Μπίχατς

Συντεταγμένες: 44°48′53″N 15°52′9″E

Μπίχατς
Άποψη του «Πύργου του Μπίχατς».
Έμβλημα
Μπίχατς 44°48′53″N 15°52′9″E
Χώρα	Βοσνία και Ερζεγοβίνη
Διοικητική υπαγωγή	Δήμος του Μπίχατς
Έκταση	900 km²
Υψόμετρο	230 μέτρα
Πληθυσμός	56.261 (2013)
Ταχ. κωδ.	77 000
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 UTC+02:00
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
Σχετικά πολυμέσα

Το Μπίχατς (κυριλλικά: Бихаћ) είναι πόλη στα βορειοδυτικά της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, εντός της Ομοσπονδίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης και εντός του Καντονιού της Ούνα-Σάνα. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της απογραφής του 2013, η πόλη αριθμούσε 43.007 κατοίκους και η μητροπολιτική περιοχή της, γνωστή ως Γκραντ Μπίχατς, αριθμούσε 61.186 κατοίκους^[1].

Το Μπίχατς διασχίζεται από τον ποταμό Ούνα, τον «μοναδικό», ο οποίος έλαβε την ονομασία του λόγω της θρυλικής καθαρότητας των υδάτων του. Η πόλη αποτελεί διοικητικό κέντρο του Καντονιού της Ούνα-Σάνα.

Γεωγραφία

Άποψη του ποταμού Ούνα στο ύψος του Μπίχατς.

Στα δυτικά, το έδαφος του Μπίχατς συνορεύει με την Κροατία (δήμοι του Ντόνι Λάπατς και της Πλίτβιτσκα Γιέζερα), στα βόρεια ευρίσκεται ο Δήμος του Τσάζιν, στα ανατολικά οι δήμοι της Μπόσανσκα Κρούπα και του Μπόσανσκι Πέτροβατς και στα νότια ο Δήμος του Ντρβαρ.

Ιστορία

Το Ραιτίνιο (σημερινό Γκόλουμπιτς, ευρισκόμενο σε απόσταση, περίπου, 10 χμ. από το Μπίχατς) ήταν ρωμαϊκή πόλη^[2]. Η ονομασία του Μπίχατς εμφανίζεται για πρώτη φορά το έτος 1260, εντός πράξης δωρεάς του βασιλέα Μπέλα Δ΄ της Ουγγαρίας της Δυναστείας των Άρπαντ στο κιστερκιανό μοναστήρι του Τόπουσκο, πλησίον του Ζάγκρεμπ^[3].

Κατά την διάρκεια του Μεσαίωνα, το Μπίχατς αποτελούσε πόλη του Βασιλείου της Κροατίας. Η ονομασία του στα παλαιά κροατικά σημαίνει το βασιλικό φέουδο. Μετά την άλωση του Γιάιτσε, το Μπίχατς, μία εκ των κροατικών πρωτευουσών κατά την διάρκεια του Μεσαίωνα, περιήλθε υπό την κυριαρχία των Οθωμανών, υπό τον έλεγχο των οποίων και παρέμεινε για διάστημα τεσσάρων αιώνων. Έπειτα από διάστημα ενός αιώνα οθωμανικής κυριαρχίας, το Μπίχατς ενσωματώθηκε στο βοσνιακό πασαλίκι.

Το 1878, κατά την διάρκεια του Συνεδρίου του Βερολίνου, η Αυστροουγγαρία έλαβε το δικαίωμα κατάληψης της Βοσνίας^[3]. Το Μπίχατς αντιστάθηκε στους Αυστροούγγρους στρατιώτες για διάστημα άνω των είκοσι ημερών, ωστόσο, στις 19 Σεπτεμβρίου 1878, κατελήφθη^[3]. Κατά την διάρκεια της αυστροουγγρική περιόδου κυριαρχίας η οποία διήρκεσε από το 1878 έως το 1914, η πόλη γνώρισε μεγάλη αστική ανάπτυξη με την δημιουργία σχεδίου ρύθμισης, καθώς και την εγκατάσταση δικτύου ύδρευσης και ηλεκτροδότησης.

Κατά την διάρκεια της περιόδου του Μεσοπολέμου, η πόλη αποτέλεσε τμήμα του Βασιλείου της Γιουγκοσλαβίας (ή Βασίλειο των Σλάβων του Νότου). Κατά την διάρκεια του πολέμου, αποτέλεσε το επίκεντρο της περιοχής αντίστασης στον κατακτητή, η οποία ήταν γνωστή ως Δημοκρατία του Μπίχατς. Μετά το πέρας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, αποτέλεσε τμήμα της Σοσιαλιστικής Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας.

Μετά το πέρας του Πολέμου της Βοσνίας, τμήμα του Δήμου του Ντρβαρ, επίσης ευρισκόμενου εντός της Ομοσπονδίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, όμως εντός του Καντονιού 10, ενσωματώθηκε στον Δήμο του Μπίχατς.

• 
  Η δημοτική σφραγίδα και το δημοτικό έμβλημα.
• 
  Το Μπίχατς, οχυρή πόλη του Βασιλείου της Κροατίας (1590).

Οικισμοί

Τοποθεσία της Πόλεως του Μπίχατς εντός της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης.

Το έδαφος της σημερινής Πόλεως του Μπίχατς αριθμεί 59 οικισμούς:

Μπάιριτσι Μπάλιεβατς Μπίχατς Μπομπόλιουστσι Μπόσανσκι Όσρεντσι Μπρεκόβιτσα Μπούγκαρ Τσούκοβι Ντόλιανι Ντόνια Γκάτα Ντούμποβσκο Γκόριεβατς

Γκόρνι Τίσκοβατς Γκράμπεζ Γκρμούσα Χργκαρ Ίζατσιτς Γιάνκοβατς Γιέζερο Κάλατι Κλίσα Κλόκοτ Κούλα Κούλεν Βάκουφ

Λίπα Λόχοβο Λόχοβσκα Μπρντα Μάλα Πέτσα Μάλι Τσβιέτνιτς Μάλι Σκότσαϊ Μάλο Οτσίγιεβο Μάρτιν Μπροντ Μετζούντραζιε Μούσλιτσι Οτσίγκριγιε Όρασατς

Οστρόβιτσα Πάλουτσι Πάπαρι Πράστσιγιακ Πρίτοκα Πρνιάβορ Ράτσιτς Ράινοβτσι Ρίπατς Σπάχιτσι Σρμπλιάνι Τέοτσακ

Τρούμπαρ Τούριγια Βέλικα Γκάτα Βέλικι Τσβιέτνιτς Βέλικι Σκότσαϊ Βέλικι Στιένιανι Βέλικο Οτσίγιεβο Βίκιτσι Βρστα Ζάβαλιε Ζλόπολιατς

Δημογραφία

Πόλη

Ιστορική εξέλιξη του πληθυσμού

Δημογραφική εξέλιξη

1948	1953	1961	1971	1981	1991	2013
-	-	15.763	24.060	29.875	45.553[4]	43.007[1]

Πληθυσμιακή εξέλιξη

Κατανομή του πληθυσμού ανά εθνότητα (1991)

Εθνότητα	Αριθμός	%
Μουσουλμάνοι	27.418	60,18
Σέρβοι	8.218	18,04
Κροάτες	4.805	10,54
Γιουγκοσλάβοι	4.020	8,82
Άγνωστο/άλλες	1.092	2,42[5]

Πόλη του Μπίχατς

Ιστορική εξέλιξη του πληθυσμού της Πόλεως του Μπίχατς

Δημογραφική εξέλιξη

1961	1971	1981	1991	2013
45.884	58.185	65.544	70.732	61.186

Κατανομή του πληθυσμού της πόλεως ανά εθνότητα (1991)

Το 1991, επί συνόλου 70.732 κατοίκων, ο πληθυσμός ήταν κατανεμημένος ως κάτωθι^[5] · ^[6]:

Εθνότητα	Αριθμός	%
Μουσουλμάνοι	46.737	66,07
Σέρβοι	12.689	17,93
Κροάτες	5.580	7,88
Γιουγκοσλάβοι	4.356	6,15
Άγνωστο/άλλες	1.370	1,97

Πολιτική

Έπειτα από τις τοπικές εκλογές του 2012, οι 30 έδρες της δημοτικής συνελεύσεως διαμοιράστηκαν όπως ακολουθεί^[7]:

Κόμμα	Έδρες
Κόμμα Δημοκρατικής Δράσης (SDA)	12
Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SDP)	10
Κόμμα Δημοκρατικής Δράσης (A-SDA)	3
Συμμαχία για ένα καλύτερο μέλλον της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης (SBB BIH)	2
Σοσιαλδημοκρατική Ένωση Βοσνίας και Ερζεγοβίνης (SDU)	1
Κροατική Δημοκρατική Ένωση 1990 (HDZ 1990)	1
Εθνικό κόμμα εργασίας για την βελτίωση (NSRB)	1

Ο Εμντζάντ Γκαλιγιάσεβιτς, μέλος του Κόμματος Δημοκρατικής Δράσης (SDA), εξελέγη δήμαρχος του δήμου^[8] · ^[9].

Πολιτισμός

Το Μπίχατς αποτελεί ιδιαίτερα δραστήρια πόλη κατά την διάρκεια των θερινών μηνών, με εκδηλώσεις όπως το φεστιβάλ θεάτρου Bihaćko Ljeto (Καλοκαίρι του Μπίχατς) κατά την διάρκεια του Ιουνίου.

Αθλητισμός

Το Μπίχατς διαθέτει ποδοσφαιρική ομάδα, την ΝΚ Γιέντινστβο.

Τον Ιούλιο, η Una Regata προσελκύει αθλητές ράφτινγκ από όλο τον κόσμο, οι οποίοι λαμβάνουν μέρος στην κατάβαση του ποταμού Ούνα, κάνοντας στάσεις σε κάθε χωριό το οποίο διασχίζουν.

Εκπαίδευση

Το Πανεπιστήμιο του Μπίχατς ιδρύθηκε το 1997^[10].

Οικονομία

Η σημερινή οικονομική δραστηριότητα του Μπίχατς βασίζεται στην ξυλεία, καθώς και την κλωστοϋφαντουργεία^[3].

Τουρισμός

Αεροπορική βάση

Η αεροπορική βάση του Μπίχατς, επίσης γνωστή ως Ζέλιαβα, αποτελούσε, έως το 1992, την μεγαλύτερη στρατιωτική βάση του γιουγκοσλαβικού λαϊκού στρατού.

Πρόσωπα

• Φερίντ Τζάνιτς, στρατιώτης του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου
• Χαμντίγια Λιπόβατσα, πολιτικός
• Ιρφάν Λιουμπίγιανκιτς, χειρουργός, συνθέτης, πολιτικός και διπλωμάτης της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης
• Μεχμέντ Αλαϊμπέγκοβιτς, πολιτικός και νομικός
• Νιχάντ Χασάνοβιτς, συγγραφέας και μεταφραστής
• Φαρούκ Σέχιτς, ποιητής
• Άλεν Ισλάμοβιτς, τραγουδιστής, μέλος των συγκροτημάτων Divlje jagode και Bijelo dugme
• Ζέλε Λιπόβατσα, τραγουδιστής του συγκροτήματος Divlje jagode
• Άζρα Κολάκοβιτς, τραγουδιστής
• Μπόρισλαβ Στάνκοβιτς, πρώην καλαθοσφαιριστής και προπονητής, καταγεγραμμένος εντός του Basketball Hall of Fame το 1991
• Μέρσαντα Μπετσίρσπαχιτς, πρώην καλαθοσφαιρίστρια
• Ζλάτκο Ντέντιτς, ποδοσφαιριστής
• Σάφετ Ναντάρεβιτς, ποδοσφαιριστής

Δείτε επίσης

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Μπίχατς

• Πόλεις της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης
• Δήμοι της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης

Παραπομπές

1. (Σερβικά) (Αγγλικά) «Census of population - Preliminary results by municipalities and settlements in the Federation of Bosnia and Herzégovine» (PDF). fzs.ba. Ινστιτούτο Στατιστικής της Ομοσπονδίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (pdf) στις 22 Δεκεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2014. 
2. (Γαλλικά) H. Haupt (1885). [www.jstor.org/stable/40937247 «ALLEMAGNE ET AUTRICHE.»]. Revue Historique 27 (1): 138, 122-148. www.jstor.org/stable/40937247. 
3. (Αγγλικά) "Bihać." Britannica Academic, Encyclopædia Britannica, 26 Φεβρουαρίου 2004. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2019.
4. (Βοσνιακά) «Population 1961-1991». pop-stat.mashke.org. Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2014. 
5. (Βοσνιακά) (Κροατικά) (Σερβικά) Βιβλίο: Εθνοτική σύσταση του πληθυσμού - Αποτελέσματα της Δημοκρατίας ανά δήμο και οικισμό το 1991, Δελτίο στατιστικών στοιχείων n°234, Έκδοση του Εθνικού Ινστιτούτου Στατιστικής της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, Σαράγιεβο.
6. (Βοσνιακά) (Κροατικά) (Σερβικά) «Απογραφή ανά τοπική κοινότητα» (pdf). www.fzs.ba. Βοσνία και Ερζεγοβίνη - Ομοσπονδία της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης - Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Στατιστικής. Ανακτήθηκε στις 11 Οκτωβρίου 2014. 
7. (Βοσνιακά) «Bihać». www.izbori.ba. Κεντρική εκλογική επιτροπή της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης. Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2014. 
8. (Βοσνιακά) «Bihać». www.izbori.ba. Κεντρική εκλογική επιτροπή της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης. Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2014. 
9. (Βοσνιακά) «Emdžad Galijašević, gradonačelnik Grada Bihać». www.bihac.org. Ιστοσελίδα της Πόλεως του Μπίχατς. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Δεκεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2014. 
10. (Βοσνιακά) «O univerzitetu». unbi.ba. Ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου του Μπίχατς. Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2014. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Μπίχατς

• (Βοσνιακά) Επίσημη ιστοσελίδα
• (Αγγλικά) Maplandia
• (Αγγλικά) Δορυφορική εικόνα από Μπίχατς στο fallingrain.com