Η πρώτη σελίδα του ΦΕΚ A 133/07.08.2019, με τον Νόμο 4622/2019 για το Επιτελικό Κράτος
Η πρώτη σελίδα του ΦΕΚ Α 236/28.11.2020 με το Προεδρικό Διάταγμα υπ' αριθμ. 98, με το οποίο εγκαθιδρύθηκε η Προεδρία της Κυβέρνησης και ορίστηκαν οι αρμοδιότητες και τα χαρακτηριστικά της
Το Επιτελικό κράτος είναι ένα σύστημα διακυβέρνησης του ελληνικού κράτους που καθιερώθηκε από την πρώτη κυβέρνηση Κυριάκου Μητσοτάκη τον Αύγουστο του 2019 με τον Νόμο 4622/2019,[1] τον πρώτο που επικυρώθηκε εκείνη την Κοινοβουλευτική Περίοδο.[2][3][4][5] Στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ο Νόμος 4622/2019, που φέρει τον υπότιτλο «Επιτελικό Κράτος: οργάνωση, λειτουργία και διαφάνεια της Κυβέρνησης, των κυβερνητικών οργάνων και της κεντρικής δημόσιας διοίκησης»,[6] είναι επίσης γνωστός ως «Νόμος του Επιτελικού Κράτους».[2][7]
Από θεσμικής άποψης, το Επιτελικό Κράτος συνιστά ένα κεντρικό σύστημα διακυβέρνησης,[8][9] στο οποίο δεσπόζει ο θεσμός της Προεδρίας της Κυβέρνησης, μιας αυτόνομης δημόσιας υπηρεσίας που απασχολεί 440 εργαζομένους, εκ των οποίων οι 340 καταλαμβάνουν οργανικές θέσεις και οι 100 είναι μετακλητοί· το κόστος ίδρυσης της υπηρεσίας το 2020 προσδιορίστηκε από την κυβέρνηση στα 184.800 ευρώ.[α][11] Βάσει του επικυρωτικού Προεδρικού Διατάγματος υπ' αριθμόν 98 που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ Α 236/28-11-2020, η Προεδρία της Κυβέρνησης ελέγχεται από τον Πρωθυπουργό και διαρθρώνεται από τις ακόλουθες Γραμματείες:[12][13]
Γενική Γραμματεία του Πρωθυπουργού
Γενική Γραμματεία Νομικών και Κοινοβουλευτικών Θεμάτων
Γενική Γραμματεία Συντονισμού
Ειδική Γραμματεία Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος (Ο.Π.Σ.) Παρακολούθησης και Αξιολόγησης του Κυβερνητικού Έργου[14]
Με το Προεδρικό Διάταγμα υπ' αριθμόν 19 που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ Α 54/14-3-2022 τον Μάρτιο του 2022, καταργήθηκε η Ειδική Γραμματεία Ο.Π.Σ. Παρακολούθησης και Αξιολόγησης του Κυβερνητικού Έργου και στη θέση της συστάθηκε η Ειδική Γραμματεία Μακροπρόθεσμου Σχεδιασμού.[15]
Εθνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση, ΑΠΕ-ΜΠΕ, ΕΥΠ
Κυριότερα, με τον Νόμο 4622/2019 η Εθνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση (EΡT), το Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΠΕ-ΜΠΕ) και η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ) υπάχθηκαν στον άμεσο έλεγχο της Προεδρίας της Κυβέρνησης και, κατ' επέκταση, του Πρωθυπουργού. Ειδικότερα, η Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας και Ενημέρωσης επιφορτίστηκε με την εποπτεία της ΕΡΤ και του ΑΠΕ-ΜΠΕ[16] και η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών περιήλθε στην αποκλειστική δικαιοδοσία της Προεδρίας της Κυβέρνησης.[13]
Ο Νόμος 4622/2019 προέβλεπε, ακόμα, την εγκαθίδρυση μιας Ανεξάρτητης Αρχής με την ονομασία «Εθνική Αρχή Διαφάνειας», στην οποία συγχωνεύτηκαν πέντε προϋπάρχοντα δημόσια ελεγκτικά σώματα και ένας δημόσιος οργανισμός καταπολέμησης της διαφθοράς, με δεδηλωμένο από την κυβέρνηση απώτερο σκοπό την εξασφάλιση της διαφάνειας και της λογοδοσίας και την πάταξη της διαφθοράς στον δημόσιο βίο.[17]
Διυπουργικό προσωπικό
Με το άρθρο 104 του Νόμου, προβλέπεται δημιουργία σώματος διυπουργικού προσωπικού με ειδικότητες Αναλυτών Δημοσίων Πολιτικών, Νομοτεχνών και Αναλυτών Ψηφιακής Πολιτικής.[18]
Σημειώσεις
↑Το ποσό αυτό διαφέρει από τον προϋπολογισμό της ΠτΚ· επί παραδείγματι, το 2021, ο προϋπολογισμός της ΠτΚ ανερχόταν στα 31.251.000 ευρώ[10]