Μνημείο των Γερμανών αλεξιπτωτιστών

Μνημείο των Γερμανών αλεξιπτωτιστών
Είδος	μνημείο
Γεωγραφικές συντεταγμένες	35°30′22″N 23°59′36″E
Διοικητική υπαγωγή	Χανιά
Χώρα	Ελλάδα
Πολυμέσα
δεδομένα (π)

Το μνημείο των Φαλσιρμιέγκερ (γερμανικά: Fallschirmjäger-Denkmal‎‎) είναι γερμανικό μνημείο πολέμου το οποίο ανεγέρθηκε για να μνημονεύσει τους γερμανούς αλεξιπτωτιστές που έχασαν την ζωή τους κατά τη διάρκεια της δεκαήμερης Μάχη της Κρήτης στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το μνημείο, γνωστό στους Κρητικούς ως Γερμανικό πουλί ή Κακό πουλί, χτίστηκε το 1941 από τις δυνάμεις της κατοχής. Βρίσκεται περίπου τρία χιλιόμετρα δυτικά των Χανίων, στο δρόμο προς τους Άγιους Αποστόλους. Σήμερα, λόγω μιας καταιγίδας που εκδηλώθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2000, ο αετός έχει αποκοπεί από το μνημείο.^[1]

Το αρχικό μνημείο

Φωτογραφία του μνημείου το 1973

Η εισβολή και η κατάληψη της Κρήτης το Μάιο του 1941 ήταν η πρώτη μεγάλη εναέρια επίθεση στην ιστορία. Παρά τη νίκη τους, η επίλεκτη ομάδα των γερμανών αλεξιπτωτιστών υπέστη τόσο βαριές απώλειες που ο Αδόλφος Χίτλερ απαγόρευσε την διεξαγωγή αεραποβατικών επιθέσεων τέτοιας κλίμακας για το υπόλοιπο μέρος του πολέμου. Το μνημείο ανεγέρθηκε στο τέλος μιας πέτρινης σκάλας που οδηγεί στην κορυφή ενός μικρού λόφου. Αποτελούνταν από ένα ψηλό βάθρο κτισμένο από ογκόλιθους, στην κορυφή του οποίου βρισκόταν ένας καταδυόμενος αετός από μπετόν ο οποίος πιάνει μια σβάστικα στα νύχια του.

Τον Αύγουστο του 1942 ο κατοχικός πρωθυπουργός Γεώργιος Τσολάκογλου, σε επίσκεψη του στην Κρήτη, επισκέφθηκε το μνημείο. Εκεί κατέθεσε στεφάνι στη μνήμη των εισβολέων.^[2]

Παρούσα κατάσταση

Αρχικά ευρισκόμενο στην ύπαιθρο, το γερμανικό πουλί σήμερα καλύπτεται από μια πυκνοδομημένη περιοχή λόγω της αστυφιλίας των επόμενων δεκαετιών μετά την ανέγερσή του. Επίσης το μνημείο δάνεισε το όνομά του στην γύρω περιοχή. Εκτός από τη σβάστικα, η οποία καλύφθηκε με τσιμέντο λίγο μετά την απελευθέρωση της Κρήτης, το μνημείο στάθηκε περισσότερο ή λιγότερο άθικτο μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 2000. Στις 28 Νοεμβρίου 2000, μια καταιγίδα κατέστρεψε το μεγαλύτερο μέρος του σώματος του αετού.^[3] Σήμερα, το βάθρο και η επιγραφή βρίσκονται σε εγκαταλελειμμένη κατάσταση και το μεγαλύτερο μέρος του έχει καλυφθεί από γκράφιτι. Υπήρξαν κάποιες συζητήσεις και αντιπαραθέσεις για το αν το μνημείο πρέπει να αποκατασταθεί ή να αντικατασταθεί στην προηγούμενη του κατάσταση.^[4] Στις 5 Δεκεμβρίου 2000 το δημοτικό συμβούλιο της Νέας Κυδωνίας αποφάσισε με ψήφισμα την ανακαίνιση και μεταφορά του μνημείου, αλλά δεν το έπραξε ποτέ. Οι προσπάθειες ανακαίνισης έχουν πέσει στο κενό, καθώς το μνημείο βρίσκεται σε ιδιωτική περιουσία.

Ένας γερμανικός σύνδεσμος, ο "Mahnmal Kreta (Maleme) - für Frieden u. Völkerverständigung" (Μνημείο της [Μάχης] της Κρήτης - για την Ειρήνη και την Κατανόηση των λαών) ασχολείται εδώ και πάνω από 15 χρόνια με τον στόχο της αποκατάστασης και ανακαίνισης του μνημείου, και την μεταφορά του στο στρατιωτικό κοιμητήριο του Μάλεμε.

Το 2017 έγιναν νέες προσπάθειες για την ανακαίνιση και μεταφορά του μνημείου, με μέλη του συνδέσμου να έχουν επαφές με τους δήμους Χανίων και Πλατανιά.^[1]

Δείτε επίσης

• Φαλσιρμιέγκερ (Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος)
• Βόλφγκανγκ Γκραφ φον Μπλύχερ
• Κρητική αντίσταση
• Απαγωγή του Στρατηγού Κράιπε

Βιβλιογραφία

• Άννα Μαρία Δρουμπούκη, Μνημεία της λήθης. Ίχνη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, πρόλογος: Χάγκεν Φλάισερ, Αθηνα: Πόλις, 2014, σελ. 215-222.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Φωτογραφίες του γερμανικού πουλιού

Παραπομπές

1. tvxs.gr https://tvxs.gr/news/ellada/syllogoi-germanon-aleksiptotiston-theloyn-na-ksanastisoyn-germaniko-poyli-sta-xania. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2020.  Missing or empty |title= (βοήθεια)
2. TEAM, ZARPA (23 Μαΐου 2020). «Χανιά | Το Γερμανικό Πουλί και η λησμονημένη ιστορία | Video». zarpanews.gr. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2020. 
3. Το πουλί είχε τη δική του ιστορία, Ιός της Κυριακής, Ελευθεροτυπία, 31/3/2001. Archived here
4. «Crete FJ memorial August 2009». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2020.