Ο Αλίσεφ Γαμπντουλατσάν Γαμπντελμπάρι ουλί (προφέρεται [aˈliʃəf ɣʌbduˌlaˈʑan ɣæbˌdelbaˈrɯɪ uˈlɯ], ταταρικό κυριλλικό αλφάβητο: Алишев Габдуллаҗан Габделбари улы; ρωσικά: Алишев Габдуллазян Габдулбариевич, Αλίσεφ Γκαμπντουλαζιάν Γκαμπντουλμπαρίγιεβιτς), περισσότερο γνωστός με το όνομα Αμπντουλά Αλίς ([ʌbduˈla aˈliʃ], Κυριλλικό: Абдулла Алиш, μεταγραφή στο λατινικό αλφάβητο: Abdulla Aliş) ήταν Σοβιετικός τάταρος ποιητής, θεατρικός συγγραφέας, συγγραφέας και αγωνιστής της αντίστασης. Έγραψε κυρίως μυθιστορήματα παιδικής λογοτεχνίας, όπως τα αξιοσημείωτα έργα Ντουλκινάρ (Τα Κύματα, 1934), Αντ (Ο Όρκος, 1935), Μινέμ αμπί (Ο Αδερφός μου, 1940), καθώς και παραμύθια που εκδόθηκαν με την συλλογή Ana äkiätläre (Τα παραμύθια της μητέρας, 1941). Έγραψε επίσης πολλά κομμάτια για θέατρα μαριονετών, με πιο γνωστό το Σερτοτμάς ουρντάκ (Sertotmas ürdäk, Η Μαρτυρημένη Πάπια).
Ο Αλίς γεννήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 1908, στο Καγιούκι του κυβερνείου Καζάν της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Εκτός από το γράψιμο, ο Αλίς πέρασε τα πρώτα του χρόνια δουλεύοντας στην κατασκευή και τη βελτίωση ενός σταθμού παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος στην πόλη Μενζελίνσκ στις ακτές των λιμνών Καμπάν. Από το 1933 εργάστηκε ως επαγγελματίας δημοσιογράφος και γραμματέας του περιοδικού νέων Πιονέρ κελεμέ. Το 1941, διορίστηκε Αρχισυντάκτης της Ταταρικής Επιτροπής Ραδιοφώνου.
Το 1941, ο Αλίς εντάχθηκε στον Κόκκινο Στρατό και πολέμησε στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Την ίδια χρονιά, ο Αλίς συνελήφθη από τη Βέρμαχτ, κοντά στην πόλη του Μπριάνσκ. Εκεί γνώρισε τον αγωνιστή της αντίστασης και ένας από τους πιο φημισμένους τάταρους ποιητές, τον Μουσά Τζαλίλ. Και οι δύο τους μπήκαν αργότερα στην λεγεώνα Ιντέλ-Ουράλ. Ενώ βρίσκονταν στη φυλακή, σχημάτισαν μια υπόγεια αντίσταση ομάδα για να αντισταθούν ενάντια στους Ναζί. Τα σχέδιά τους αργότερα ανακαλύφθηκαν και οι δύο άνδρες αποκεφαλίστηκαν στη φυλακή του Πλέτσενζε του Βερολίνου. Εκτελέστηκε στις 25 Αυγούστου 1944, λίγες μέρες πριν κλείσει τα 36 του χρόνια.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- (στα ταταρικά) "Абдулла Алиш". Τατάρ Εγκυκλοπαίδεια. Καζάν: Η Δημοκρατία του Ταταρστάν Ακαδημίας Επιστημών. Ίδρυμα της τατάρ Εγκυκλοπαίδεια. 2002.
Παραπομπές