Θανάσης Βάγιας

Θανάσης Βάγιας
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	1765
Θάνατος	1834 Αργυρόκαστρο
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	πολιτικός

Ο Θανάσης Βάγιας (1765-1834), ήταν Έλληνας που υπήρξε μέλος της αυλής του Αλή Πασά, πασά των Ιωαννίνων εκείνη την εποχή, έμπιστος σύμβουλός του και αρχηγός της σωματοφυλακής του.^[1][2][3] Οι πηγές της εποχής είναι ιδιαίτερα αντιφατικές σχετικά με τη δράση του: κάποιες τον αναφέρουν ως προδότη του ελληνικού έθνους και άλλες ως ήρωα που διέσωσε χιλάδες συμπατριώτες του.

Βιογραφία

Γεννήθηκε στο χωριό Λέκλη, μεταξύ Τεπελενίου και Αργυροκάστρου (περιοχή Βορείου Ηπείρου στη σημερινή Αλβανία). Ήταν ο μεγαλύτερος αδερφός του Λουκά Βάγια.^[2][3] Ο πατέρας του ήταν έμπορος με δραστηριότητα στην Κωνσταντινούπολη καθώς και γνωστός του Αλή Πασά. Ο Θανάσης Βάγιας απέκτησε την εμπιστοσύνη του Αλή, ο οποίος τον διόρισε επικεφαλής της αλβανικής φρουράς του, των τσοχανταραίων. Το 1812 εκστράτευσε εναντίον των Αλβανών του Αργυροκάστρου και του Γαρδικίου (ΒΔ του Αργυροκάστρου), ύστερα από εντολή του Αλή. Σύμφωνα όμως με τον ποιητή Αριστοτέλη Βαλαωρίτη στο έργο Θανάσης Βάγιας, η κατηγορία ότι σκότωσε 600 Γαρδικιώτες πρέπει να θεωρείται ανυπόστατη. Πέρα από τις αντιφατικές προσεγγίσεις των πηγών της εποχής σχετικά με την συμπεριφορά του προς τους συμπατριώτες του, ο Βάγιας ήταν αφοσιωμένος στον Αλή Πασά, που τον υπηρέτησε πιστά ώς την κατάλυση της εξουσίας του, το 1822.

Μετά την πτώση και τον θάνατο του Αλή Πασά, ο Βάγιας μεταφέρθηκε αιχμάλωτος στην Κωνσταντινούπολη, όπου διέμεινε έως το 1827 και πρόσφερε υπηρεσίες στο εκεί ελληνικό στοιχείο. Το 1829 ήρθε στην επαναστατημένη Ελλάδα και το 1831 ο πρώτος κυβερνήτης του ελληνικού κράτους Ιωάννης Καποδίστριας τον διόρισε επιστάτη του προτύπου Αγροκηπίου της Τίρυνθας.

Μαρτυρείται επίσης ότι το 1834 ζούσε στην αφάνεια στα Ιωάννινα και ότι πέθανε στην πατρίδα του, τη Λέκλη, χωρίς να είναι γνωστή η ακριβής χρονολογία.

Αναφορές

1. Woodhouse, C. M.; Lidderdale, H. A.; Makriyannis, Ioannes (1966). The Memoirs of General Makriyannis, 1797-1864 (Αγγλικά). Νέα Υόρκη, Νέα Υόρκη και Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο: Oxford University Press.: "VAYIAS, Thanasis, 1765-1834, Epirot Greek, a confidant of Ali Pasha, wrongly thought by Makriyannis to be a betrayer of the Greek cause. Returned to Greece 1829 and given Government post by Capodistrias."
2. Henry Holland M.D. F.R.S., Travels in the Ionian Isles, Albania, Thessaly, Macedonia, Etc. During the Years 1812 and 1813 (Αγγλικά), Λονδίνο 1816, σελ. 256.
3. Κουρμαντζή-Παναγιωτάκου, Ελένη (2007). Η νεοελληνική αναγέννηση στα Γιάννενα από τον πάροικο έμπορο Αθ. Ψαλίδα και τον Ιω. Βηλαρά (17ος - αρχές 19ου αιώνα). Αθήνα: Gutenberg. σελ. 164. ISBN 978-960-01-1133-0. 

Βιβλιογραφία

• Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών, 1987, Τόμ. 2, σελ. 119–120.
• Χρήστος Δάλλας, «Περί Βάγια και Πουκεβίλ», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τομ. Θ, σελ. 553–555.
• Ευάγγελος, Π. Φωτιάδης, «Συμβολή εις την περί του Θανάση Βάγια έρευναν», Ηπειρωτικά Χρονικά, 1 (1926), σελ. 304–312.
• Θησαυρός Γνώσεων, Μεγάλη Παιδική Και Σχολική Εγκυκλοπαίδεια, Εκδόσεις: Μηχιώτης, Τομ. 2, σελ. 7–8.