά δήλα Αφίδνηθεν, Αφίδναζε, Αφίδνησιν. Έστι και πληθυντικόν Αφίδναι. έστι και της Λακωνικής, όθεν ήσαν αι Λευκίππιδες Φοίβη και Ιλάειρα". [...], σελ. 67.
↑Στέφανος Βυζάντιος, "Εθνικά", ("Stephani Byzantii Ἐθνικων quæ supersunt." Gr. Edidit Anton Westermann, Λειψία 1839), [...] "Μαραθών, δήμος της Λεοντίδος φυλής. και Μαραθώνιος και Μαραθωνία και Μαραθώνιον. το τοπικόν Μαραθωνόθεν, και κτητικόν Μαραθωνιακός". [...], σελ. 191.
↑Plutarch (Translated by J. Langhorne, W. Langhorne) - Volume 1 published by A. J. Valpy 1831, Issues 23-29 of Family Classical Library [Retrieved 2015-12-22]
Πηγές
Αρχαίες πηγές
Στέφανος Βυζάντιος, «Εθνικών», Έκδοση 1839: Stephanus (Byzantius), Anton Westermann: “Stephani Byzantii Ethnikōn quae supersunt”, Sumptibus et typis B.G. Teubneri, Λειψία 1839.
Νεότερες πηγές
Με την ενσωμάτωση στοιχείων από τα λήμματα: για τους αρχαίους Δήμους (αγγλικά: Deme) [2] και την Βουλή (αγγλικά: Boule) [3]