Ο Βαγράτ/Παγκράτιος Α΄, γεωργιανά: ბაგრატ I Bagrat I, (απεβ. το 876) από τον Οίκο των Βαγρατιδών-Ιβηρίας, ήταν πρίγκιπας της Ιβηρίας (σημερινής Γεωργίας) από το 830 μέχρι το τέλος του.
Ο Βαγράτ Α΄ κληρονόμησε από τον πατέρα του Ασότ Α΄ το αξίωμα του πρίγκιπα της Ιβηρίας και τον Βυζαντινό τίτλο του κουροπαλάτη. Ο Γεωργιανός συγγραφέας του 10ου αι. Γκιόργκι Μερχούλε υποστηρίζει ότι ο Βαγράτ Α΄ επιβεβαιώθηκε ως κουροπαλάτης, ακολουθώντας τον πατέρα του, με τη συμφωνία των αδελφών του Aνταρνάσε Β΄ και Γκουάραμ. [2] Ο Βαγράτ Α΄ μοιράστηκε με τα αδέλφια του τις πατρικές κτήσεις, αλλά ποια εδάφη κατείχε στην πραγματικότητα, δεν αναφέρεται άμεσα στις μεσαιωνικές πηγές. Πιθανότατα κυβέρνησε ένα μέρος του Τάο και του Κόλα (τώρα στην Τουρκία). [3]
Ο Βαγράτ Α΄ βρέθηκε σε μία συνεχή πάλη με τους Άραβες, τους Αβασγούς και τους Kαχέτιους για την κατοχή της κεντρικής Iβηρίας (Σίντα Κάρτλι). Το 842 εντάχθηκε στην αραβική επιχείρηση με επικεφαλής τον Μουχάμεντ ιμπν Χαλίντ αλ-Σαϋμπάνι, τον αντιβασιλιά του χαλίφη στον Καύκασο, εναντίον του επαναστάτη Σαχάκ ιμπν Ισμαήλ εμίρη της Τιφλίδας και των Καχετίων συμμάχων του. Με τη σειρά του ο χαλίφης αναγνώρισε τον Βαγράτ Α΄ ως τον πρίγκιπα της Ιβηρίας-Κάρτλι. Η εκστρατεία ήταν άκαρπη και ο Βαγράτ Α΄ έπρεπε να συνάψει ειρήνη με τον Σαχάκ. Τον Αύγουστο του 853 ο Βαγράτ Α΄ συμμετείχε στη δεύτερη επιχείρηση του χαλίφη εναντίον του Σαχάκ, αυτή τη φορά με επικεφαλής τον Μπουγκά τον Τούρκο, που κατέλαβε την Τιφλίδα και εκτέλεσε τον εμίρη. Ως αποτέλεσμα ο Βαγράτ Α΄ μπόρεσε να ανακτήσει τη Σίντα Κάρτλι, αλλά μόνο για ένα σύντομο χρονικό διάστημα, καθώς οι ανασυνταγμένοι Αβασγοί τον ανάγκασαν να φύγει από αυτήν την περιοχή.
Όπως και ο πατέρας του Άσοτ Α΄, ο Βαγράτ Α΄ ήταν προστάτης του μεγάλης κλίμακας μοναστικού κινήματος στο Κλαρτζέτι. Παρείχε στον μοναχό Γκριγκόλ Χαντζτέλι υλική βοήθεια για την οικοδόμηση της μοναστικής εκκλησίας στη Χάντζτα και βοήθησε στην οικοδόμηση των μοναστηριών Σατμπέρντι και Iσχάνι.
Ο Βαγράτ Α΄ ήταν νυμφευμένος με μία κόρη του Σμπατ Η΄ πρίγκιπα της Αρμενίας και είχε τρεις γιους: τον μεγαλύτερο γιο του
- Δαβίδ Α΄, που τον διαδέχθηκε ως πρίγκιπα και κουροπαλάτη· τον δεύτερο μεγαλύτερο γιο του
- Aνταρνάσε, που απεβίωσε όσο ζούσε ο πατέρας του· και τον νεότερο γιο του
- Ασότ, που απεβίωσε το 885. [3]
Γενεαλογία
Βιβλιογραφικές αναφορές
- ↑ 1,0 1,1 Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
- ↑ Rapp, Stephen H. (2003), Studies in Medieval Georgian Historiography: Early Texts And Eurasian Contexts, p. 387. Peeters Publishers, (ISBN 90-429-1318-5)
- ↑ 3,0 3,1 Toumanoff, Cyril (1967). Studies in Christian Caucasian History, pp. 488-490. Georgetown University Press.