Η μεθυλοδιχλωροαρσίνη (MD) είναι μία καυστική ουσία , η οποία χρησιμοποιήθηκε στο παρελθόν ως ασφυξιογόνο αέριο .
Η μεθυλοδιχλωροαρσίνη άρχισε να χρησιμοποιείται ως χημικό όπλο από το 1917 με 1918 με πρόταση Γερμανών χημικών και ήταν η πρώτη οργανική ένωση του αρσενικού που χρησιμοποιήθηκε γι’ αυτό τον σκοπό.[ 1] Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο ως ασφυξιογόνο αέριο.[ 2]
Η μεθυλοδιχλωροαρσίνη είναι ένα άχρωμο υγρό με δριμεία [ 2] [ 3] o . Οι δεσμοί As-Cl είναι ευπαθείς σε νουκλεοφιλικές επιθέσεις .
Η ουσία παρασκευαζόταν παλαιότερα με θέρμανση μεθυλοτριχλωροαρσίνης (CH3 AsCl3 ) σε θερμοκρασία 40 – 50 °C, οπότε αυτή αποσυντίθετο σε μεθυλοδιχλωροαρσίνη και αέριο χλώριο :[ 2]
2
C
H
3
A
s
C
l
3
→
40
− − -->
50
∘ ∘ -->
C
2
C
H
3
A
s
C
l
2
+
C
l
2
{\displaystyle \mathrm {2CH_{3}AsCl_{3}{\xrightarrow {40-50^{\circ }C}}2CH_{3}AsCl_{2}+Cl_{2}} }
Εναλλακτικά, η μεθυλοδιχλωροαρσίνη προκύπτει και από την αντίδραση τριχλωριούχου αρσενικού (AsCl3 ) και χλωριούχου μεθυλομαγνησίου (CH3 MgCl), παρουσία διαλύματος αιθέρα ή τετραϋδροφουρανίου (THF), ουσίες οι οποίες λειτουργούν ως καταλύτες , οπότε ως παραπροϊόν λαμβάνεται χλωριούχο μαγνήσιο (MgCl2 ):[ 4]
A
s
C
l
3
+
C
H
3
M
g
C
l
→
C
4
H
8
O
(
a
q
)
C
H
3
A
s
C
l
2
+
M
g
C
l
2
{\displaystyle \mathrm {AsCl_{3}+CH_{3}MgCl{\xrightarrow {C_{4}H_{8}O{\mathit {(aq)}}}}CH_{3}AsCl_{2}+MgCl_{2}} }
Κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Γερμανοί ανέπτυξαν μία μέθοδο παρασκευής μεθυλοδιχλωροαρσίνης σε τρία στάδια:
1ο Στάδιο : Μεθυλίωση αρσενικικού νατρίου με διμεθυλοσουλφίδιο :
2
N
a
A
s
O
3
+
(
C
H
3
O
)
2
S
O
2
→
C
H
3
A
s
N
a
2
O
3
+
N
a
2
S
O
4
{\displaystyle \mathrm {2NaAsO_{3}+(CH_{3}O)_{2}SO_{2}{\xrightarrow {}}CH_{3}AsNa_{2}O_{3}+Na_{2}SO_{4}} }
2ο Στάδιο : Οξειδοαναγωγή του αρσενικικομεθυλικού νατρίου που προκύπτει μέσω διοξειδίου του θείου :
C
H
3
A
s
N
a
2
O
3
+
S
O
2
→
C
H
3
A
s
O
+
N
a
2
S
O
4
{\displaystyle \mathrm {CH_{3}AsNa_{2}O_{3}+SO_{2}{\xrightarrow {}}CH_{3}AsO+Na_{2}SO_{4}} }
3ο Στάδιο : Τέλος, το μεθυλαρσινοξείδιο που προκύπτει από το προηγούμενο στάδιο αντιδρά με υδροχλώριο , οπότε παράγεται μεθυλοδιχλωροαρσίνη:[ 4]
C
H
3
A
s
O
+
2
H
C
l
→
C
H
3
A
s
C
l
2
+
H
2
O
{\displaystyle \mathrm {CH3AsO+2HCl{\xrightarrow {}}CH_{3}AsCl_{2}+H_{2}O} }
Σε θερμοκρασίες μικρότερες του 0 °C η μεθυλοδιχλωροαρσίνη προσλαμβάνει χλώριο και μετατρέπεται σε μεθυλοτετραχλωροαρσίνη :
C
H
3
A
s
C
l
3
+
C
l
2
→
<
0
∘ ∘ -->
C
C
H
3
A
s
C
l
4
+
C
l
2
{\displaystyle \mathrm {CH_{3}AsCl_{3}+Cl_{2}{\xrightarrow {<0^{\circ }C}}CH_{3}AsCl_{4}+Cl_{2}} }
Η μεθυλοδιχλωροαρσίνη δεν υδρολύεται , αντίθετα με άλλες αρσίνες. Με επίδραση ανθρακικού καλίου (K2 CO3 ) παρέχει μεθυλαρσινοξείδιο, με την ταυτόχρονη έκλυση διοξειδίου του άνθρακα και παραγωγή χλωριούχου καλίου :
C
H
3
A
s
C
l
3
+
K
2
C
O
3
→
C
H
3
A
s
O
+
2
K
C
l
+
C
O
2
{\displaystyle \mathrm {CH_{3}AsCl_{3}+K_{2}CO_{3}{\xrightarrow {}}CH_{3}AsO+2KCl+CO_{2}} }
Αντιδρά επίσης με υδρόθειο και παρέχει μεθυλαρσινοσουλφίδιο :[ 2]
C
H
3
A
s
C
l
3
+
H
2
S
→
C
H
3
A
s
S
+
2
H
C
l
{\displaystyle \mathrm {CH_{3}AsCl_{3}+H_{2}S{\xrightarrow {}}CH_{3}AsS+2HCl} }
Τα συμπτώματα προσβολής από μεθυλοδιχλωροαρσίνη θυμίζουν αυτά της προσβολής από δηλητηριώδη κισσό . Αρχικά, προκαλείται ερεθισμός στα μάτια και τη μύτη , ενώ οι φλύκταινες εμφανίζονται αργότερα.[ 5] [ 6]
Άλλα συμπτώματα που μπορεί να εμφανίσει το θύμα είναι δερματικά εγκαύματα , βλεφαροσπασμό και φωτοφοβία . Μετά από περίοδο τριών έως πέντε ημερών από την έκθεση, το θύμα μπορεί να εμφανίσει σπασμούς , στομαχόπονο , βήχα και δύσπνοια . Αιμόλυση μπορεί επίσης να προκληθεί.[ 5] [ 7]
Η μεθυλοδιχλωροαρσίνη δεν προκαλεί επίμονο ερεθισμό στα μάτια, αλλά είναι αρκετά τοξική, με LCt50 3.000 mg/min · m3 .[ 6]
Η μεθυλοδιχλωροαρσίνη αντιμετωπίζεται με μάσκες ενεργού άνθρακα , αλλά μπορεί να διαπεράσει το ελαστικό, καθιστώντας ρουχισμό και μάσκες φτιαγμένα από αυτό το υλικό άχρηστα. Η μεθυλοδιχλωροαρσίνη μπορεί επίσης να εξουδετερωθεί με καυστικό κάλιο ή χλωρίνη .[ 4]
Δρανδάκης, Πάυλος: “Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια”, τ. ΙΣΤ, λήμμα “Μεθυλαρσινοχλωρίδιον”, σ. 838.
Μανουσάκης, Γεώργιος Ε., "Χημικός και Βιολογικός Πόλεμος. Από τις Πλαταιές στο Τόκιο και τη Βαγδάτη", εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα 2000. ISBN 960-378-405-2
↑ Fitzgerald, Geoffrey M. and Vollmer, Timothy. "CBRNE - Vesicants, Organic Arsenicals: L, ED, MD, PD, HL ", emedicine via WebMD
↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Δρανδάκης, ό.π., σ. 838
↑ Ψαρουλάκης, ό.π., σ. 302
↑ 4,0 4,1 4,2 http://books.google.com/books?id=atU4GuKE8x0C&pg=PA117&lpg=PA117&dq=Methyldichloroarsine&source=web&ots=CA34Kf2r6n&sig=3ZuaZscVDFuliScsWni7QHRFWCo&hl=en&sa=X&oi=book_result&resnum=5&ct=result#PPA118,M1 .↑ 5,0 5,1 Methyldichloroarsine: NorthShore University HealthSystem ↑ 6,0 6,1 http://books.google.com/books?id=S4PW-5qHUU8C&pg=PA216&lpg=PA216&dq=Methyldichloroarsine&source=web&ots=yAI5GDodNn&sig=73yFBWU8ckX4vCH8qafExaduwN0&hl=en&sa=X&oi=book_result&resnum=1&ct=result ↑ GIDEON - Methyldichloroarsine - General [νεκρός σύνδεσμος
