Γαλακτοκομικά προϊόντα

Ένα ποτήρι γάλα

Οι σχέσεις των γαλακτοκομικών προϊόντων

Γαλακτοκομικά προϊόντα ονομάζουμε τα προϊόντα, τα οποία παράγονται από γάλα. Οι βιομηχανίες που παράγουν γαλακτοκομικά προϊόντα ονομάζονται γαλακτοβιομηχανίες. Το γάλα, το οποίο θα επεξεργαστεί στις γαλακτοβιομηχανίες προέρχεται από αρκετά ζώα, όπως είναι η αγελάδα, το κατσίκι, το πρόβατο, καθώς και από άλλα όπως το άλογο, η καμήλα, τα βουβάλια κ.ά. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα τα βρίσκουμε συνήθως σε κουζίνες, όπως η ευρωπαϊκή, η ινδική, αυτή της Μέσης Ανατολής, ενώ δεν είναι γνωστά στην κουζίνα της Ανατολικής Ασίας. Η κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων έχει αυξηθεί σημαντικά σε όλο τον κόσμο από τις αρχές της δεκαετίας του 1950. Γαλακτοκομικά προϊόντα είναι το γιαούρτι, το τυρί, το βούτυρο, το παγωτό και το γάλα.^[1][2]

Το γάλα, και γενικά τα γαλακτοκομικά προϊόντα χρησιμοποιούνται πολύ στη μαγειρική, μιας και είναι συστατικά πολλών φαγητών και γλυκών, όπως είναι το κέικ, τα μπισκότα κ.ά.

Η εγκατάσταση που παράγει γαλακτοκομικά προϊόντα αποκαλείται εργοστάσιο γαλακτοκομικών προϊόντων. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα καταναλώνονται σε μεγάλες ποσότητες στις περισσότερες περιοχές του κόσμου, με εξαίρεση το μεγαλύτερο μέρος της Ανατολικής και Νοτιοανατολικής Ασίας και τμήματα της Κεντρικής Αφρικής.

Τα γαλακτοκομικά προϊόντα στην διατροφή και την υγεία του ανθρώπου

Βούτυρο

Τα γαλακτοκομικά προϊόντα είναι πλούσια σε ασβέστιο, το οποίο βοηθά στην υγεία των οστών. Περιέχουν, επίσης, κορεσμένα λιπαρά και μπορεί σε ορισμένους ανθρώπους, που έχουν αλλεργία στη λακτόζη, να προκαλούν πρήξιμο στην κοιλιά. Πολλοί άνθρωποι έχουν αλλεργία σε διάφορα γαλακτοκομικά προϊόντα.

Δυσανεξία και έρευνες για την υγεία

Τα γαλακτοκομικά προϊόντα μπορεί να διαταράξουν το πεπτικό σύστημα σε άτομα που παρουσιάζουν δυσανεξία στη λακτόζη ή αλλεργία στο γάλα.^[3][4][5] Τα άτομα που παρουσιάζουν δυσανεξία στη λακτόζη συνήθως αποφεύγουν το γάλα και άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα τα οποία περιέχουν λακτόζη, καθώς η κατανάλωση τους μπορεί να τους επιφέρει κάποιες ήπιες παρενέργειες (κοιλιακό άλγος, φούσκωμα, διάρροια, ναυτία, έκκριση αερίων).^[3][4]

Τάσεις κατανάλωσης ανά χώρα

Τα ποσοστά κατανάλωσης γαλακτοκομικών προϊόντων ποικίλλουν ευρέως παγκοσμίως. Οι χώρες που καταναλώνουν πάνω από 150 κιλά γαλακτοκομικών προϊόντων ανά κάτοικο τον χρόνο είναι η Αργεντινή, η Αρμενία, η Αυστραλία, η Κόστα Ρίκα, τα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη, το Ισραήλ, η Κιριγζία, η βόρεια Αμερική και το Πακιστάν. Οι χώρες στις οποίες υπάρχει κατανάλωση 30 με 150 κιλά γαλακτομικών προϊόντων ανά κάτοικο το χρόνο είναι οι: Ινδία, Ιράν, Ιαπωνία, Κένυα, Μεξικό, Μογγολία, Νέα Ζηλανδία, Βόρεια και Νότια Αφρική, το μεγαλύτερο μέρος της Μέσης Ανατολής και το μεγαλύτερο μέρος της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής. Οι χώρες χαμηλής κατανάλωσης καταναλώνουν κάτω από 30 κιλά γαλακτομικών ανά κάτοικο ετησίως. Αυτές οι χώρες είναι: η Σενεγάλη, το μεγαλύτερο μέρος της Κεντρικής Αφρικής και το μεγαλύτερο μέρος της Ανατολικής και Νοτιοανατολικής Ασίας.^[6][7]

Λόγοι αποχής για θρησκευτικούς ή ηθικούς λόγους

Ορισμένες θρησκευτικές και ιδεολογικές ομάδες αποφεύγουν να καταναλώνουν γαλακτοκομικά προϊόντα για λόγους που δεν σχετίζονται με την υγεία. Ορισμένες θρησκείες περιορίζουν ή δεν επιτρέπουν την κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων. Για παράδειγμα, μερικοί μελετητές της ινδικής θρησκείας του τζαϊνισμού υποστηρίζουν την αποχή από γαλακτομικά προϊόντα επειδή για τη παραγωγή τους υπάρχει βία κατά των αγελάδων.^[8] Ο ορθόδοξος Ιουδαϊσμός, στους κανόνες του, απαιτεί τη μη κατανάλωση γαλακτοκομικών και κρεατικών προϊόντων στο ίδιο γεύμα, ενώ απαγορεύει το σερβίρισμα ή μαγείρεμα αυτών των δύο ειδών προϊόντων στα ίδια σκεύη αλλά να αποθηκευτούν μαζί, όπως ορίζεται στη Δευτερονομία 14:21.^[9]

Η χορτοφαγία είναι η αποχή από την κατανάλωση κάθε είδους ζωικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων των γαλακτοκομικών προϊόντων, συνήθως λόγω της ηθικής ανησυχίας σχετικά με τον τρόπο παραγωγής των γαλακτοκομικών προϊόντων. Οι ηθικοί λόγοι για την αποφυγή του κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων είναι ο τρόπος παραγωγής γαλακτοκομικών προϊόντων, ο τρόπος χειρισμού των ζώων και η επίδραση της παραγωγής γαλακτοκομικών προϊόντων στο περιβάλλον.^[10][11] Σύμφωνα με έκθεση του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ το 2010 ο γαλακτοκομικός τομέας αντιπροσώπευε το 4% των παγκόσμιων ανθρωπογενών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου.^[12][13]

Παραπομπές

1. «Dairy | Clemson University, South Carolina». www.clemson.edu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2016. 
2. «Is Butter a Dairy Product, and Does it Contain Lactose?» (στα αγγλικά). Authority Nutrition. 2016-07-01. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 January 2017. https://web.archive.org/web/20170128171255/https://authoritynutrition.com/is-butter-dairy/. Ανακτήθηκε στις 2016-11-11. 
3. «Lactose Intolerance». National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases, US National Institutes of Health. 2021. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2021. 
4. «Lactose intolerance». Genetics Home Reference. 8 Φεβρουαρίου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιανουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2016. 
5. «Milk Allergy – Food Allergy Research & Education». www.foodallergy.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Φεβρουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2016. 
6. Food and Agriculture Organization of the United Nations, "Dairy production and products: Milk and milk products" Σφάλμα στο πρότυπο webarchive: Ελέγξτε την τιμή |url=. Empty.
7. «WHO | 3. Global and regional food consumption patterns and trends». WHO. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 18 Μαρτίου 2019. 
8. Wiley, K.L. (2004). Historical Dictionary of Jainism. Historical Dictionaries of Religions, Philosophies, and Movements Series. Scarecrow Press. σελ. 78. ISBN 978-0-8108-6558-7. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2019. In recent times, out of concern for the treatment of cows in commercial dairy farming, some Jains in the diaspora and in India now observe a vegan diet and discourage the use of dairy products in temple rituals. 
9. «Kosher and Halal». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Μαρτίου 2018. 
10. «Ethical Reasons to Give Up Dairy Products – dummies» (στα αγγλικά). dummies. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 February 2017. https://web.archive.org/web/20170202005842/http://www.dummies.com/food-drink/special-diets/dairy-free/ethical-reasons-to-give-up-dairy-products/. Ανακτήθηκε στις 2017-01-21. 
11. «My year of eating ethically» (στα αγγλικά). The Independent. 2010-06-30. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 September 2017. https://web.archive.org/web/20170929000822/https://www.independent.co.uk/life-style/food-and-drink/features/my-year-of-eating-ethically-2013871.html. Ανακτήθηκε στις 2017-01-21. 
12. «Dairy sector adds 4 percent to man-made emissions: FAO» (στα αγγλικά). Reuters. 2010-04-20. https://www.reuters.com/article/us-dairy-emissions-fao-idUSTRE63J2KG20100420. Ανακτήθηκε στις 2019-05-09. 
13. Moskin, Julia; Plumer, Brad; Lieberman, Rebecca; Weingart, Eden; Popovich, Nadja (2019-04-30). «Your Questions About Food and Climate Change, Answered» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/interactive/2019/04/30/dining/climate-change-food-eating-habits.html. Ανακτήθηκε στις 2019-05-10. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Dairy-based food στο Wikimedia Commons