Γιάννης Παπαϊωάννου

Δείτε επίσης: Ιωάννης Παπαϊωάννου

Γιάννης Παπαϊωάννου
Γέννηση	18 Ιανουαρίου 1913 (1913-01-18) Κίος, Οθωμανική Αυτοκρατορία
Θάνατος	3 Αυγούστου 1972 (59 ετών) Πέραμα, Ελλάδα
Αιτία θανάτου	τροχαίο ατύχημα
Συνθήκες θανάτου	θανατηφόρο δυστύχημα
Κατοικία	Τζιτζιφιές
Εθνικότητα	Έλληνας
Χώρα πολιτογράφησης	Ελληνική
Ιδιότητα	τραγουδιστής και συνθέτης
Όργανα	φωνή
Είδος τέχνης	συνθέτης, στιχουργός
Καλλιτεχνικά ρεύματα	Ρεμπέτικο, Λαϊκό τραγούδι
Σημαντικά έργα	Σβήσε το φως, Καπετάν Ανδρέα Ζέππο

Ο Γιάννης Παπαϊωάννου (Κίος Μικράς Ασίας, 18 Ιανουαρίου 1913 - Πέραμα, 3 Αυγούστου 1972) ήταν Έλληνας συνθέτης, στιχουργός και ερμηνευτής του λαϊκού ρεμπέτικου τραγουδιού και ένας από τους κύριους και σημαντικότερους εκπροσώπους του.

Βιογραφία

Γεννήθηκε στις 18 Ιανουαρίου του 1913 στην Κίο της Μικράς Ασίας, σε ηλικία δύο ετών έμεινε ορφανός από πατέρα, ενώ έξι χρόνια αργότερα έζησε τη Μικρασιατική Καταστροφή. Εγκαταστάθηκε με τη μητέρα και τη γιαγιά του στη Σαμοθράκη αλλά λίγο αργότερα μετακόμισαν στην Καλλιθέα, και συγκεκριμένα στις Τζιτζιφιές. Από μικρός εργάστηκε ως ψαράς, μαραγκός, σε συνεργείο αυτοκινήτων και σε οικοδομές και σταμάτησε να πηγαίνει σχολείο από νωρίς. Επίσης αξιοσημείωτο είναι πως στα προπολεμικά χρόνια υπήρξε ποδοσφαιριστής, αγωνιζόμενος ως τερματοφύλακας στην ομάδα του Φαληρικού Συνδέσμου.^[1] Υπήρξε κουμπάρος και στενός συνεργάτης του Βασίλη Τσιτσάνη.^[2]

Η καριέρα του

Πρωτοεμφανίσθηκε επαγγελματικά δίπλα στους Μάρκο Βαμβακάρη και Στέλιο Κερομύτη το 1937. Πρώτο του τραγούδι ήταν η Φαληριώτισσα που κυκλοφόρησε σε δίσκο και γνώρισε τεράστια επιτυχία.^[3] Ακολούθησαν πλήθος άλλων που έχουν στίχους του, μουσική του ή και τα δύο, μεταξύ των οποίων και είναι τα: Καπετάν Αντρέας Ζέπος, Πέντε Έλληνες στον Άδη, Άνοιξε, άνοιξε, Μοδιστρούλα, Γλέντα τη ζωή, Βαδίζω και παραμιλώ, Πριν το χάραμα, Πώς θα περάσει η βραδιά, Σβήσε το φως να κοιμηθούμε, κ.ά.

Γενικά τα τραγούδια του Γ. Παπαϊωάννου χαρακτηρίζονται από ένα κράμα καντάδας, μπάλου και μικρασιάτικων ακουσμάτων. Θεωρείται ο πρώτος, στο λαϊκό ρεμπέτικο τραγούδι που χρησιμοποίησε στις ηχογραφήσεις του το λεγόμενο "πρίμο σεκόντο" (διφωνία).^[4]

Ο Γιάννης Παπαϊωάννου ήταν ο πρώτος Έλληνας λαϊκός συνθέτης που ταξίδεψε στην Αμερική, το 1953, για να τραγουδήσει στους εκεί απόδημους Έλληνες. Μετά την επιστροφή του έμεινε μόνιμος συνεργάτης του Βασίλη Τσιτσάνη. Στο χώρο του είχε το παρατσούκλι Ψηλός ή Πατσάς.^[5]

Ο Γιάννης Παπαϊωάννου συμμετείχε, σε πρωταγωνιστικό ρόλο, όχι ως μουσικός αλλά σαν ηθοποιός, στην ελληνική κινηματογραφική ταινία "Αμαρτίες γονέων" (1963), στην οποία ακούγεται και η μουσική του.^[6]

Σκοτώθηκε στις 3 Αυγούστου του 1972 σε ηλικία 59 ετών σε τροχαίο δυστύχημα, στο Νέο Πέραμα οδηγώντας νωρίς το πρωί πηγαίνοντας για το εξοχικό του στη Σαλαμίνα^[3] και κηδεύτηκε στο νεκροταφείο της Καλλιθέας.

Παραπομπές

1. Αθλητική Ηχώ, 4/8/1972, σελ. 1 και 5
2. Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού - Παπαϊωάννου Γιάννης - Papaioannou
3. Ρουμπίνη Σούλη (30 Ιουλίου 2000). ««... να σου παίξω μπουζουκάκι, μ' όμορφη διπλοπενιά.»». Ένθετη Έκδοση: "7 μέρες μαζί", Πολιτισμός. Ριζοσπάστης. σελ. 3. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2009. 
4. Νίκος Πολίτης (20 Μαΐου 2007). «Ανατολικές και δυτικές επιδράσεις στο αστικό λαϊκό τραγούδι του 20ού αιώνα». Η Κλίκα. σελ. 3. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2009. ^{[νεκρός σύνδεσμος]}
5. «stixoi.info: Γιάννης Παπαϊωάννου, Ψηλός, Πατσάς (Συνθέτης)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαρτίου 2009. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2009. 
6. Σολδάτος, Γιάννης (1991). Ιστορία του Ελληνικού Κινηματογράφου, τομ. Β. Αθήνα: Αιγόκερως. σελ. 98. 

Πηγές

• Γιάννης Παπαϊωάννου, Ντόμπρα και σταράτα. Αυτοβιογραφία, εκδ. Kάκτος, 1996

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Μικρή βιογραφία του Γιάννη Παπαϊωάννου
• Παπαϊωάννου Γιάννης (ρεμπέτης) Το αντίστοιχο λήμμα στη Musipedia
• Αποσπάσματα από την αυτοβιογραφία του Παπαϊωάννου
• Ioannis Papaioannou
• Σαν Σήμερα.gr, Γιάννης Παπαϊωάννου (1913 – 1972)

Ψηφιακό αρχείο ΕΡΤ

• Άνθρωποι, Γιάννης Παπαϊωάννου (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)
• Παρασκήνιο, 1) Μάρκος Βαμβακάρης, 2) Γιάννης Παπαϊωάννου (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)