Βαυαρικό Επικουρικό Σώμα

Άφιξη των Βαυαρικών στρατευμάτων στην Ελλάδα το 1833, του Λούντβιχ Καίλνμπεργκερ

Βαυαρικό Επικουρικό Σώμα (1833-1835) (γερμ. Bayerisches Hilfskorps) ονομαζόταν το στρατιωτικό σώμα που στάλθηκε στην Ελλάδα το 1833 για να αντικαταστήσει τα συμμαχικά στρατεύματα (κυρίως το Γαλλικό εκστρατευτικό σώμα (1828-1833)), ως το οργανωμένο στρατιωτικό σώμα της Ελλάδας, υπό την Αντιβασιλεία, μέχρις ότου ο Βασιλιάς Όθων συγκροτούσε τακτικό ελληνικό στρατό, με στόχο να επιστρέψει μέχρι το 1835 στη Βαυαρία^[1].

Πρόβλεψη για στρατιωτικό σώμα στη Συνθήκη του Λονδίνου

Στη Συνθήκη του Λονδίνου του 1832, όπου η Βρετανία, η Γαλλία και η Ρωσία συμφώνησαν στη δημιουργία του Βασιλείου της Ελλάδας^[2][1], στο άρθρο 14 προβλεπόταν ότι ο Βασιλιάς της Βαυαρίας Λουδοβίκος Α΄ της Βαυαρίας, θα στρατολογούσε μέχρι 3.500 χιλιάδες στρατιώτες από τη Βαυαρία, με κόστος του Ελληνικού Κράτους, οι οποίοι με την άφιξή τους στην Ελλάδα θα απελευθέρωναν τα συμμαχικά στρατεύματα (αναφερόμενο στο Γαλλικό εκστρατευτικό σώμα), τα οποία θα παρέμεναν πλήρως στη διάθεση της κυβέρνησης της Αυτού Μεγαλειότητας του Βασιλέως της Ελλάδα, μέχρι την άφιξη του σώματος των στρατιωτών από τη Βαυαρία. Στο άρθρο 15, ο Βασιλιάς της Βαυαρίας (ο πατέρας του Όθωνα) υποσχόταν ότι θα διέθετε Βαυαρούς αξιωματικούς για να οργανώσουν εθνικό στρατιωτικό σώμα στην Ελλάδα.

Σχηματισμός του σώματος και άφιξη στην Ελλάδα

Στρατιώτες του 2ου Μικτού Συντάγματος του Eπικουρικού Σώματος στην Ελλάδα, εικόνα του Ρίχαρντ Κναίτελ

Το στρατιωτικό σώμα σχηματίστηκε μετά από συμφωνία του Κάρολου φον Αμπελ (Karl von Abel) από την πλευρά του ελληνικού βασιλείου (μέλος της Αντιβασιλείας του Όθωνα) και τον Φίλιππο ντε Φλαδ από τη μεριά του Βασιλείου της Βαυαρίας και προέβλεπε την κατάταξη εθελοντών σε αυτό^[1]. Δεδομένου ότι η στρατολόγηση θα καθυστερούσε, στάλθηκαν τακτικά Βαυαρικά στρατεύματα, τα οποία θα επέστρεφαν με την άφιξη των εθελοντικών Βαυαρικών στρατευμάτων. Σε αυτό το σώμα περιελήφθησαν οι άντρες από τις μονάδες:

• Πρώτο τάγμα του 6ου Συντάγματος Πεζικού (με έδρα το Άμπεργκ)
• Πρώτο τάγμα του 10ου Συντάγματος (επίσης με έδρα το Άμπεργκ)
• Δεύτερο τάγμα του 11ου Συντάγματος (με έδρα το Ρέγκενσμπουρκ)
• Δεύτερο τάγμα του 12ου Συντάγματος (με έδρα το Νόι-Ουλμ / Neu-Ulm) , καθώς και η
• Ένατος λόχος του 1ου Συντάγματος Πυροβολικού (με έδρα το Μόναχο)
• αναφέρεται επίσης ότι υπήρχε και ένα τάγμα ιππικού

Η συμφωνία προέβλεπε ότι το Βαυαρικό Επικουρικό Σώμα θα ήταν «αυτοσύντακτο», εννοώντας ότι θα παρέμενε αμιγώς Βαυαρικό και δε θα αναμιγνύονταν με Ελληνικά στρατεύματα.

Το σώμα ξεκίνησε το Νοέμβριο του 1832 από τις φρουρές τους, στο Λάνταου (Landau), Βύρτσμπουργκ (Würzburg), Άμπεργκ και Λίνταου (Lindau), συγκεντρώθηκαν στο Μόναχο και ξεκίνησαν για να περάσουν τις Αλπεις. Έφτασαν στην Τεργέστη στα μέσα Δεκεμβρίου και ξεκίνησαν με τα πλοία στις 5 Ιανουαρίου 1833. Έφτασαν στο Ναύπλιο στις 31 Ιανουαρίου, τριάντα δύο πλοία με στρατιώτες, γιατρούς, φαρμακοποιούς, ιερείς, αλλά πιθανότατα έχοντας και γυναίκες και παιδιά.^[3]

Ανάμιξη με τα ελληνικά στρατεύματα

Παρά τη ρητή συμφωνία για ανεξαρτησία του σώματος, η ελληνική κυβέρνηση της Αντιβασιλείας, προχώρησε σε ανάμιξη των ελληνικών με τα βαυαρικά στρατεύματα, κάτι που επισημοποιήθηκε με Βασιλικό Διάταγμα στις 6 Φεβρουαρίου 1834 όπου ορίστηκε ότι δύο λόχοι σε κάθε τάγμα πεζικού, δύο ίλες στο σύνταγμα ιππικού και δύο λόχοι στο τάγμα πυροβολικού θα αποτελούνταν από τα Βαυαρικά στρατεύματα, με αιτιολογία τη διαπαιδαγώγηση του Ελληνικού Στρατού.^[1]

Αριστεία

Αριστείο του Βαυαρικού Επικουρικού Σώματος
«ΤΩι Β ΒΑΥΑΡΙΚΩι ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΩι ΣΤΡΑΤΩι»

Στις 22 Νοεμβρίου 1833 συστάθηκε στο Αριστείο του Βαυαρικού Επικουρικού Σώματος (Griechisches Denkzeichen) και απονεμήθηκε στα μέλη του. Το μετάλλιο, με σχήμα γερμανικού σταυρού πλαισιωμένου με στεφάνη δάφνης, είχε στην μια του πλευρά την επιγραφή «ΤΩι Β ΒΑΥΑΡΙΚΩι ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΩι ΣΤΡΑΤΩι» και στην άλλη πλευρά «ΟΘΩΝ ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ».

Αργότερα, στις 26 Μαΐου 1837, ορίστηκε με Βασιλικό Διάταγμα το Αριστείο των Βαυαρών Εθελοντών, παρόμοιου σχήματος σταυρού με στεφάνη δάφνης, ανέγραφε: «ΤΟΙΣ ΕΚ ΒΑΥΑΡΙΑΣ ΕΘΕΛΟΝΤ»

Μέλη του Βαυαρικού Επικουρικού Σώματος

Γνωστά μέλη του Βαυαρικού Επικουρικού Σώματος είναι ανάμεσα σε άλλους και οι:

• Φραντς Ξάβα φον Πρεντλ (Franz Xaver von Predl) (1795-1866) που έγραψε απομνημονεύματα από την παραμονή του στην Ελλάδα με το Επικουρικό Σώμα^[4]
• Λούντβιχ Καίλνμπεργκερ Ludwig Köllnberger (1811-1892), ο οποίος ζωγράφισε υδατογραφίες με θέματα από τη θητεία του^[5]
• Μίχαελ Κούρζιλχεν Michael Chursilchen, που δημοσίευσε δυο βιβλία με τα απομνημονεύματά του^{[6] [7]}
• Φραντς Ξάβα Μπέργκερ (Franz Xaver Berger) (1806-34), μέλος του σώματος ως ιερέας, βοτανολόγος^[3]

Άλλες αναφορές στο εκστρατευτικό σώμα

Άλλες αναφορές στο εκστρατευτικό σώμα έγιναν επίσης στα βιβλία:

• Abele, J. A. S. 1836: Griechische Denkwürdigkeiten und die K. bayerische Expedition nach Hellas. – Mannheim.
• Bronzetti, C. J. 1842: Erinnerungen an Griechenland aus den Jahren 1832-1835. – Würzburg.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Γενικά αρχεία του Κράτους: Φάκελος #070 - BV, 4 Βαυαρικό Επικουρικό Σώμα (1836)
• Wikimedia Commons: Υδατογραφίες του Ludwig Köllnberger

Αναφορές

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Βαυαρικό Επικουρικό Σώμα

1. Το Βαυαρικό Επικουρικό Σώμα - Εθελοντές στρατιωτικοί στην Ελλάδα, Ανδρέας Καστάνης, σελ. 42 στο Θεματικές Συλλογές, Η Ελλάδα την εποχή του Όθωνα, Εκδόσεις Περισκόπιο, 2010, ISBN 9789609408592 [1] Αρχειοθετήθηκε 2016-10-20 στο Wayback Machine.
2. Κείμενο της Συνθήκης του Λονδίνου του 1832 για το σχηματισμό του Βασιλείου της Ελλάδας
3. Kalheber, Heinz (2006). «Bavarian plant collectors in Greece – 1. Franz Xaver Berger, Franz Zuccarini and Carl Nikolaus Fraas». Willdenowia 36. https://www.bgbm.org/sites/default/files/documents/wi36-1Kalheber.pdf. Ανακτήθηκε στις 31/1/2016. 
4. Franz Xaver von Predl: Erinnerungen aus Griechenland in den Jahren 1833-34 & 35, Würzburg, 1836; Ψηφιακό αντίγραφο
5. Köllnberger Ludwig (1811-1892), Αργολική Βιβλιοθήκη
6. Chursilchen, Michael (1835). Geschichtliche Erinnerungen an die Expedition nach Hellas (στα Γερμανικά). Klöber. 
7. Chursilchen, Michael (1838). Die Bayerische Brigade in Griechenland (στα Γερμανικά). Campe.