Ο αχάτης ανήκει στα τεκτοπυριτικά ορυκτά και πιο συγκεκριμένα στην οικογένεια των ορυκτών του SiO2 . Θεωρείται ορυκτό στις ποικιλίες του χαλκηδόνιου (μικροκρυσταλλική μορφή χαλαζία) και εμφανίζεται σε διάφορα χρώματα με κυριότερο το λευκό. Σε όλα του τα χρώματα όμως είναι ημιδιαφανής. Το όνομα του προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό όνομα του ποταμού Ντιρίγιο στη Σικελία, Αχάτης.