Αυτοκινούμενο πυροβόλο Μ109

Μ109

To M109 στην 7η αναβάθμιση του
Τεχνικά χαρακτηριστικά
Πλήρωμα	6 άτομα: 1 Αρχηγός Στοιχείου 2 Γεμιστές 1 Οδηγός πυροβόλου 1 Σκοπευτής-Πυροβολητής 1 Βοηθός Σκοπευτή (Νο.1)
Μήκος	9,100 μ.
Πλάτος	3,150 μ.
Ύψος	3,250 μ.
Μάζα	27,500 τόνους
Κινητήρας	Detroit Diesel 8V71T
Μέγιστη ταχύτητα	56 χλμ/ω
Αυτονομία	349 χλμ.

To αυτοκινούμενο πυροβόλο Μ109 είναι Αμερικάνικης κατασκευής, και είναι από τα πιο χρηστικά ερπυστριοφόρα σε όλους τους Στρατούς του κόσμου. Ενεργεί στο Πυροβολικό, και για τον πλήρη έλεγχο του χρειάζεται μια ομάδα (Στοιχείο) έξι ατόμων. Είναι κατασκευασμένο πάνω στην πλατφόρμα Μ992, η οποία έχει χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή και άλλων αυτοκινούμενων οχημάτων. Το Μ109, είναι ένα από τα πιο βασικά πυροβόλα και στον Ελληνικό Στρατό Ξηράς και βρίσκεται σε Μοίρες Μέσου Πυροβολικού (ΜΜΠ).

Ιστορικά στοιχεία

Το Μ109 για πρώτη φορά συμμετείχε στον πόλεμο του Βιετνάμ (1968-1973), ενώ χρησιμοποιήθηκε και απο τον Ισραηλινό Στρατό το 1973 στον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ στην Αίγυπτο. Επίσης χρησιμοποιήθηκε στους δυο πολέμους του Λίβανου το 1982 και το 2006, από τον Ισραηλινό στρατό επίσης. Ο στρατός του Ιράν επίσης στηρίχθηκε για το Πυροβολικό του σε αυτό το πυροβόλο ενάντια στο Ιράκ, τη δεκαετία του '80. Το 1991 υπηρέτησε για ακόμη μια φορά τις Βρετανικές, τις Αιγυπτιακές και τις δυνάμεις της Σαουδικής Αραβίας στον πόλεμο του Κόλπου. Ακόμη και σήμερα, συνεχίζει να υπηρετεί σε πολλές επιχειρησιακές αποστολές, και ο Αμερικάνικος Στρατός, φροντίζοντας για την αναβάθμιση του, διαθέτει βασικό όπλο υποστήριξης των φίλιων δυνάμεων του.

Αναβαθμίσεις του πυροβόλου Μ109

Το Μ109, από το 1963 έχει υποστεί 7 (εφτά) αναβαθμίσεις, προσθέτοντας νέο και αντικαθιστώντας παλιό στρατιωτικό τεχνολογικό εξοπλισμό, ώστε να ανταποκρίνεται στην καλύτερη εκτέλεση των αποστολών.^[1]

Μ109

H πρώτη έκδοση του πυροβόλου, παρουσιάστηκε το 1963, εφοδιασμένη με σωλήνα 23 διαμετρημάτων των 155 χιλιοστών, πύργο πυροβόλου Μ127 και είχε τη δυνατότητα αποθήκευσης, εντός του σκάφους, 28 βλημάτων των 155 χιλιοστών. Επίσης, υπήρχε η ικανότητα τοποθέτησης πολυβόλου Μ2 Browning, εφοδιασμένο με 500 σφαίρες. Το μέγιστο βεληνεκές του πυροβόλου έφτανε στα 14.600 μέτρα (14,6 χλμ).

Μ109Α1

Η κάννη αντικαταστάθηκε με μία μεγαλύτερου μήκους, την Μ185 (σωλήνας 39 διαμετρημάτων) με αποτέλεσμα να αυξηθεί το βεληνεκές στα 18.100 μέτρα (18,1 χλμ).

Μ109Α2

To 1978 τέθηκε σε παραγωγή η τρίτη έκδοση του πυροβόλου, που αναβαθμίστηκε σε πολλά σημεία. Συγκεκριμένα, επανασχεδιάστηκαν οι θυρίδες του πυροβόλου, ενώ δόθηκε σημασία στους μηχανισμούς ασφάλειας τους. Επιπλέον, αναβαθμίστηκε το σύστημα οπισθοδρόμησης, το σύστημα προειδοποίησης δυσλειτουργίας του κινητήρα, το υδραυλικό σύστημα και τέλος οι θέσεις αποθήκευσης πυρομαχικών αυξήθηκαν κατά 22 τον αριθμό. Με αυτή την έκδοση, εφοδίασε το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας τον Ελληνικό Στρατό όπου ο αριθμός τους είναι αρκετά μεγάλος, πράγμα που δυσκόλεψε τη σταδιακή απόσυρση τους. Επίσης, η έκδοση αυτή χαρακτηρίστηκε και ως Μ109Α1Β.

Μ109Α3

Το πυροβόλο Μ109Α3 στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη.

Η 3η αναβάθμιση είχε να κάνει κυρίως με τα μηχανολογικά μέρη του πυροβόλου πρόσθεσης εξαρτημάτων ή βελτίωσης των υπάρχοντων. Το σύστημα τροφοδοσίας και φιλτραρίσματος αέρα, η εγκατάσταση νέου πίνακα οργάνων στη θέση του οδηγού, η αποθήκη μεταφοράς προωθητικών γεμισμάτων, οι νέοι ράβδοι στρέψης και η τοποθέτηση αντίστροφου χαληνωτηρίου και άνω κυλίνδρου οπισθοδρόμησης.

Μ109Α4

Η αναβάθμιση αυτή ασχολήθηκε με τον τομέα της συντήρησης για τη διευκόλυνση του προσωπικού. Παραδείγματα αποτελούν η βελτίωση της περιστροφής του πύργου, το φίλτρο υδραυλικού, η προστασία κυκλώματος για τον εκκινητή, νέες οπές απομάκρυνσης υγρών από το δάπεδο του σκάφους καθώς και άλλες σημαντικές λεπτομέρειες.

Μ109Α5

Το Μ109Α5 σε άσκηση του Ισπανικού Στρατού, το 2001.

Η επόμενη αναβάθμιση είναι ζωτικής σημασίας με την αποκατάσταση παλαιού με νεο κινητήρα 440 ίππων, για μεγαλύτερη αντοχή σε δύσβατες περιοχές και σε αντίξοες καιρικές συνθήκες. Επίσης, προστέθηκε συσκευή προστασίας του εκκινητή, για αποφυγή υπερθέρμανσης ενώ έγινε εγκατάσταση νέου σωλήνα Μ182 (39 διαμετρημάτων) δίνοντας αύξηση μέγιστου βεληνεκούς, στα 22.000 μέτρα (22χλμ). H χρήση των RAP (Rocket Assisted Projectiles) αυξάνει το βεληνεκές κατά 8.000 μέτρα και οι θέσεις αποθήκευσης τους στο πυροβόλο, φτάνουν στον αριθμό των 36. Πολλοί κατασκευαστές, βελτίωσαν το σύστημα ελέγχου εκτόξευσης πυρομαχικών στο πυροβόλο καθώς και κάποιες λεπτομέρειες. Το πυροβόλο πήρε την ονομασία Μ109Α5+, και χρησιμοποιείται στη Χιλή κατόπιν παραγγελίας από την Αμερική.

Μ109Α6 Palladin

To 6ης αναβάθμισης Μ109 σε Βολή ΠΒ, το 2004.

H 6η αναβάθμιση έχει υποστεί σημαντικές βελτιώσεις και κυρίως σε ηλεκτρονικά συστήματα, οπλισμό και βελτίωση ανταπόκρισης του πυροβόλου σε δύσκολες συνθήκες είτε είναι καιρικών καταστάσεων είτε γεωγραφικών. Πιο αναλυτικά, πρόκειται για αναβάθμιση της θωρακίσεως, τη βελτίωση του σωλήνα Μ284 και του πύργου Μ182, τις βελτιώσεις που έχει δεχτεί ο κινητήρας, το σύστημα ανάρτησης και ο επανασχεδιασμός χώρου αποθήκευσης πυρομαχικών, ενώ η προσθήκη ενός προγράμματος πλοήγησης και η τοποθέτηση αισθητήρων ανίχνευσης, έκαναν το Μ109 να γίνει ένα σύγχρονο πολεμικό αυτοκινούμενο μοντέλο, για οποιαδήποτε πρόκληση.

Μ109Α7

Ο Αμερικάνικος Στρατός ξεκίνησε το 2013, την κατασκευή μιας 7ης έκδοσης του Μ109 η οποία έχει περισσότερο βάρος από τους προκατόχους του αλλά και μεγαλύτερη τελική ταχύτητα (61 χλμ/ω). Όλα τα συστήματα, έχουν δεχτεί βελτιώσεις ενώ ορισμένα μηχανικά μέρη όπως ο κινητήρας είναι παρμένα από ένα ερπυστριοφόρο, το BFV (Bradley Fighting Vehicle) αποφεύγοντας έτσι έξοδα για κατασκευή νέων εξαρτημάτων. Παράλληλα δόθηκε η δυνατότητα για την κατασκευή ερπυστριοφόρου υποστηρίξεως βασισμένου στην πλατφόρμα Μ992, στην 3η αναβάθμιση του. Ο Αμερικάνικος Στρατός αποφάσισε την παγκόσμια παραγωγή του, πού θα ξεκινήσει τον Φεβρουάριο του 2017.^[2]

Άλλες εκδόσεις

Το Μ109 ΚAWEST, είναι αναβαθμισμένο με προδιαγραφές του Ελβετικού Στρατού, και χρησιμοποιείται για την εξυπηρέτηση του.

Κάποιες χώρες αναβάθμισαν με δική τους πρωτοβουλία, πυροβόλα Μ109 με δικές τους προδιαγραφές όπως η Ελβετία^[3] και η Νότια Κορέα^[4].

Χρήστες του πυροβόλου

Οι χώρες που είναι χρήστες των πυροβόλων Μ109. Με το μπλέ είναι οι τωρινοί, με το κόκκινο οι παλαιότεροι.

Παγκοσμίως, έχοντας αποδείξει την ικανότητα όλα αυτα τα χρόνια σε όποιες συνθήκες και αν επικρατούν, είναι ενα αξιόπιστο όπλο για τον εκάστοτε Στρατό.

Tωρινοί χρήστες

M109

•  Λιβύη

M109A1

•  Τζιμπουτί : 10
•  Αιθιοπία : 17
•  Ελλάδα: 51 A1B
•  Ιράν : 440
•  Κουβέιτ : 5 A1B
•  Μαρόκο : 44 M109A1B
•  Ομάν : 15 A0
•  Περού : 12
•  Ελβετία: 224 (αναβαθμίστηκαν σε M109 KAWEST)
•  Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα : 40 (αγορασμένα απο την Ελβετία.)

M109A2/A3

•  Βραζιλία : 40 A3 (αγορασμένα απο το Βέλγιο.)
•  Δανία: 2-6 (αναβαθμίστηκαν στην έκδοση M109 A3DK, θα είχαν παραχωρηθεί 76 κομμάτια.)
•  Ελλάδα: 84 A2, 50 A3GEA1, 223 A3GEA2
•  Αίγυπτος : 400 A2
• Ιταλία: 221 M109L
•  Ιορδανία : 356 A2/A2-90 (121 M109A2-90 αγορασμένα απο την Ολλανδία)
•  Λίβανος : 12 A3 + 22 TBD
•  Μαρόκο : 78 M109A2, 22 M109A3 και 40 M-109L47
•  Νορβηγία : 14 M109A3GNM
•  Πακιστάν : 150+ A2
•  Πορτογαλία : 6 A2 απο το 1981.
•  Ισπανία: 6
•  Τυνησία : 19-20 A2

M109A2/A5

•  Αυστρία : 80 A2/A5Ö
•  Ταϊβάν : 225

M109A4

•  Μαρόκο : 4 M109A4

M109A5

Μ109Α5 του Μαροκινού Στρατού, το 2012.

•  Βραζιλία : 36 για αναβάθμιση σε M109A5+, μετά απο συμφωνία με την BAE Systems τον Σεπτέμβριο του 2016.
•  Χιλή : 48 (24 απο την Ελβετία, αναβαθμίστηκαν σε M-109 KAWEST)
•  Αίγυπτος : 201
•  Σαουδική Αραβία : 36
•  Ιράκ : 24
• Ισραήλ: 600
•  Πακιστάν : 115
•  Πορτογαλία : 18 απο το 2002.
•  Ταϊλάνδη : 20
•  Ελλάδα: 12
•  Ισπανία: 96
•  Μαρόκο : 70

M109A6 Paladin

M109A6 Palladin

•  ΗΠΑ: 929
• Μαλαισία ! Μαλαισία: 30

K55/K55A1

• Νότια Κορέα ! Νότια Κορέα: 1,040 K55(M109A2) / K55A1

Παλαιότεροι χρήστες

M109A2/A3

•  Βέλγιο : 127 A2, εκ των οποίων τα 64 αναβαθμίστηκαν σε -A4BE
•  Γερμανία: 570 A3GE A1/A2, αποσύρθηκαν στις 1 Ιουλίου 2007 και αντικαταστάθηκαν απο τα PzH 2000.
• Ολλανδία: Αντικαταστάθηκαν απο τα PzH 2000.
•  Ηνωμένο Βασίλειο : 140+ υπηρέτησαν το 1965, αναβαθμίστηκαν και παραδόθηκαν στην Αυστρία το 1994.

M109A4

•  Βέλγιο : 64 A4BE
•  Καναδάς : 76 A4B+

Δείτε επίσης

• Το Ελληνικό Πυροβολικό
• Αυτοκινούμενο πυροβόλο PzH 2000 GR

Παραπομπές

1. «Αυτοκινούμενο πυροβόλο Μ109». ellinikos-stratos.com. 31 Ιουλίου 2006. Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2016. 
2. «M109 Paladin». 8 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2016.  Unknown parameter |pulbsiher= ignored (|publisher= suggested) (βοήθεια)
3. «Military Vehicle Photos-Pz Hb M109». Military Vehicle Photos. 3 Ιουνίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2016. 
4. «K9 Thunder 155-mm Self propelled howitzer». military-today.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2016. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα M109 howitzers στο Wikimedia Commons