Ιστορία του Αιν

Θέση του νομού Αιν στο χάρτη της Γαλλίας

Η ιστορία του Αιν αρχίζει από τη δημιουργία του νομού Αιν το 1790 αλλά η προέλευσή του χρονολογείται από την αρχαιότητα και τον Μεσαίωνα. Ο νομός δημιουργήθηκε από τέσσερις παλιές επαρχίες: Μπρες, Μπυζέ, Ντομπ, περιοχή του Ζεξ καθώς και τμήμα του Φρανκ-Λυοναί.

Ο νομός Αιν βρίσκεται στην ανατολική Γαλλία, στα σύνορα με την Ελβετία, στη διοικητική περιοχή Ωβέρνη-Ρον-Αλπ.

Η προέλευση

Αρχαιότητα και Ρωμαιογαλατική εποχή

Το μενίρ στην Σιμάντρ-συρ-Συραν

Οι πρώτοι κάτοικοι εγκαταστάθηκαν στο σημερινό Αιν γύρω στο 15.000 π.Χ. Από αυτή την εποχή προέρχεται το μενίρ Πιερφίς στην κοινότητα Σιμάντρ-συρ-Συράν και το σπήλαιο της Κολομπιέρ.^[1]

Κατά την εποχή της Γαλατίας, στην περιοχή του σημερινού νομού κατοικούσαν τέσσερις λαοί:

• οι Σηκουανοί (βόρεια).
• οι Άμπαροι
• οι Σεγουσιάβοι
• οι Αλλόβρογες (στα νότια).

Ρωμαιογαλατικά ερείπια στην Ιζερνόρ

Το 58 π.Χ. στην περιοχή έγιναν οι πρώτες συγκρούσεις του γαλατικού πολέμου, όταν ο Ιούλιος Καίσαρ, σπεύδοντας σε βοήθεια των γαλατικών φυλών, όπως περιγράφει ο ίδιος στα Απομνημονεύματα περί του Γαλατικού πολέμου, απώθησε τους Ελβέτιους που ήθελαν να διασχίσουν τη Γαλατία για να εγκατασταθούν στις δυτικές περιοχές της. Συγκέντρωσε τα στρατεύματά του και έφτασε κοντά στο Τρεβού, όπου τους συνάντησε και τους νίκησε. Σταδιακά, η ελβετική επικράτεια έγινε ρωμαϊκή αποικία που γνώρισε ταχεία πρόοδο, ειδικά στο Μπυζέ, όπου ήταν η γαλατική πόλη Izarnodorum (σημερινή Ιζερνόρ).

Αυτή την εποχή κατασκευάστηκαν οι μεγάλοι ρωμαϊκοί δρόμοι που διέσχιζαν την περιοχή, από τη Λυών μέχρι το Μακόν, από τη Γενεύη στη Μπεζανσόν μέσω των πόλεων του Αιν, που σε ορισμένα σημεία εξακολουθούν να υπάρχουν. Στις κοινότητες Μπελέ, Μπριόρ και Βιέ χτίστηκαν ναοί και κτίρια, καθώς και δύο υδραγωγεία, τμήματα των οποίων βρίσκονται ακόμη στις κοινότητες Βιέ και Γκροσλέ.

Κατά τη ρωμαϊκή εποχή, τα εδάφη του νομού αποτελούσαν αρχικά τμήμα της Λουγδουνικής Γαλατίας και αργότερα, με τη διοικητική μεταρρύθμιση του Διοκλητιανού το 297 και μέχρι τις αρχές του 5ου αιώνα, της Μάξιμα Σεκβανόρουμ.

Μεσαίωνας

Ο καθεδρικός ναός του Μπελέ

Με την παρακμή και πτώση της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, οι Βουργουνδοί εγκαταστάθηκαν στο έδαφος, πρώτα στη Μάξιμα Σεκβανόρουμ, και έπειτα σε όλο το νοτιοανατολικό τμήμα της περιοχής.

Το 534, ο Χλωτάριος Α΄ και ο Χιλδεβέρτος Α΄, δύο γιοι του Κλοβίς Α', υπέταξαν τη Βουργουνδία, και έτσι η περιοχή περιήλθε στο βασίλειο των Φράγκων.

Στις αρχές του 6ου αιώνα χτίστηκε η μητρόπολη του Μπελέ και τα μοναστήρια των Βενεδικτίνων άρχισαν να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο.

Κατά την Καρολίγγεια εποχή και γύρω στο 900, τα εδάφη του νομού Αιν χωρίστηκαν σε «περιοχές» που διοικούνταν από κόμητες (κυριαρχία των Βιλάρ, οίκος των Κολινύ) και έτσι δημιουργήθηκαν τα πρώτα μεγάλα φέουδα στην περιοχή. Πολλά φεουδαρχικά κάστρα και οχυρά χτίστηκαν. Στον 12ο αιώνα άνθισε η ρομανική αρχιτεκτονική.

Το 843, η Συνθήκη του Βερντέν είχε ως αποτέλεσμα τη διαίρεση του βασιλείου μεταξύ των τριών γιων του Λουδοβίκου του Ευσεβούς. Το Αιν αποτέλεσε μέρος του βασιλείου του Λοθάριου Α΄ ενώ η Μπρες καταχωρήθηκε στη δυτική Φραγκία του Κάρολου του Φαλακρού. Τα δυτικά σύνορα (ο ποταμός Σον) και τα βόρεια σύνορα του μελλοντικού νομού καθορίστηκαν από τότε.^[2]

Η κυριαρχία του οίκου της Σαβοΐας

Ύστερος Μεσαίωνας

Ο πύργος του Πον ντ'Αιν

Το μέγαρο των δουκών της Σαβοΐας στο Μπελέ, εσωτερική αυλή,14ος αιώνας

Τον 11ο αιώνα, οι κόμητες της Σαβοΐας εγκαταστάθηκαν στην περιοχή Μπελέ και Βαλρομέ. Εξαπλώθηκαν σταδιακά μέχρι τις αρχές του 15ου αιώνα, ενοποιώντας τις διάφορες περιοχές του Αιν.

Έτσι, το 1196, ο ηγούμενος του Σαιν-Ραμπέρ-αν-Μπυζέ έθεσε το μοναστήρι του υπό την προστασία του κόμη Θωμά Α΄ της Σαβοΐας. Το 1272, ο Αμεδαίος Ε΄ της Σαβοΐας παντρεύτηκε τη Σίβυλλα του Μπαζέ και έτσι απέκτησε όλη τη Μπρες, όπου βρίσκονταν και το Μπουρ-αν-Μπρες, που σύντομα έγινε πρωτεύουσα. Το 1289, ο Αμεδαίος Ε' απέκτησε το Ρεβερμόν του δούκα της Βουργουνδίας και τα εδάφη των Κολινύ.

Στις αρχές του 14ου αιώνα ξέσπασε ο πόλεμος μεταξύ Σαβοΐας και Ντωφινέ. Τα δύο στρατόπεδα διαδέχονταν το ένα το άλλο έως τέλος, η συνθήκη του Παρισιού, που υπογράφηκε το 1355, είχε ως αποτέλεσμα την ανταλλαγή εδαφών μεταξύ της Σαβοΐας και του Ντωφινέ, το οποίο εγκατέλειψε τα εδάφη που κατείχε στα δεξιά του Ροδανού. Ο ποταμός έγινε τα νότια σύνορα του μελλοντικού νομού. Συγχρόνως, η περιοχή του Ζεξ πέρασε υπό την εξουσία του οίκου της Σαβοΐας.

Η επέκταση του οίκου της Σαβοΐας συνεχίστηκε το 1402 όταν ο Αμεδαίος Η΄ της Σαβοΐας αγόρασε μεγάλα τμήματα των περιοχών Μπυζέ και Ντομπ.

Στις αρχές του 15ου αιώνα, ο οίκος της Σαβοΐας κατείχε επομένως σχεδόν όλο το σημερινό νομό εκτός από ένα μέρος της Ντομπ που ανήκε στον άρχοντα του Μπωζέ. Επίσης, παρόλο που τα εδάφη του αβαείου του Ναντουά και η επισκοπή του Μπελέ δεν αποτελούσαν νομικά μέρος των κρατών της Σαβοΐας, στην πραγματικότητα εξαρτώνταν εξ ολοκλήρου από αυτά. Στις πόλεις ιδρύθηκαν νέα μοναστήρια, εκκλησίες χτίστηκαν ή ανασχεδιάστηκαν με γοτθικό ρυθμό. Ο πύργος του Πον ντ'Αιν ήταν μια από τις αγαπημένες κατοικίες των πριγκίπων. Η Λουίζα της Σαβοΐας, μητέρα του Φραγκίσκου Α' της Γαλλίας, γεννήθηκε εκεί το 1476.^[2]

Αναγέννηση

Ο Εμμανουήλ Φιλιβέρτος της Σαβοΐας

Το 1505, η Μαργαρίτα της Αυστρίας, χήρα του δούκα Φιλιβέρτου Β΄ της Σαβοΐας, απέκτησε δικαιώματα επικαρπίας στην Μπρες. Αποφάσισε την ανέγερση του βασιλικού μοναστηριού του Μπρου και έβαλε τον θεμέλιο λίθο το 1506, λίγους μήνες πριν εγκατασταθεί οριστικά στις Κάτω Χώρες, όπου ο πατέρας της, ο Μαξιμιλιανός της Αυστρίας, την διόρισε κυβερνήτη και αντιβασίλισσα στο όνομα του ανιψιού της, μελλοντικού Καρόλου Κουίντου.

Το 1536, ο Φραγκίσκος Α' της Γαλλίας, γιος της Λουίζας της Σαβοΐας και ανιψιός του Καρόλου Γ΄ της Σαβοΐας, διεκδίκησε τη Σαβοΐα και την κατέλαβε. Κατέλαβε επίσης την περιοχή Ντομπ που ανήκε προηγουμένως στους Βουρβόνους. Στα μέσα του 16ου αιώνα, τα εδάφη του Αιν προσαρτήθηκαν πλήρως στη Γαλλία. Ο μελλοντικός νομός Αιν έγινε γαλλικός για πρώτη φορά. Παρόλο όμως που επετεύχθη η πολιτική και διοικητική ενότητα της περιοχής, στον θρησκευτικό τομέα παρέμεινε η κατάσταση ως είχε από τον 6ο αιώνα και διήρκεσε μέχρι τη Γαλλική Επανάσταση.

Τέλος, το 1560, η Ντομπ επεστράφη στους Βουρβόνους και παρέμεινε ανεξάρτητο πριγκηπάτο μέχρι το 1762.

Ωστόσο, το 1559, με τη συνθήκη του Κατώ-Καμπρεζί, η Σαβοΐα και οι περιοχές του Αιν αποδόθηκαν στον Εμμανουήλ Φιλιβέρτο της Σαβοΐας μετά τη νίκη του στη μάχη του Σαιν-Κεντέν.

Οριστική προσάρτηση στη Γαλλία

Ο νομός Αιν και οι επαρχίες πριν το 1790.

  Μπρες

  Φρανς-Κοντέ

  Μπυζέ

  Βαλρομέ

  Ντομπ

  Φρανκ-Λυοναί

  Περιοχή του Ζεξ

Ο πόλεμος μεταξύ του Ερρίκου Δ ' και του Καρόλου-Εμμανουήλ Α' της Σαβοΐας τελείωσε με τη συνθήκη της Λυών του 1601. Η Γαλλία παραχώρησε την μαρκιωνία του Σαλούτσο και έλαβε ως αντάλλαγμα τις επαρχίες της Σαβοΐας της δεξιάς όχθης του Ροδανού, οι οποίες ήταν συνδεδεμένες με την επαρχία της Βουργουνδίας. Μόνο η κοιλάδα του Βαλζερίν παρέμεινε στο δουκάτο της Σαβοΐας.

Το 1760, η Γαλλία και η Σαβοΐα υπέγραψαν τη συνθήκη του Τορίνο, με την οποία η Γαλλία παραχώρησε τις πόλεις Σεσέλ (εν μέρει), Σανά και Λα Μπαλμ που βρίσκονται στην αριστερή όχθη του Ροδανού αλλά ανήκαν στην Μπυζέ, σε αντάλλαγμα για την κοιλάδα του Βαλζερίν. Η γλυπτική, η ζωγραφική και η λογοτεχνία άκμασαν τον 17ο αιώνα. Τον 18ο αιώνα αναπτύχθηκαν δρόμοι και μικρές βιομηχανίες.

Το 1762, ο Λουδοβίκος Κάρολος των Βουρβόνων, κόμης του Ε παραχώρησε την Ντομπ, που παρέμεινε ανεξάρτητη, στον Λουδοβίκο ΙΕ'.

Η ενοποίηση του μελλοντικού νομού Αιν είχε πλέον συντελεστεί εξ ολοκλήρου.

Η δημιουργία του νομού

Ο νομός Αιν είναι ένας από τους αρχικά 83 νομούς (πλέον 101) που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης στις 4 Μαρτίου 1790, σύμφωνα με το νόμο της 22ας Δεκεμβρίου 1789, με την κατάργηση των παλαιών επαρχιών. Πρωτεύουσα ορίστηκε το Μπουρ-αν-Μπρες.^[3] Ο νομός δημιουργήθηκε από τέσσερις παλιές επαρχίες: Μπρες, Μπυζέ, Ντομπ, περιοχή του Ζεξ και τμήμα του Φρανκ-Λυοναί.

Ο νομός ονομάστηκε αρχικά Μπρες, αλλά το 1791 το όνομά του άλλαξε στο τρέχον όνομα, στα πλαίσια της εξάλειψης των τοπογραφικών αναφορών του παλαιού καθεστώτος.^[4]

Από το 1960 έως το 2015 ήταν ένας από τους 8 νομούς (Αιν, Αρντές, Ντρομ, Ιζέρ, Λουάρ, Ρον, Σαβοΐα και Άνω Σαβοΐα) της περιοχής Ρον-Αλπ. Στα πλαίσια της εδαφικής μεταρρύθμισης, την 1η Ιανουαρίου 2016 η περιοχή Ρον-Αλπ συγχωνεύτηκε με την περιοχή Ωβέρνη και πλέον αποτελούν τη νέα διοικητική περιοχή Ωβέρνη-Ρον-Αλπ.

Παραπομπές

1. R. Desbrosse, 1980. Le Paléolithique du Jura méridional.Bulletin de l'Association française pour l'étude du quaternaire, 17-3. pp. 135-142 Le Paleolithique du Jura méridional
2. . «l-histoire-du-departement-de-l-ain». 
3. . «splaf.free.fr». 
4. . «patrimoines.ain.fr».