Ο Δαβίδ Ι΄, γεωργιανά: დავით X, (1482–1526) ήταν βασιλιάς του γεωργιανού βασιλείου τού Κάρτλι από το 1505 έως το 1525.
Βιογραφία
Ο Δαβίδ ήταν ο μεγαλύτερος γιος τού Κωνσταντίνου Β΄, τον οποίο διαδέχθηκε ως βασιλιάς τού Κάρτλι το 1505. [2] Παρά το γεγονός ότι ο Κωνσταντίνος είχε αναγνωρίσει την ανεξαρτησία των αποσχισμένων γεωργιανών βασιλείων τού Ιμερέτι και τού Καχέτι, ο ανταγωνισμός μεταξύ αυτών των πολιτικών επρόκειτο να συνεχιστεί υπό τον Δαβίδ. Έπρεπε να υπερασπιστεί το βασίλειό του ενάντια στις επιθέσεις του Αλέξανδρου Β΄ τού Ιμερέτι στα δυτικά και τού Γεωργίου Β΄ τού Καχέτι στα ανατολικά. Τον Αύγουστο του 1509, ο Αλέξανδρος κατέλαβε την οχυρή πόλη Γκόρι και τη βορειοδυτική γωνία του Κάρτλι, αλλά έπρεπε να εγκαταλείψει τα κατεχόμενα εδάφη στον Δαβίδ λόγω της Οθωμανικής επιδρομής στο Ιμερέτι το 1510. Ένα χρόνο αργότερα, ο Γεώργιος τού Καχέτι όρμησε στο Κάρτλι, αλλά δεν κατάφερε να συλλάβει τον βασιλιά αν και τον πολιορκούσε στο κάστρο του Ατένι.
Το 1513, ο Γεώργιος εισέβαλε ξανά, μόνο για να νικηθεί και να αιχμαλωτιστεί από τον μικρότερο αδελφό τού Δαβίδ, τον Βαγράτ Α΄ τού Μουχράνι. Απεβ. αιχμάλωτος και το βασίλειό του προσαρτήθηκε στο Κάρτλι. Το 1518, ο Πέρσης σάχης Ισμαήλ Α΄ της νεοσύστατης δυναστείας των Σαφαβιδών, έστειλε στρατό υπό τον Ντιβ Σουλτάν Ρουμλού, με τον οποίο ενώθηκε ο Γεωργιανός πρίγκιπας Qvarqvare III Jaqeli, αταμπέγκ τού Σάμτσκε. Οι εισβολείς κατέλαβαν το Σουράμι και το Γκόρι και ο Δαβίδ έπρεπε να συνάψει ειρήνη με τους Πέρσες και να υποσχεθεί ότι θα πληρώσει φόρο. Εν τω μεταξύ, οι Καχέτιοι ευγενείς χρησιμοποίησαν την ευκαιρία να εγκαταστήσουν τον Λέβαν, γιο του αποβιώσαντος βασιλιά Γεωργίου Β΄, ως βασιλιά τους. Ο Δαβίδ πολιόρκησε το κάστρο Μαγκράνι, όπου ο Λέβαν είχε πάρει θέσεις, αλλά σύντομα έπρεπε να εγκαταλείψει την πολιορκία, καθώς οι Τουρκομάνοι εμφανίστηκαν ξανά στα γεωργιανά εδάφη. Ο Δαβίδ αναγνώρισε τον Λέβαν ως βασιλιά τού Καχέτι, για να κερδίσει την υποστήριξή του ενάντια στους εισβολείς.
Το 1522 αρνήθηκε να ασπαστεί το Ισλάμ, όπως είχε ζητήσει ο σαχ Ισμαήλ. Ακολούθησε μία νέα περσική εισβολή, με επικεφαλής αυτή τη φορά προσωπικά τον σάχη. Ο Δαβίδ και ο γιος του, Λουαρσάμπ Α΄, τού αντέτειναν λυσσαλέα αντίσταση στη μάχη της Τελέτης, αλλά τελικά υπερκεράστηκαν αριθμητικά και νικήθηκαν. Η πρωτεύουσα τού Κάρτλι Τιφλίδα καταλήφθηκε με προδοσία και φρουρήθηκε από μία μεγάλη περσική δύναμη, με αποτέλεσμα η ανατολική Γεωργία να περιέλθει ονομαστικά για πρώτη φορά υπό την κυριαρχία των Σαφαβιδών. Με το τέλος τού Ισμαήλ το 1524, ο Δαβίδ απελευθέρωσε την Τιφλίδα και έδιωξε τους Πέρσες από τη χώρα.
Το 1525 ανακατέλαβε την Αγγιακάλα στο Κάτω Κάρτλι, και έσφαξε όλους τους Τουρκομάνους Κιζιλμπάς, που είχαν εγκατασταθεί εκεί. Την ίδια χρονιά παραιτήθηκε από τον θρόνο υπέρ τού μικρότερου αδελφού του, Γεωργίου Θ΄, και αποσύρθηκε σε ένα μοναστήρι με το όνομα Δαμιανός. Ο Δαβίδ Ι΄ απεβίωσε το 1526 και τάφηκε στον καθεδρικό ναό Σβετισκοβέλι στη Mτσχέτα.
Οικογένεια
Ο Δαβίδ, ως διάδοχος, παντρεύτηκε για πρώτη φορά τη Νεστάν-Νταρεγιάν ή Μιραϊνγκούλ, κόρη του πρίγκιπα Δαβίδ Μπαρατασβίλι (άκμασε 1488-1512 ), αλλά η ένωση καταγγέλθηκε από τον πατέρα του Δαβίδ, Κωνσταντίνο Β΄. [3]
Ο Δαβίδ παντρεύτηκε δεύτερον την Tαμάρ (απεβ. το 1554), κόρη του Kβαρκβάρε Β΄ Γιακέλι, αταμπέγκ τού Σάμτσκε. Μπορεί να ήταν η μητέρα όλων των παιδιών του Δαβίδ, συμπεριλαμβανομένου τού μεγαλύτερου γιου του και του διαδόχου του Λουαρσάμπ Α΄. Ο πρίγκιπας Βαχούστι αναφέρει, ότι η μητέρα τού Λουαρσάμπ συνελήφθη από τον σαχ Tαμάσπ Α΄ στο Aτένι και μεταφέρθηκε στο Ιράν, όπου αυτοκτόνησε με δηλητηρίαση το 1556. Σύμφωνα με τον Cyril Toumanoff, η Nεστάν-Νταρεγιάν/Μιραϊνγκούλ ήταν η μητέρα των τριών γιων τού Δαβίδ: Λουαρσάμπ, Aνταρνάσε και Ραμάζ, και ήταν αυτή που αυτοκτόνησε το 1556. Θεωρεί ότι η Tαμάρ ήταν το τρίτο όνομα αυτής της βασίλισσας, μία τέτοια πολυωνυμία δεν ήταν σπάνια στη Γεωργία εκείνη την εποχή. [4]
Ο Δαβίδ είχε οκτώ παιδιά:
- Λουαρσάμπ Α΄, βασιλιάς του Κάρτλι.
- Aνταρνάσε (άκμασε 1512–1558).
- Ραμάζ του Κάρτλι.
- Δημήτριος (άκμασε 1516–1540).
- Μπεζάν, απεβ. από λέπρα.
- Ανώνυμη κόρη (άκμασε 1519–1560), σύζυγος του Μπαϊντούρ, δούκα τού Aράγκβι.
- Ανώνυμη κόρη (άκμασε 1532–1534), σύζυγος του πρίγκιπα Γιαβάχ Τσιλάντζε.
- Ανώνυμη κόρη.
Σημειώσεις
- ↑ 1,0 1,1 Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
- ↑ The regnal numbers traditionally assigned to the kings of Kartli continue from those applied to the kings of a united Georgia.
- ↑ Saitidze, Gocha (1997). «კონსტანტინე-ყოფილი კირილე: XVI საუკუნის დასაწყისის ქართლის სამეფოს ისტორიიდან [Constantine – Cyril (To the history of Kartli kingdom in the beginning of the 16th c.)]» (στα Georgian, English). Artanuji 6: 20–27. http://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/7272/1/Artanuji_1997.pdf.
- ↑ Toumanoff, Cyrille (1976) (in French). Manuel de Généalogie et de Chronologie pour l'histoire de la Caucasie chrétienne (Arménie, Géorgie, Albanie) [Manual of Genealogy and Chronology of Christian Caucasian History (Armenia, Georgia, Albania)], p. 128. Rome: Edizioni Aquila.
Eξωτερικοί σύνδεσμοι