Αλίφειρα Ηλείας

Συντεταγμένες: 37°30′59.98″N 21°51′04.92″E

Αλίφειρα
Αλίφειρα Αλίφειρα
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Δυτικής Ελλάδας
Περιφερειακή Ενότητα	Ηλείας
Δήμος	Ανδρίτσαινας - Κρεστένων
Δημοτική Ενότητα	Αλιφείρας
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμα	Πελοπόννησος
Υψόμετρο	405
Έκταση	10,970 (η κοινότητα)
Πληθυσμός
Μόνιμος	67
Έτος απογραφής	2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας	27062
Τηλ. κωδικός	+30 26260

Η Αλίφειρα^[1] ή Αλιφείρα^[2][3] είναι ημιορεινό χωριό της Πελοποννήσου στην Περιφερειακή Ενότητα Ηλείας.

Γεωγραφικά στοιχεία - Αξιοθέατα

Η Αλίφειρα βρίσκεται στους βόρειους πρόποδες του όρους Μίνθη σε υψόμετρο 405 μέτρα^[4]. Το χωριό απέχει 36 χλμ. Α.-ΝΑ. από τα Κρέστενα και 15 χλμ. Β.-ΒΔ. από την Ανδρίτσαινα. Ανατολικά περνάει το Φαναρίτικο ρέμα ενώ δυτικά προς το Τσελεχοβίτικο ρέμα (αρχαίος Τρίτωνας) είναι η Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Σεπετού έχει χαρακτηριστεί ως μνημείο που χρήζει ειδικής κρατικής προστασίας και είναι κτισμένη σε βραχώδη πλαγιά πάνω από τον ποταμό Τρίτωνα, ιδρύθηκε την περίοδο 1150-1200, το καθολικό του χρονολογείται το 1920 και έπαιξε σημαντικό ρόλο στην περιοχή τα χρόνια του Βυζαντίου, της Φραγκοκρατίας και της Τουρκοκρατίας.^[5][6]

Νότια του χωριού στο βουνό Νεροσίτσα (υψόμετρο 681 μέτρα) βρίσκεται το ομώνυμο κάστρο με τα εκτεταμένα ερείπια αρχαίας πόλης "που ταυτίζεται με την αρχαία αρκαδική Aλίφειρα για την οποία μιλούν πολλές αρχαίες πηγές (Πολύβιος IV, 78, 5, Παυσανίας VIII 26,7κ.α.) με οχυρωματικό περίβολο που σώζεται σε πολλά σημεία, ξεχωριστή οχυρωμένη ακρόπολη, πλήθος οικοδομικών λειψάνων, με σημαντικά ιερά του Aσκληπιού και της Aθηνάς των αρχών του 5ου αι. Που ανακάλυψαν οι ανασκαφές του A. Oρλάνδου στα 1932 και 1933, νεκρόπολη με δείγματα ναόσχημων μνημειωδών τάφων, μοναδικών στη Πελοπόννησο, καθώς και εκκλησία μισοερειπωμένη (Άγιος Nικόλαος) του 17ου αι.".^[7]

Ιστορικά - Διοικητικά στοιχεία

Αναφορές για τον οικισμό με την ονομασία υπάρχουν πριν την περίοδο της Επανάστασης του 1821, με την ονομασία Ρογγοζιό ή Ρογανοζιό να συμπεριλαμβάνεται μεταξύ των χωριών και οικισμών που υπάγονταν στην τότε επαρχία Φαναρίου.^[8] Μετά την απελευθέρωση, αναφέρεται επίσημα με την ονομασία Ρογγοζιό το 1927 να προσαρτάται στον τότε δήμο Αλιφείρας. Το 1912 με το ΦΕΚ 262Α - 31/08/1912 ορίστηκε έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας και 1927 με το ΦΕΚ 306Α - 22/12/1927 μετονομάστηκε σε Αλιφείρα.^[3] Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης, μαζί με το γειτονικό (βόρεια) Πευκί αποτελούν τη τοπική κοινότητα Αλιφείρας που υπάγεται στη δημοτική ενότητα Αλιφείρας του Δήμου Ανδρίτσαινας - Κρεστένων και σύμφωνα με την απογραφή 2011 ως κοινότητα έχει πληθυσμό 96 κατοίκους ενώ ως οικισμός 82.^[9] Με την απογραφή του 2001 είχε 313.^[2] Η τοπική κοινότητα Αλιφείρας είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός ημιορεινός οικισμός, με έκταση 10,970 χμ² (2011).^[10]

Πληθυσμός

Μόνιμος ^[11]^[12]^[13]

Έτος	Πληθυσμός
1991	94 (117)
2001	261 (315)
2011	82 (96)

Πραγματικός (de facto) ^[10]^[14]^[15]

Έτος	Πληθυσμός
1961	239 (393)
1971	123 (171)
1981	148 (218)
1991	11 (137)
2001	259 (313)
2011	93 (110)

(σε παρένθεση ο πληθυσμός της τοπικής κοινότητας)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Παρουσίαση του Δήμου Αλιφείρας στο https://www.youtube.com/
• Αλίφειρα: Μια τειχισμένη αρχαία πόλη από τον ιστότοπο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηλείας
• Τοπογραφικός χάρτης της Αλίφειρας, αρχαία πόλη της Ηλείας από το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη

Παραπομπές

1. Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 81, τομ. 3. 
2. «ΠΟΛΗ - ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ ΑΛΙΦΕΙΡΑΣ | ΔΗΜΟΣ ΑΝΔΡΙΤΣΑΙΝΑΣ - ΚΡΕΣΤΕΝΩΝ». www.andritsainas-krestenon.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2021. 
3. «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2021. 
4. «ALIFIRA (Village) ILIA - GTP». www.gtp.gr (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2021. 
5. «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2021. 
6. «Ιερά Μονή Σεπετού - Πελοπόννησος». www.religiousgreece.gr. Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2021. 
7. «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2021. 
8. «Το οικιστικό δίκτυο της Πελοποννήσου στα χρόνια της Επανάστασης». www.settlements-peloponnese1821.eu. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2021. 
9. ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10727 (σελ. 253 του pdf)
10. https://www.statistics.gr/2011-census-pop-hous
11. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2011_monimos.pdf
12. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_monimos.pdf
13. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_monimos.pdf
14. ΠΛ 2:478
15. ΠΛΜ 6:422

Πηγές

• Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1981, 2006 (ΠΛΜ)
• Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, 1963 (ΠΛ)