Μαξιμιλιανός Α΄ του Μεξικού

Μαξιμιλιανός Α΄ του Μεξικού
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Maximilian I. von Mexiko (Γερμανικά) και Maximiliano I de México (Ισπανικά)
Γέννηση	6  Ιουλίου 1832[1][2][3] Ανάκτορα Σενμπρούν[4][5]
Θάνατος	19  Ιουνίου 1867[6][1][2] Σαντιάγο ντε Κερέταρο
Αιτία θανάτου	τραύμα από πυροβολισμό
Συνθήκες θανάτου	θανατική ποινή
Τόπος ταφής	Αυτοκρατορική Κρύπτη της Βιέννης
Κατοικία	Chapultepec Castle
Χώρα πολιτογράφησης	Αυστριακή Αυτοκρατορία 2η Μεξικανική Αυτοκρατορία
Θρησκεία	Καθολικισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Γερμανικά[7]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	πολιτικός βοτανολόγος
Οικογένεια
Σύζυγος	Καρλότα του Βελγίου (1857–άγνωστη τιμή)[8]
Τέκνα	Agustín de Iturbide y Green Salvador de Iturbide y Marzán
Γονείς	Φραγκίσκος Κάρολος, αρχιδούκας της Αυστρίας και Σοφία της Βαυαρίας, Αρχιδούκισσα της Αυστρίας
Αδέλφια	Αρχιδούκισσα Μαρία Άννα της Αυστρίας Φραγκίσκος Ιωσήφ Α΄ της Αυστρίας Κάρολος Λουδοβίκος της Αυστρίας Λουδοβίκος Βίκτωρ της Αυστρίας
Οικογένεια	Οίκος των Αψβούργων-Λωρραίνης
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατός	ναύαρχος
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	Μεξικανική Αυτοκρατορία Μέλος της Αυτοκρατορικού Συμβουλίου των Λόρδων (Αυστρο-ουγγαρία) (1861–1864)
Βραβεύσεις	Ιππότης του Τάγματος του Χρυσόμαλλου Δέρατος Τάγμα της Αγίας Άννης, Α΄ Τάξη Τάγμα του Λευκού Αετού (Ρωσική Αυτοκρατορία) Τάγμα του Αγίου Στανισλάου, Α΄ Τάξη Τάγμα του Αγίου Αλεξάνδρου Νιέφσκι τάγμα του Αγίου Ανδρέα Τάγμα του Αγίου Στεφάνου της Ουγγαρίας Κυρίαρχο Στρατιωτικό Τάγμα της Μάλτας Τάγμα του Παναγίου Τάφου Τάγμα του Μαύρου Αετού Τάγμα του Αγίου Ουμβέρτου Βασιλικό Τάγμα του Γουέλφων Order of Philip the Magnanimous Order of the Rue Crown Τάγμα της Πίστεως Λεγεώνα της Τιμής Τάγμα του Αγίου Καρόλου Τάγμα του Λέοντος των Κάτω Χωρών Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Λεοπόλδου (20  Μαΐου 1853)[9] Βασιλικό Τάγμα των Σεραφείμ τάγμα του Ελέφαντα Τάγμα του Ευαγγελισμού Τάγμα των Αγίων Μαυρικίου και Λαζάρου Τάγμα του Αγίου Ιανουάριου Τάγμα του Αγίου Φερδινάνδου και Αξίας Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Αγίου Ιωσήφ Τάγμα του Σωτήρος Τάγμα του Σταυρού του Νότου Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Πύργου και του Ξίφους Τάγμα του Ερυθρού Αετού, 1η τάξη, Ιππότης του Τάγματος του Αγίου Μαυρίκιου και Λαζάρου Τάγμα του Αγίου Στανισλάου (Οίκος των Ρομανώφ)
Υπογραφή
Σχετικά πολυμέσα

Ο Μαξιμιλιανός Α΄ (γερμ. Maximilian von Österreich, ισπ. Maximiliano de México, Ανάκτορα Σενμπρούν, Βιέννη, 6 Ιουλίου 1832 - Σαντιάγο ντε Κερέταρο, Μεξικό, 19 Ιουνίου 1867) του Οίκου των Αψβούργων-Λωρραίνης υπήρξε αρχιδούκας της Αυστρίας και αυτοκράτορας του Μεξικού.

Βιογραφία

Ο Φερδινάνδος Μαξιμιλιανός Ιωσήφ Μαρία γεννήθηκε στα Ανάκτορα Σενμπρούν στη Βιέννη και ήταν ο δευτερότοκος γιος του Φραγκίσκου Κάρολου της Αυστρίας (δευτερότοκου γιου του Φραγκίσκου Β΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας) και της Σοφίας των Βίττελσμπαχ, κόρης του Μαξιμιλιανού Α΄ Ιωσήφ της Βαυαρίας. Οι διαφορετικοί χαρακτήρες των γονιών του αλλά και η στενή φιλία της Σοφίας με τον Ναπολέοντα, Δούκα του Ράιχστατ, έδωσαν τροφή σε φήμες μέσα στην αυτοκρατορική Αυλή περί εξωσυζυγικής σχέσης και πατρότητας του Μαξιμιλιανού από τον Δούκα του Ράιχστατ, οι οποίες δεν φέρουν σοβαρή βάση.^[10]

Βάσει του ισπανικού πρωτοκόλλου που ακολουθούσε η Αυλή, η ανατροφή του Μαξιμιλιανού βρισκόταν υπό συνεχή επιτήρηση την οποία ανέλαβε η γκουβερνάντα της οικογένειας, Λουίζε φον Στουρμφέντερ, έως τα έξι του χρόνια, και στη συνέχεια παιδαγωγός^[11]. Η καθημερινότητά του αποτελούνταν κυρίως από πολύωρη μελέτη ποικίλων μαθημάτων, όπως ιστορία, γεωγραφία, νομική, τεχνολογία, ξένες γλώσσες, στρατιωτικές επιστήμες, ξιφασκία και διπλωματία^[12]. Ήδη από νεαρή ηλικία προσπαθούσε να αναδειχθεί καλύτερος του πρωτότοκου αδελφού του και να αποδείξει ότι άξιζε περισσότερα από τη δεύτερη θέση στην ιεραρχία^[13].

Από νωρίς φάνηκε ο εύθυμος, χαρισματικός αλλά και απείθαρχος χαρακτήρας του^[14]. Παρά τις φάρσες που έκανε, ακόμα και στον θείο του τον αυτοκράτορα Φερδινάνδο^[15], ήταν πολύ αγαπητός στην Αυλή. Αυτή η διαφορά χαρακτήρων μαζί με την προσπάθεια να ξεπεράσει τον μεγαλύτερο αδελφό του και μελλοντικό αυτοκράτορα, Φραγκίσκο Ιωσήφ, ο οποίος ήταν πιο απόμακρος και συγκρατημένος, διεύρυνε το χάσμα μεταξύ των αδελφών^[13].

Μετά την έκρηξη επαναστατικών κινημάτων σε διάφορες περιοχές της Αυστριακής Αυτοκρατορίας το 1848, ο Φερδινάνδος παραιτήθηκε από τον αυτοκρατορικό θρόνο. Η διαδοχή θα περνούσε στον αδελφό του Φερδινάνδου και πατέρα του Μαξιμιλιανού, Φραγκίσκο Κάρολο, ο οποίος αποποιήθηκε του δικαιώματός του έπειτα από προτροπή της συζύγου του και λόγω του αφιλόδοξου και ήπιου χαρακτήρα του, και έτσι ο μεγαλύτερος αδελφός του Μαξιμιλιανού, Φραγκίσκος Ιωσήφ, ανέλαβε την εξουσία σε ηλικία 18 ετών^[16][17]. Ο Μαξιμιλιανός συνόδευσε τον αδελφό του στις προσπάθειες καταστολής των κινημάτων. Η επανάσταση έλαβε τέλος το 1849, όμως ο Μαξιμιλιανός κατήγγειλε τις βαρβαρότητες και επισήμανε την εκδικητική συμπεριφορά που υπέστησαν όσοι "κάτι διαφορετικό από την αυθαιρεσία των κυβερνήσεων που θεωρούσαν ότι βρίσκονταν υπεράνω του νόμου"^[18][19].

Γάμος

Το αυτοκρατορικό ζεύγος του Μεξικού.

Κατά τη νεανικά του χρόνια ερωτεύθηκε τη Βικτόρια Κέσκο, μια νεαρή Μολδαβή αριστοκράτισσα και θεία της μελλοντικής Βασίλισσας της Σερβίας. Καθώς όμως εκείνη ήταν Ορθόδοξη και δεν ανήκε σε κάποιον βασιλικό οίκο, δεν τίθετο ερώτημα περί γάμου. Όταν ο πατέρας της το ανακάλυψε, την έστειλε πίσω στη Μολδαβία και την πάντρεψε με τον επί χρόνια θαυμαστή της και ελληνικής καταγωγής Μολδαβό ευγενή, Αλεξάντρ Ντιμιτρίεβιτς Ινγκλέζι.^[20][21]

Το 1851 γνώρισε τη Μαρία Αμαλία της Βραζιλίας, κόρη του Πέτρου Α΄ της Βραζιλίας, στη Λισαβόνα^[22]. Το ζευγάρι ερωτεύθηκε και ο αρχιδούκας Φραγκίσκος Ιωσήφ και η αρχιδούκισσα Σοφία ενέκριναν τον πιθανό γάμο. Όμως, τον Φεβρουάριο του 1852, η Μαρία Αμαλία προσβλήθηκε από οστρακιά και, καθώς η υγεία της χειροτέρευε τους ακόλουθους μήνες, αρρώστησε και με φυματίωση. Μετά από πολύμηνη διαμονή στη Μαδέρα, με την ελπίδα να αναρρώσει, πέθανε το 1853 σε ηλικία 21 ετών, γεγονός που συγκλόνισε τον Μαξιμιλιανό.^[23][24][25]

Μετά τη λήξη του Πολέμου της Κριμαίας το 1856, ο Μαξιμιλιανός επισκέφθηκε το Παρίσι για να συναντήσει τον Ναπολέοντα Γ΄ της Γαλλίας και τη σύζυγό του, Ευγενία. Η εντύπωση που του άφησε ο Γάλλος αυτοκράτορας ήταν εκείνη ενός ανθρώπου "που ξεχωρίζει στον αιώνα αυτό και σίγουρα θα αφήσει το στίγμα του σε αυτόν". Ενώ ταξίδευε από το Παρίσι προς τη Βιέννη επισκέφθηκε τις Βρυξέλλες μετά από οδηγία του Φραγκίσκου Ιωσήφ, ώστε να επισκεφθεί τον βασιλιά Λεοπόλδο. Τον υποδέχθηκε ο γιος του Βασιλιά, Φίλιππος, και στη συνέχεια επισκέφθηκε πόλεις όπως το Τουρναί, το Κόρτρεϊκ, τη Μπρυζ, τη Γάνδη, την Αμβέρσα και το Σαρλερουά^[26], όπου γνώρισε τη μοναχοκόρη του Βασιλιά και δεύτερη εξαδέλφη του, Καρλόττα, με την οποία μαγεύτηκε^[27]. Παντρεύτηκαν στις 27 Ιουλίου 1857 στο Ανάκτορο του Λάακεν στις Βρυξέλλες. Ο γάμος αυτός ενίσχυσε το κύρος του πρόσφατα αναρριχηθέντα στον βελγικό θρόνο Οίκου της Σαξονίας-Κοβούργου & Γκότα, ο οποίος συμμάχησε κατά αυτόν τον τρόπο ξανά με τον Οίκο των Αψβούργων.^[28]

Ηγεσία της Λομβαρδοβενετίας

Κατατάχθηκε νωρίς στο Αυτοκρατορικό Ναυτικό και σύντομα εξαιτίας του ζήλου του ανήλθε σε υψηλόβαθμες θέσεις. Η αγάπη του για τη ναυσιπλοΐα και τα ταξίδια τον οδήγησε σε εξωτικούς προορισμούς όπως η Βηρυτός, η Παλαιστίνη και η Αίγυπτος^[29]. Ήταν υπεύθυνος για την κατασκευή του λιμένα της Τεργέστης και της Πούλα, αλλά επικρίθηκε για τη διοχέτευση υπερβολικά μεγάλου κεφαλαίου στη ναυπηγική εις βάρος της ναυτικής εκπαίδευσης και ψυχολογικής ενίσχυσης των πληρωμάτων^[30], ενώ χρηματοδότησε την εξερευνητική αποστολή του ατμόπλοιου Νοβάρα το οποίο πραγματοποίησε τον πρώτο αυστριακό διάπλου της Γης.

Το 1857 ανέλαβε τη διοίκηση της Λομβαρδίας και της Βενετίας και γι' αυτόν τον λόγο εγκαταστάθηκε στο Μιλάνο. Από εκεί προσπάθησε να κερδίσει την εύνοια των δύσπιστων Μιλανέζων προς την αυστριακή κυριαρχία παραχωρώντας τους διάφορα προνόμια. Εξαιτίας όμως της πολιτικής του συγκρούστηκε με τον αδελφό του, Φραγκίσκο Ιωσήφ, και το όλο εγχείρημα απέτυχε. Έτσι παραιτήθηκε και εγκαταστάθηκε στο Κάστρο Μιραμάρε της Τεργέστης, το οποίο είχε κτίσει ο ίδιος (1856-60), αφού πρώτα η Αυστρία είχε χάσει τις ιταλικές κτήσεις της.

Αυτοκράτορας του Μεξικού

Το 1859 του προσφέρθηκε το στέμμα του Μεξικού, το οποίο όμως αρχικά αρνήθηκε. Τελικά το 1863, ύστερα από πιέσεις του Ναπολέοντα Γ΄, δέχθηκε την πρόταση και έγινε ηγεμόνας της Δεύτερης Μεξικανικής Αυτοκρατορίας. Στις 28 Μαΐου 1864 έφτασε στο Μεξικό, όπου σύντομα συνειδητοποίησε τις δυσκολίες που έπρεπε να αντιμετωπίσει, αφού το μεγαλύτερο μέρος του λαού αρνείτο να τον αναγνωρίσει ως νόμιμο βασιλιά του και παράλληλα πραγματοποιούσε ανταρτοπόλεμο ενάντια στον γαλλικό στρατό. Εγκαταστάθηκε με τη σύζυγό του στο Κάστρο Τσαπουλτεπέκ στα περίχωρα της Πόλης του Μεξικού, θέση που αποτελούσε το καταφύγιο των Αζτέκων αυτοκρατόρων και παρήγγειλε την κατασκευή μεγάλης λεωφόρου, που θα συνδέει την κατοικία του με το κέντρο της Πόλης του Μεξικού. Η λεωφόρος αυτή είναι σήμερα η κεντρική λεωφόρος της πόλης. Προετοίμαζε τη στέψη του ως αυτοκράτορα σε μεγαλειώδη τελετή, αλλά η στέψη τελικά δεν έγινε ποτέ λόγω της μεγάλης αστάθειας που επικρατούσε στη χώρα, όσο ο ίδιος βρισκόταν εκεί. Το 1866 ο Ναπολέων Γ΄ απέσυρε τον γαλλικό στρατό. Γι' αυτό τον λόγο η σύζυγος τού Μαξιμιλιανού, Καρλόττα, επιχείρησε ταξίδι στην Ευρώπη με σκοπό να επιτύχει τη συνδρομή στρατιωτικής βοήθειας. Η προσπάθεια όμως αυτή απέτυχε, με αποτέλεσμα ο Μαξιμιλιανός να βρεθεί απομονωμένος. Τελικά συνελήφθη από τον Μπενίτο Χουάρες στο Κερέταρο στις 16 Μαίου 1867.

Ανατροπή και εκτέλεση του αυτοκράτορα Μαξιμιλιανού

Οι τελευταίες στιγμές του Αυτοκράτορα (έργο του Ζαν-Πωλ Λωράν, 1882).

Η εκτέλεση του Μαξιμιλιανού. Πίνακας του Εντουάρ Μανέ (1868).

Αφού δικάστηκε στις 13 Ιουνίου, αποφασίστηκε να του επιβληθεί η ποινή του θανάτου. Παρά τα τηλεγραφήματα επιφανών ανθρώπων της εποχής (Βικτόρ Ουγκό, Τζουζέππε Γκαριμπάλντι, κα.) και τις παρακλήσεις των βασιλικών οικογενειών της Ευρώπης, η ποινή δεν ανεστάλη. Ο Μαξιμιλιανός τουφεκίστηκε στο Κερέταρο στις 19 Ιουνίου 1867 σε ηλικία 34 ετών. Η σωρός του ταριχεύθηκε και τοποθετήθηκε σε κοινή θέα στο Μεξικό για περίπου έξι μήνες. Μετά την εκτέλεσή του την διακυβέρνηση ανέλαβε ο Χουάρες και σύντομα ανακηρύχθηκε η αποκατάσταση της Δημοκρατίας του Μεξικού.

Στις αρχές του επόμενου έτους ο Αυστριακός στρατηγός Βίλεμ φον Τέγκετχοφ μετέφερε τη σωρό του Μαξιμιλιανού πίσω στην Ευρώπη μέσω του ατμόπλοιου Νοβάρα. Η σωρός κατέφθασε στην Τεργέστη και τάφηκε στην Αυτοκρατορική Κρύπτη στη Μονή Καπουτσίνων στη Βιέννη στις 18 Ιανουαρίου 1868.

Ο θάνατος του Μαξιμιλιανού συντάραξε την οικογένειά του και κυρίως τη μητέρα του, Σοφία, που δεν συνήλθε ποτέ από το γεγονός, και τη σύζυγό του, Καρλόττα, της οποίας η ψυχική υγεία είχε ήδη κλονισθεί από τις προσπάθειες να εξασφαλίσει τη σωτηρία του Μαξιμιλιανού. Η Καρλόττα επέστρεψε στο Βέλγιο και αφιέρωσε την υπόλοιπη ζωή της στη λατρεία του συζύγου της.

Οικογένεια

Νυμφεύτηκε το 1857 την Καρλόττα, κόρη του Λεοπόλδου Α΄ του Βελγίου. Δεν απέκτησαν τέκνα και υιοθέτησαν τους:

• (υιοθετημένος) Αγουστίν ντε Ιντουρβίδε υ Γκρην (1863 - 1925), Πρίγκιπα του Ιντουρβίδε.
• (υιοθετημένος) Σαλβαδόρ ντε Ιντουρβίδε υ Μαρθάν (1849 - 1895), Πρίγκιπα του Ιντουρβίδε.

Οι δύο τους ήταν εξαδέλφια, μόνοι άρρενες εγγονοί του Αγουσίν δε Ιντουρβίδε και της Άνα Μαρία Χουάρτε, του πρώτου αυτοκρατορικού ζεύγους του Μεξικού.

Πρόγονοι

Παραπομπές

1. (Αγγλικά) Find A Grave. 22650. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
2. (Αγγλικά) Find A Grave. 22003. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
3. Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage. p10231.htm#i102304. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2014.
5. «Максимилиан I» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
7. CONOR.SI. 242342243.
8. p10231.htm#i102304. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
9. «Almanach royal officiel, publié, exécution d'un arrête du roi». (Γαλλικά) Ανακτήθηκε στις 14  Μαΐου 2023.
10. Ridley 2001, p. 44.
11. Hyde 1946, pp. 6–7.
12. Hyde 1946, p. 7.
13. Haslip 1972, p. 17.
14. Haslip 1972, p. 11.
15. Haslip 1972, pp. 14–15.
16. Haslip 1972, p. 29.
17. Hyde 1946, p. 13.
18. Haslip 1972, p. 34.
19. Hyde 1946, p. 14.
20. https://chisineu.files.wordpress.com/2014/12/lica-sainciuc_chisinaul-ascuns.pdf^{[bare URL PDF]}
21. "Evocările de Miercuri: Mitul iubirii sau Îngerul cu aripi demontate". 19 February 2020.
22. Almeida 1973, p. 58.
23. Almeida 1973, p. 78.
24. Defrance 2004, p. 263.
25. Kramar 1999.
26. Kerckvoorde 1981, p. 36.
27. Bilteryst 2014, p. 70.
28. Bilteryst 2014, p. 71.
29. Duncan 2020, pp. 37–64.
30. Rottauscher, Maximilian. With Tegetthoff at Lissa. The Memoirs of an Austrian Naval Officer 1861-66. p. Footnote 7. ISBN 978-1-908916-36-5.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Maximilian I of Mexico στο Wikimedia Commons