Ο Αλέξανδρος Ε΄, γεωργιανά: ალექსანდრე V, (π. 1703/4 – Μάρτιος 1752), της δυναστείας των Βαγρατιδών της Γεωργίας (Μπαγκρατιόνι), ήταν βασιλιάς τού Ιμερέτι (δυτικής Γεωργίας) από το 1720 ως το τέλος του το 1752, με εξαίρεση τις περιόδους 1741 και 1746–1749.
Βιογραφία
Ήταν ο πρωτότοκος γιος τού Γεωργίου Ζ΄ τού Ιμερέτι και της πριγκίπισσας Ροντάμ τού Κάρτλι (κεντρική Γεωργία). Ο Αλέξανδρος ανατράφηκε στην αυλή τού Βαχτάνγκ ΣΤ΄ τού Κάρτλι και απολάμβανε την υποστήριξή του στον αγώνα για την εξουσία στο Ιμερέτι. Επισκέφθηκε την Κωνσταντινούπολη τη δεκαετία του 1710 για να ζητήσει οθωμανική βοήθεια κατά των Γκουριέλι, σφετεριστών τού στέμματος τού Ιμερέτι. Τον Αύγουστο του 1719 επέστρεψε με ένα απόσπασμα Τούρκων βοηθών, καθαίρεσε τον Γεώργιο Η΄ Γκουριέλι τον Ιούνιο του 1720, και στέφθηκε βασιλιάς τού Ιμερέτι. Ωστόσο, από το 1721 έως το 1728, η διακυβέρνηση διοικούνταν ουσιαστικά από τον Μπεζάν Νταντιάνιi, πρίγκιπα της Μινγκρελία. Όταν ο Αλέξανδρος ανέλαβε τα πλήρη ηνία της εξουσίας, ο γιος τού Μπεζάν και διάδοχος Oτία αψήφησε αυτόν και την φιλοτουρκική πολιτική του και προσπάθησε να απομακρύνει τον Αλέξανδρο Ε΄ από τον θρόνο. Ο Αλέξανδρος Ε΄ κατάφερε να τον εξαναγκάσει σε υποταγή το 1732 και έβαλε, προς το παρόν, τέλος σε μία φεουδαρχική αναρχία.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1730, ο βασιλιάς ουσιαστικά απέσυρε την πίστη του από τους Οθωμανούς, αρνήθηκε να δεχτεί την περσική επικυριαρχία και προσπάθησε να συνάψει συμμαχία με τη Ρωσική Αυτοκρατορία. Το 1738 έστειλε τον επίσκοπο Tίμοθυ Γκαμπασβίλι στην Αγία Πετρούπολη με σχέδιο κοινών ενεργειών κατά των Οθωμανών. Ωστόσο, η Ρωσο-τουρκική συνθήκη του Βελιγραδίου του 1739 κατέστησε την αποστολή μάταιη. Αγανακτισμένοι με τη διπλωματία του στη Ρωσία, οι Οθωμανοί υποστήριξαν ένα πραξικόπημα, που καθαίρεσε τον Αλέξανδρο Ε΄ υπέρ του αδελφού του Γεωργίου Θ΄. Ο Πέρσης ηγεμόνας Ναδίρ Σαχ πήρε γρήγορα το μέρος του Αλέξανδρου Ε΄ και διαμαρτυρήθηκε στην οθωμανική κυβέρνηση. Έτσι το 1742 ο Αλέξανδρος Ε΄ αποκαταστάθηκε, αλλά αντιμετώπισε μία εξέγερση, το 1746, από τον αδελφό του Μαμούκα, που κυβέρνησε ως αντίπαλος βασιλιάς σε περιοχές τού Ιμερέτι, έως ότου ο αδελφοκτόνος πόλεμος έληξε με τη νίκη τού Αλέξανδρου το 1749. Ωστόσο, η γενική αστάθεια και τα περιστασιακά ξεσπάσματα ανυπακοής των ευγενών συνέχισαν να προβληματίζουν το υπόλοιπο της βασιλείας του Αλεξάνδρου Ε΄.
Οικογένεια
Νυμφεύτηκε δύο φορές. Πρώτα το 1721, τη Mαριάμ (απεβ. το 1731), κόρη του Μπεζάν Νταντιάνι, πρίγκιπα της Mινγκρέλια, και μετά, το 1732, την Tαμάρ (απεβ. το 1772), κόρη τού πρίγκιπα Λέβαν Αμπασίντζε. Ο Αλέξανδρος είχε τέκνα, πρίγκιπες:
- Χορεστάν, γεννημένη από την ένωση του Αλέξανδρου με τη Mαριάμ Νταντιάνι. Παντρεύτηκε τον πρίγκιπα Νικολόζ Τσερετέλι (1722-1772).
- Nαρίν-Νταβίντ (π. 1727–1749), γεννημένος από τη Mαριάμ Νταντιάνι.
- Ροντάμ (απεβ. το 1770), γεννημένη από τη Mαριάμ Νταντιάνι, παντρεύτηκε το 1732 τον πρίγκιπα Mαμία Δ΄ Γκουριέλι (απεβ. το 1784).
- Σολομών Α΄ (1735 – 23 Απριλίου 1784), γεννημένος από την ένωση του Αλέξανδρου με την Ταμάρ Αμπασίντζε. Βασιλιάς τού Iμερέτι (1752–1766, 1768–1784).
- Ιωσήφ (1739–1776), γεννημένος από την Ταμάρ Αμπασίντζε. Καθολικός της Αμπχαζίας (1769–1776).
- Βαγράτ (1741–1800), γεννημένος από την Ταμάρ Αμπασίντζε. Οι απόγονοι τού Βαγράτ, μέσω τού γιου του Δαβίδ, είναι η μεγαλύτερη σωζόμενη γραμμή που κατάγεται απευθείας από τους βασιλείς τού Ιμερέτι.
- Aρτσίλ (απεβ. το 1775), γεννημένος από την Tαμάρ Αμπασίντζε. Ήταν πατέρας τού Σολομώντα Β΄ τού Ιμερέτι, του τελευταίου βασιλιά τού Ιμερέτι.
- Γεώργιος (άκμασε 1748).
Βιβλιογραφικές αναφορές
.svg)
