Ο Ροβέρτος Β΄ της Φλάνδρας ή Ροβέρτος της Ιερουσαλήμ (φλαμανδικά: Robrecht II van Jeruzalem, 1065 - 5 Οκτωβρίου1111)[5], λόγω της δυναμικής του συμμετοχής στην Α΄ Σταυροφορία (1095), ήταν κόμης της Φλάνδρας (1093 - 1111). Ο Ροβέρτος Β΄ ήταν μεγαλύτερος γιος και διάδοχος του Ροβέρτου Α΄ της Φλάνδρας και της Γερτρούδης της Σαξονίας.[6][7] Ο πατέρας του ελπίζοντας ότι η δυναστεία του θα κυριαρχήσει στη Φλάνδρα άρχισε από μικρό να τον εξασκεί στα μυστικά της εξουσίας, ήταν αντιβασιλιάς στην Φλάνδρα την περίοδο που ο πατέρας του βρισκόταν σε προσκύνημα στους Αγίους Τόπους (1085 – 1091). [8]
Συμμετοχή του στην Α΄ Σταυροφορία
Αμέσως μετά την στέψη του έλαβε μέρος στην Α΄ Σταυροφορία υπό τον ηγεσία του πάπα Ουρβανού Β΄, άφησε ένα συμβούλιο αντιβασιλείας να διοικεί την Φλάνδρα υπό την ηγεσία της συζύγου του Κλημεντίας της Βουργουνδίας και μπήκε στην συνοδεία του Γοδεφρείδου του Μπουγιόν. [9]
Η συνοδεία έφτασε στην Κωνσταντινούπολη όπου οι αρχηγοί της Σταυροφορίας εξαναγκάστηκαν να δώσουν όρκο πίστης και υποταγής στον Βυζαντινό αυτοκράτορα Αλέξιο Α΄ Κομνηνό να δώσουν στον Βυζαντινό αυτοκράτορα όλα τα εδάφη που θα κατακτούσαν. Ο Ροβέρτος του οποίου ο πατέρας είχε υπηρετήσει παλιότερα τον ίδιο αυτοκράτορα σε προσκύνημα την δεκαετία του 1080 δεν είχε πρόβλημα να το κάνει, αλλά μερικοί αρχηγοί αρνήθηκαν.
Ο Ροβέρτος συμμετείχε στην πολιορκία της Νίκαιας ύστερα από την οποία ο στρατός του διασπάστηκε σε δύο ομάδες, η πρώτη στην οποία συμμετείχε ο ίδιος μαζί με τον Στέφανο Β΄ του Μπλουά, τον Βοϊμόνδο του Τάραντα και τον Ροβέρτο Καρθόζ με τους στρατηγούς των Βυζαντινών επικεφαλής. Δέχτηκε την επίθεση των Σελτζούκων Τούρκων υπό τον σουλτάνο Κιλίτζ Αρσλάν Α΄ στην μάχη του Δορυλαίου στις 30 Ιουνίου 1097.[10] Την επόμενη μέρα ήρθε η ενίσχυση της δεύτερης στρατιωτικής ομάδας υπό τους Ραϋμόνδο Δ΄ της Τουλούζης, τον Γοδεφρείδο Μπουγιόν και τον Ούγο των Βερμαντουά. Οι δύο στρατοί ενώθηκαν, περικύκλωσαν τους Τούρκους, κατάφεραν να τους νικήσουν και συνέχισαν την πορεία τους.
Κατάληψη της Αντιόχειας και της Ιερουσαλήμ
Στα τέλη του 1097 οι Σταυροφόροι έφθασαν στην Αντιόχεια, η πολιορκία κράτησε αρκετούς μήνες. Τον Δεκέμβριο ο Ροβέρτος και ο Βοϊμόνδος λεηλάτησαν τις γειτονικές περιοχές για φαγητό, στις 30 Δεκεμβρίου του ίδιου χρόνου νίκησαν έναν βοηθητικό στρατό υπό τον Ντουράκ της Δαμασκού που ήρθαν για την ενίσχυση της Αντιόχειας. Η Αντιόχεια προδόθηκε στον Βοϊμόνδο από έναν Αρμένιο φρουρό και ο Ροβέρτος ήταν ο πρώτος που μπήκε στην πόλη, σε λίγες ημέρες στις 28 Ιουνίου 1098 δέχθηκαν νέα πολιορκία από τον Κερμπόργκα της Μοσούλης τον οποίο οι Σταυροφόροι αντιμετώπισαν σε ανοικτή μάχη νικηφόρα.[11] Ο Ροβέρτος μαζί με τον Βοϊμόνδο, τον Ραϊμόνδο και τον Γοδεφρείδο κατέλαβαν την Ακρόπολη της πόλης αλλά ο καθένας ήθελε να κυβερνήσει την πόλη για λογαριασμό του, ο Ροβέρτος υποστήριξε τον Βοϊμόνδο.
Αργότερα ο Ραϊμόνδος πολιόρκησε τη Μαρράτ η οποία κατακτήθηκε με τον Ροβέρτο να εξακολουθεί να βρίσκεται στην υπηρεσία του, ο Ραϊμόνδος επιχείρησε να δωροδοκήσει τον Ροβέρτο και τους άλλους αρχηγούς για να τους στρέψει κατά του Βοϊμόνδου αλλά ο Ροβέρτος αρνήθηκε. Ο Ραϊμόνδος τον Ιανουάριο του 1099 προχώρησε νότια προς τα Ιεροσόλυμα ενώ ο Ροβέρτος και ο Γοδεφρείδος παρέμειναν πίσω στην Αντιόχεια έως τον Φεβρουάριο, ενώθηκαν με τον στρατό του Ραϊμόνδου στην πολιορκία της Άκρας. Τον Ιούνιο του 1099 ο Ροβέρτος βοήθησε τον Τανκρέδο του Τάραντα στην αποστολή του στη Σαμάρεια προκειμένου να βρει ξύλινο εξοπλισμό για την πολιορκία των Ιεροσολύμων, τελικά τα Ιεροσόλυμα καταλήφθηκαν από τους Σταυροφόρους στις 15 Ιουλίου. Ο Ροβέρτος υποστήριζε τα δικαιώματα του Γοδεφρείδου απέναντι σε αυτά του Ραϊμόνδου, στις 9 Αυγούστου βάδισε μαζί του προκειμένου να συναντήσουν τον στρατό των Φατιμίδων υπο τον Αλ - Αφντάλ - Σαχανσάν που ήρθε να ανακαταλάβει την Ιερουσαλήμ. Ο Ροβέρτος πολέμησε στο κέντρο της πτέρυγας στην νικηφόρα μάχη του Ασκαλόν, η νίκη αυτή επέτρεψε την δημιουργία του βασιλείου της Ιερουσαλήμ.
Επιστροφή στην Φλάνδρα
Ο Ροβέρτος Β΄ της Φλάνδρας σε μικρογραφία του 14ου αιώνα.
Στα τέλη Αυγούστου ο Ροβέρτος ενώ επέστρεφε με τον Ροβέρτο Καρθόζ και τον Ραϊμόνδο κυρίευσε τη Λαττάκεια και την παρέδωσε στον Βυζαντινό αυτοκράτορα Αλέξιο Α΄ όπως του είχαν υποσχεθεί. Ο Αλέξιος τού ζήτησε να μείνει στην υπηρεσία του αλλά ο Ροβέρτος αρνήθηκε, φεύγοντας ο Αλέξιος τού έδωσε δώρο τη στολή του Αγίου Γεωργίου που την τοποθέτησε στο αβαείο του Οσίν στην Φλάνδρα, έχτισε τέλος και το μοναστήρι του Αγίου Ανδρέα κοντά στην Μπρυζ.[12][13]
Κατά την διάρκεια της απουσίας του ο Ερρίκος Δ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας προσπάθησε να καταλάβει περιοχές της Φλάνδρας, ο Ροβέρτος απάντησε υποστηρίζοντας την επανάσταση της κοινότητας του Καμπραί κατά του αυτοκράτορα. Κλείστηκε ειρήνη με τον αυτοκράτορα (1102) αλλά ο νέος αυτοκράτορας Ερρίκος Ε΄ επιτέθηκε ξανά στην Φλάνδρα (1105) με την βοήθεια του Βαλδουίνου Γ΄ του Αινώ που έφερε στρατό από την Ολλανδία αλλά και πάλι απέτυχε κλείνοντας ειρήνη.
Το 1103 έκλεισε ειρήνη με τον Ερρίκο Α΄ της Αγγλίας με συμφωνία να τού παρέχει ο Άγγλος βασιλιάς ιππικό σε ανταλλαγή απόδοσης ετήσιου φόρου, όταν ο Ερρίκος αρνήθηκε να πληρώσει ο Ροβέρτος συμμάχησε με τον Λουδοβίκο τον Παχύ και επιτέθηκαν μαζί στην Νορμανδία. Σε μάχη κοντά στην Μω ο Ροβέρτος Β΄ τραυματίστηκε θανάσιμα πέφτοντας από το άλογό του και στη συνέχεια πνίγηκε στον ποταμό Μάρνη.[14] Με τον γάμο του με την Κλημεντία της Βουργουνδίας αδελφή του πάπα Κάλλιστου Β΄ απέκτησαν τρία παιδιά από τα οποία μόνο ο μεγαλύτερος επέζησε και τον διαδέχθηκε ως Βαλδουίνος Ζ΄ της Φλάνδρας.[15]
Bouchard, Constance Brittain (1987). Sword, Miter, and Cloister:Nobility and Church in Burgundy, 980-1198. Cornell University Press.
Frankopan, Peter (2012). The First Crusade: The Call from the East. Harvard University Press.
Kostick, Conor (2008). The Social Structure of the First Crusade. Brill.
Nicholas, Karen S. (1999). "Countesses as Rulers in Flanders". In Evergates, Theodore (ed.). Aristocratic Women in Medieval France. University of Pennsylvania Press.
Nicholas, David M (2013). Medieval Flanders. Routledge.
Paul, Nicholas L. (2012). To Follow in Their Footsteps: The Crusades and Family Memory in the High Middle Ages. Cornell University Press.
Runciman, Steven (1951). A History of the Crusades: The First Crusade. Vol. I. Cambridge University Press.
Riley-Smith, Jonathan (2002). The First Crusaders, 1095-1131. Cambridge University Press.
