Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν.Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 21/12/2023.
Η Βιτόρια-Γκαστέις (ισπανικά: Vitoria, βασκικά: Gasteiz, επίσημα: Vitoria-Gasteiz) είναι η πρωτεύουσα της επαρχίας Άλαβα και της αυτόνομης κοινότητας Χώρα των Βάσκων στη βόρεια Ισπανία. Η πόλη το 2013 είχε 241.386 κατοίκους και ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη βασκική πόλη, μετά το Μπιλμπάο, και η 18η μεγαλύτερη πόλη στην Ισπανία. Η πόλη είναι κτισμένη στις όχθες του ποταμού Θαδόρρα, ενός παραποτάμου του Έβρου, σε υψόμετρο 525 μέτρων.
Το 581 μ.Χ. ο Βησιγότθος βασιλιάς Λεοβίγιλδος ίδρυσε την πόλη Victoriacum, αν και μερικοί ιστορικοί πιστεύουν ότι η θέση αυτής της πόλης δεν ταυτίζεται με τη θέση της σημερινής. Το 1181, ο Σάντσο ΣΤ΄ της Ναβάρρας ίδρυσε την πόλη Nueva Victoria ως προκεχωρημένο φυλάκιο κοντά στο χωριό Γκαστέις. Το 1200, η πόλη κατακτήθηκε από τον Αλφόνσο Η΄ της Καστίλης και έγινε τμήμα του βασιλείου της Καστίλης. Μεγάλωσε σταδιακά και χαρακτηρίστηκε πόλη το 1431. Η μάχη της Βιτόριας, μια καθοριστική μάχη στον πόλεμο της χερσονήσου, δόθηκε κοντά στη Βιτόρια-Γκαστέις. Τις τελευταίες δεκαετίες του 20ού αιώνα στην πόλη άνοιξαν πολλά εργοστάσια ξένων εταιριών, με αποτέλεσμα την πολλή γρήγορη ανάπτυξη των εμπορίου και των υπηρεσιών στην πόλη. Το 1980, με απόφαση του βασκικού κοινοβουλίου, η Βιτόρια Γκαστέις έγινε πρωτεύουσα της αυτόνομης κοινότητας των Χώρας των Βάσκων.[3]
Η πόλη έχει αναπτυχθεί σε ομόκεντρους κύκλους γύρω από την αρχική μεσαιωνική πόλη, η οποία είναι κτισμένη πάνω σε ένα λόφο. Ο λόφος ως το μόνο σημείο που προεξέχει στην πεδιάδα της Άλαβας ήταν οχυρό των βασιλείων της Ναβάρρας και της Καστίλλης. Ακόμη και σήμερα σώζονται τμήματα των μεσαιωνικών τειχών. Πάνω στον λόφο είναι κτισμένος ο Καθεδρικός ναός της Σάντα Μαρία της Βιτόρια, ο οποίος χρονολογείται από τον 14ο αιώνα μ.Χ.[3]
Η οικονομία της πόλης βασίζεται στη βιομηχανία, η οποία παράγει μέταλλα, έπιπλα, ποδήλατα, γεωργικά μηχανήματα, ζάχαρη και τραπουλόχαρτα.[3] Κοντά στην πόλη βρίσκεται ο αεροδρόμιο Βιτόρια, στο οποίο όμως δεν πραγματοποιούνται πλέον εμπορικές πτήσεις. Η Βιτόρια-Γκαστέις ήταν Ευρωπαϊκή Πράσινη Πρωτεύουσα για το 2012.
