Роберт Фултан

Роберт Фултан
англ.: Robert Fulton
Род дзейнасці	інжынер, вынаходнік, мастак, навуковец
Дата нараджэння	14 лістапада
Месца нараджэння	Little Britain Township^[d], Ланкастэр^[d], Пенсільванія, ЗША
Дата смерці	24 лютага
Месца смерці	Нью-Ёрк, штат Нью-Ёрк, ЗША[1]
Месца пахавання	Trinity Church Cemetery^[d]
Грамадзянства	ЗША
Жонка	Harriet Livingston Fulton^[d]
Дзеці	Julia Fulton Blight^[d]
Член у	Амерыканскае антыкварнае таварыства^[d][2]
Узнагароды і прэміі	Нацыянальная Зала славы вынаходнікаў^[d] (2006)
Аўтограф
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Роберт Фултан (англ.: Robert Fulton; 14 лістапада 1765 — 24 лютага 1815) — амерыканскі інжынер і вынаходнік, стваральнік аднаго з першых параходаў і праекта адной з першых падводных лодак.

Параход Фултана

Параход Роберта Фултана «Clermont», ЗША. Гравюра XIX ст.

Ужо ў 1793 годзе ён прадставіў планы пабудовы парахода ўрадам ЗША і Вялікабрытаніі.

У 1797 г. Фултан пераехаў у Францыю. Тут ён эксперыментаваў з тарпедамі, а ў 1800 прадставіў Напалеону практычную мадэль падводнай лодкі, «Наўтылус». У гэтым жа годзе, па просьбе пасла ЗША Роберта Лівінгстана, Фултан пачаў эксперыменты з паравымі рухавікамі. У 1803 годзе паравое судна даўжынёй 20 м і шырынёй 2,4 м было выпрабаванае на рацэ Сена, дасягнуўшы хуткасці 3 вузлоў супраць плыні.

Натхнёны поспехам, Фултан замовіў больш магутны паравы рухавік у фірме Болтана і Уата. У 1806 годзе рухавік быў дастаўлены ў Нью-Ёрк, куды пераехаў і Фултан, каб кіраваць пабудовай судна. У тым жа годзе ён стварае праект падводнага судна.

У першае плаванне параход Фултан выйшаў 17 жніўня 1807 г.

Зноскі

1. Фултон Роберт // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 27 лютага 2017.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
2. http://www.americanantiquarian.org/memberlistf