Κοιλάδα Κοζάνης

Συντεταγμένες: 40°21′28.06″N 21°55′32.52″E

Για οικισμούς με το ίδιο όνομα δείτε το λήμμα: Κοιλάδα

Κοιλάδα
Κοιλάδα Κοιλάδα
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Δυτικής Μακεδονίας
Περιφερειακή Ενότητα	Κοζάνης
Δήμος	Κοζάνης
Δημοτική Ενότητα	Ελλησπόντου
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμα	Μακεδονία
Νομός	Κοζάνης
Υψόμετρο	670
Πληθυσμός
Μόνιμος	242
Έτος απογραφής	2021
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασία	Ισικού-Κλέρ, Ισκιουπλέρ
Ταχ. κώδικας	501 00
Τηλ. κωδικός	24610

Η Κοιλάδα, είναι ορεινό χωριό της Κοζάνης σε υψόμετρο 670 μέτρα^[1].

Γεωγραφικά - ιστορικά στοιχεία

Η Κοιλάδα βρίσκεται προς τα ανατολικά όρια του νομού με το νομό Ημαθίας. Απέχει 17 χλμ. βορειοανατολικά από την πόλη της Κοζάνης και 40 χλμ. νοτιοδυτικά από τη Βέροια. Στα βόρεια του χωριού περνάει η ΕΟ Αλεξάνδρειας - Κοζάνης και η Εγνατία Οδός. Οι κάτοικοί του χωριού ασχολούνται κυρίως με την καλλιέργεια σιτηρών, πατάτας, καλαμποκιού, τεύτλων, λιγότεροι με τη συστηματική κτηνοτροφία και πολλοί εργάζονται στα γειτονικά εργοστάσια της ΔΕΗ^[2].

Η περιοχή έχει κατοικηθεί από τους προϊστορικούς χρόνους και έχουν βρεθεί πολλά και σημαντικά ευρήματα. Στη τοποθεσία "Τούμπα Ξηροπήγαδου", στην περιοχή της πρώην λίμνης Σαρί Γκιόλ (Κίτρινης λίμνης) εντοπίστηκε οργανωμένο νεκροταφείο της Εποχής του Χαλκού το οποίο θεωρείται ένα από τα αρχαιότερα οργανωμένα προϊστορικά νεκροταφεία. Χρησιμοποιήθηκε συνεχόμενα για περίπου 700 χρόνια, από το 2420 π.Χ. μέχρι το 1730 π.Χ..^[3] Η περιοχή έχει κηρυχθεί αρχαιολογικός χώρος^[4], όπως και η "Μεγάλη Τούμπα" στα όρια της κοινότητας με την κοινότητα Αγίου Δημητρίου^[5].

Στην περιοχή υπήρχε, τη μακεδονική εποχή, οικισμός και αυτό πιστοποιείται από τη στήλη με 18 στίχους που χρονολογείται το 181 π.Χ., πιθανολογείται ότι είναι του Φιλίππου Ε' και αναφέρεται στη πόλη της Γραίας ή Γρήιας^[2][6]. Η στήλη βρίσκεται στο "Παναγιωτίδειο Αρχοντικό" όπου στεγάζεται το Αρχαιολογικό Μουσείο Κοζάνης^[7].

Ονομασία - διοικητικά στοιχεία

Η παλιά του ονομασία, από την εποχή της τουρκοκρατίας αρχικά ήταν Ισικού-Κλέρ και έτσι αναφέρεται το 1918 στο ΦΕΚ 260Α-31/12/1918 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης κοινότητας. Το 1919 διορθώνεται σε Ισκιουπλέρ και το 1927 μετονομάζεται σε Κοιλάδα^[8]. Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης, μαζί με τη Θυμαριά και την Κρεμαστή αποτελούν τη τοπική κοινότητα Κοιλάδας που ανήκει στη δημοτική ενότητα Ελλησπόντου του δήμου Κοζάνης και σύμφωνα με την απογραφή 2011 ο πληθυσμός της ως κοινότητα είναι 662 κάτοικοι, ενώ ως οικισμός 296^[9].

Παραπομπές

1. Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 285, τομ. 17. 
2. «Δήμος Κοζάνης - Τοπική Κοινότητα Κοιλάδας». cityofkozani.gov.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 28 Μαρτίου 2019. 
3. Maniatis, Y; Ziota, Ch (2011). «Systematic 14 C Dating of a Unique Early and Middle Bronze Age Cemetery at Xeropigado Koiladas, West Macedonia, Greece» (στα αγγλικά). Radiocarbon 53 (3): 461–478. doi:10.1017/S0033822200034597. ISSN 0033-8222. https://www.cambridge.org/core/product/identifier/S0033822200034597/type/journal_article. 
4. «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Ανακτήθηκε στις 28 Μαρτίου 2019. ^{[νεκρός σύνδεσμος]}
5. «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Ανακτήθηκε στις 28 Μαρτίου 2019. ^{[νεκρός σύνδεσμος]}
6. «Μουσεία Κοζάνης». www.visitwestmacedonia.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 28 Μαρτίου 2019. 
7. «Δήμος Κοζάνης - Αρχαιολογικό Μουσείο Κοζάνης». cityofkozani.gov.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 28 Μαρτίου 2019. 
8. «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 28 Μαρτίου 2019. 
9. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011 Αρχειοθετήθηκε 2021-10-04 στο Wayback Machine.», σελ. 10545 (σελ. 71 του pdf)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ανασκαφή προϊστορικού νεκροταφείου στο Ξεροπήγαδο Κοιλάδας Ν. Κοζάνης από τον ιστότοπο του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού
• Ιστορία της δημοτικής ενότητας Ελλησπόντου από τον ιστότοπο του δήμου Κοζάνης