Αλεξάντερ Αρχιπένκο

Αλεξάντερ Αρχιπένκο
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Олександр Порфирович Архипенко (Ουκρανικά)
Γέννηση	30  Μαΐου 1887[1][2][3] Κίεβο[4][5][6]
Θάνατος	25  Φεβρουαρίου 1964[1][2][3] Νέα Υόρκη[5][6][7]
Τόπος ταφής	κοιμητήριο Γούντλον[7]
Ψευδώνυμο	Archipenko, Alexandre, Arkhīpenko, Aleksandr και Arkhypenko, Oleksander Porfyrovych
Χώρα πολιτογράφησης	Ρωσική Αυτοκρατορία (έως 1908) Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (από 1929)[8]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσα	Ρωσικά
Ομιλούμενες γλώσσες	Ουκρανικά Αγγλικά[9]
Σπουδές	Gottlieb Walker Gymnasium (1900–1902) Kyiv Art School (1902–1905) Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού (από 1908)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	γλύπτης[5] ζωγράφος[5] γραφίστας[10] εικονογράφος[11] φωτογράφος[5] δημιουργός κολάζ[5] σχεδιαστής[5] σχεδιαστής[5]
Αντιπρόσωπος	Artists Rights Society[12]
Αξιοσημείωτο έργο	Queen of Sheba
Σχετικά πολυμέσα

Ο Αλεξάντερ Πορφίροβιτς Αρχιπένκο (γνωστός επίσης και ως Ολεξάντρ, ή Αλεξάντρ, ουκρανικά: Олександр Порфирович Архипенко‎‎, 30 Μαΐου/18 Μαΐου 1887 – 25 Φεβρουαρίου 1964) ήταν Ουκρανός και Αμερικανός αβάν-γκαρντ ζωγράφος, γλύπτης και γραφίστας. Ήταν ένας από τους πρώτους που εφάρμοσε τις αρχές του κυβισμού στην αρχιτεκτονική, αναλύοντας την ανθρώπινη φιγούρα σε γεωμετρικές μορφές. ^[13]

Βιογραφία

Ο Αρχιπένκο γεννήθηκε στο Κίεβο (τότε Ρωσική Αυτοκρατορία, νυν Ουκρανία) το 1887, από τον Πορφίρι Αντόνοβιτς Αρχιπένκο και την Ποροσκόβια Βασίλιβνα Μάτσοβα Αρχιπένκο. Ήταν ο μικρότερος αδελφός του Ευγένιου Αρχιπένκο.

Από το 1902 έως το 1905 φοίτησε στη Σχολή Καλών Τεχνών του Κιέβου (KKHU). Το 1906 συνέχισε την εκπαίδευσή του στις τέχνες στο Κίεβο και μέσα στην ίδια χρονιά έλαβε μέρος σε μια έκθεση εκεί με τον Αλεξάντερ Μπογκομάζοφ. Στη συνέχεια μετακόμισε στη Μόσχα όπου είχε την ευκαιρία να εκθέσει τη δουλειά του σε κάποιες ομαδικές εκθέσεις.

Ο Αρχιπένκο μετακόμισε στο Παρίσι το 1908 ^[14] και ήταν κάτοικος της αποικίας καλλιτεχνών La Ruche, μαζί με άλλους μετανάστες Ουκρανούς καλλιτέχνες. Μετά το 1910 πήρε μέρος σε εκθέσεις στο Salon des Indépendants, στο Salon d'Automne μαζί με τους Αλεξάντρα Έκστερ, Καζιμίρ Μαλέβιτς, Βαντίμ Μέλερ, Ζορζ Μπρακ, Αντρέ Ντερέν και άλλους.

Το 1912 ο Αρχιπένκο έκανε την πρώτη του ατομική έκθεση στο Μουσείο Φόλκβακγ στο Χάγκεν της Γερμανίας και από το 1912 έως το 1914 δίδασκε στη δική του Σχολή Καλών Τεχνών στο Παρίσι.

Τέσσερα από τα κυβιστικά γλυπτά του Αρχιπένκο, μεταξύ των οποίων και η Οικογενειακή ζωή, και πέντε από τα σχέδιά του, εμφανίστηκαν στην αμφιλεγόμενη έκθεση Armory Show το 1913 στη Νέα Υόρκη. Αυτά τα έργα έγιναν γελοιογραφίες στην εφημερίδα New York World. ^[15]

Ο Αρχιπένκο μετακόμισε στη Νίκαια της Γαλλίας το 1914. Το 1920 συμμετείχε στη Δωδέκατη Μπιενάλε της Βενετίας στην Ιταλία και ξεκίνησε τη δική του σχολή τέχνης στο Βερολίνο την επόμενη χρονιά. Το 1922 ο Αρχιπένκο συμμετείχε στην Πρώτη Έκθεση Ρωσικής Τέχνης στην γκαλερί van Diemen του Βερολίνου.

Το 1923, ο Αρχιπένκο μετανάστευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες. ^[14] Έγινε πολίτης των ΗΠΑ το 1929. Το 1933 εξέθεσε έργα του στο ουκρανικό περίπτερο στο Σικάγο ως μέρος της Παγκόσμιας Έκθεσης Century of Progress. Ο Αρχιπένκο συνέβαλε τα μέγιστα στην επιτυχία του ουκρανικού περιπτέρου. Τα έργα του καταλάμβαναν ένα δωμάτιο και εκτιμήθηκαν στα 25.000 δολάρια. ^[16]

Το 1936 ο Αρχιπένκο συμμετείχε στην έκθεση Κυβισμός και Αφηρημένη Τέχνη στη Νέα Υόρκη καθώς και σε πολλές εκθέσεις στην Ευρώπη και σε άλλα μέρη στις ΗΠΑ. Εκλέχθηκε μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Γραμμάτων το 1962. ^[17]

Ο Αρχιπένκο πέθανε στις 25 Φεβρουαρίου 1964, στη Νέα Υόρκη. ^[14] Ενταφιάστηκε στο νεκροταφείο Woodlawn στο Μπρονξ της Νέας Υόρκης.

Άλλες πηγές

• Michaelsen, Katherine J.· Nehama Guralnik (1986). Alexander Archipenko A Centennial Tribute. National Gallery of Art, The Tel Aviv Museum. 
• Karshan, Donald H., επιμ. (1969). Archipenko, International Visionary. Smithsonian Institution Press. 

Σημειώσεις

1. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 26  Απριλίου 2014.
2. «Alexander Archipenko» (Ολλανδικά) 2295.
3. «Aleksandr Archipenko» (Αγγλικά) Oxford University Press. 2006. B00006597. ISBN-13 978-0-19-977378-7.
4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2014.
5. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 500022523.
6. (Ολλανδικά) RKDartists. 2295.
7. (Αγγλικά) Find A Grave. Ανακτήθηκε στις 28  Ιουνίου 2024.
8. (Αγγλικά) Museum of Modern Art online collection. 209. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
9. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 13487980k. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
10. Ανακτήθηκε στις 14  Ιουνίου 2019.
11. 18203. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
12. www.arsny.com/mostwanted/. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24  Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 19  Αυγούστου 2018.
13. Oxford illustrated encyclopedia. Judge, Harry George., Toyne, Anthony. Oxford [England]: Oxford University Press. 1985–1993. σελίδες 21. ISBN 0-19-869129-7. 
14. «Finding Aid». Alexander Archipenko papers, 1904–1986, (bulk 1930–1964). Archives of American Art. 2011. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2011. 
15. Donald H. Karshan, Archipenko, Content and Continuity 1908–1963, Kovlan Gallery, Chicago, 1968. p. 40.
16. Halich, W. (1937) Ukrainians in the United States, Chicago (ISBN 0-405-00552-0)
17. «Deceased Members». American Academy of Arts and Letters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2011. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Αλεξάντερ Αρχιπένκο

• Το Ίδρυμα Archipenko
• Σελίδα Artcyclopedia με συνδέσμους προς εικόνες
• Αρχιπένκο.
• Κατάλογος Έκθεσης και Περιγραφή Αρχιπεντούρας.
• Katharine Kuh. Αλεξάντερ Αρχιπένκο.
• A Memorial Exhibition 1967-1969. The UCLA Art Galleries, 1969 .
• Nagy Ildiko, Album Archipenko, 1980