Η Σιωπή της θάλασσας (γαλλικός τίτλος: Le Silence de la mer) είναι γαλλικό διήγημα που γράφτηκε το 1941 και δημοσιεύτηκε το 1942 από τον Ζαν Μπρυλέρ με το ψευδώνυμο Βερκόρ. Δημοσιεύτηκε παράνομα στο γερμανοκρατούμενο Παρίσι και σύντομα έγινε σύμβολο ψυχικής αντίστασης ενάντια στους Γερμανούς κατακτητές.[1]
Υπόθεση
Σε ένα μικρό χωριό της Γαλλίας κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, ένας Γερμανός αξιωματικός επιτάσσει ένα δωμάτιο στο σπίτι ηλικιωμένου Γάλλου και της νεαρής ανιψιάς του. Ο τρόπος που επιλέγουν οι οικοδεσπότες για να αντισταθούν στην αναγκαστική φιλοξενία του Γερμανού, είναι απλός κι αποφασιστικός: να παραμείνουν απολύτως σιωπηλοί. Κάθε απόγευμα ο αξιωματικός, αναφέρεται ως καλλιεργημένος άνθρωπος και διαποτισμένος από τον γαλλικό πολιτισμό, επισκέπτεται τους οικοδεσπότες του και γεμίζει τη σιωπή τους με μονόλογους που εκφράζουν την ελπίδα του για την αδελφοσύνη μεταξύ του γαλλικού και του γερμανικού έθνους. Παραπλανημένος από τη ναζιστική προπαγάνδα εκείνης της περιόδου, απογοητεύεται όταν συνειδητοποιεί ότι ο πραγματικός στόχος του γερμανικού στρατού δεν είναι η οικοδόμηση αλλά η καταστροφή του πολιτισμού και η εκμετάλλευση. Στη συνέχεια επιλέγει να εγκαταλείψει τη Γαλλία και κατατάσσεται στο Ανατολικό Μέτωπο, δηλώνει ότι «πηγαίνει στην Κόλαση», αφήνοντας για πάντα την κοπέλα, που ανάμεσά τους είχε αναπτυχθεί ένα σιωπηλό ειδύλλιο, σύμβολο στο μυαλό του της αξιοπρεπούς Γαλλίας που θαυμάζει και αγαπά τόσο πολύ.[2]
Κυκλοφορία
Η Σιωπή της θάλασσας, που γράφτηκε το καλοκαίρι του 1941 και εκδόθηκε στις αρχές του 1942, είναι το βιβλίο που καθιέρωσε τον συγγραφέα του Βερκόρ – λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Ζαν Μπρυλέρ – ως έναν από τους συγγραφείς της Γαλλικής Αντίστασης. Η τεράστια παράνομη διανομή του κατά τη διάρκεια της κατοχής, εξασφάλισε την άμεση επιτυχία του κατά την Απελευθέρωση. Ήταν το πρώτο βιβλίο του παράνομου εκδοτικού οίκου Editions de Minuit. Ανατυπώθηκε αμέσως μετά το 1945 με μεγάλη απήχηση στη Γαλλία και μεταφράσεις στο εξωτερικό και ακολούθησαν θεατρικές μεταφορές και ταινίες.[3]
Το διήγημα είναι αφιερωμένο στον Σαιν-Πολ-Ρου, [4]τον «δολοφονημένο ποιητή», ποιητή που θαύμαζαν οι σουρεαλιστές, φίλο του Ζαν Μουλέν και του Μαξ Ζακόμπ, ο οποίος πέθανε τον Δεκέμβριο του 1940 σε νοσοκομείο της Βρέστης, έξι μήνες αφότου ένας Γερμανός στρατιώτης μπήκε στην έπαυλή του, σκότωσε την υπηρέτριά του και τραυμάτισε την κόρη του.[5]
Διασκευές
Το διήγημα μεταφέρθηκε στο θέατρο από το 1949, στην όπερα το 1959 από τον Γάλλο συνθέτη Ανρί Τομαζί, στον κινηματογράφο το 1949 σε σκηνοθεσία Ζαν-Πιέρ Μελβίλ [6] και σε τηλεοπτική ταινία το 2004 από τον Πιέρ Μπουρτόν.[7]
Ελληνικές εκδόσεις
- Η Σιωπή της θάλασσας, 1981, εκδόσεις: ΕΛΙΑ (Ελληνικό λογοτεχνικό και ιστορικό αρχείο) σε μετάφραση Τατιάνας Γκρίτση-Μιλλιέξ.
- Η Σιωπή της θάλασσας, 1990, εκδόσεις: Αποσπερίτης.
Παραπομπές
