Ордэн Кутузава (Расія)

Ордэн Кутузава
Краіна	Расія
Тып	ордэн^[d]
Дата заснавання	29 ліпеня 1942
Статус	уручаецца
Старэйшая	Ордэн Жукава^[d]
Малодшая	Order of Nakhimov^[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ордэн Кутузава — дзяржаўная ўзнагарода Расійскай Федэрацыі.

Гісторыя ордэна

Ордэн Кутузава быў заснаваны ў СССР ў 1942 годзе. Пасля распаду СССР ордэн быў захаваны ў сістэме дзяржаўных узнагарод Расійскай Федэрацыі пастановай Вярхоўнага Савета Расійскай Федэрацыі ад 20 сакавіка 1992 года № 2557-I, аднак як дзяржаўная ўзнагарода Расійскай Федэрацыі не меў статута і афіцыйнага апісання да 2010 года.

Указам Прэзідэнта Расійскай Федэрацыі ад 7 верасня 2010 года № 1099 «Аб мерах па ўдасканаленні дзяржаўнай ўзнагародны сістэмы Расійскай Федэрацыі» заснаваны статут і апісанне ордэна.

У студзені 2013 і красавіку 2015 года ў статут ордэна былі ўнесены змены, згодна з якімі дапушчана ўзнагароджанне ордэнам, акрамя вайскоўцаў, таксама аб’яднанняў і воінскіх часцей Узброеных Сіл Расійскай Федэрацыі, іншых войскаў і органаў, а таксама вышэйшых ваенна-адукацыйных устаноў^[1][2].

Статут ордэна

Падставы для ўзнагароджання

Ордэнам узнагароджваюцца камандзіры воінскіх частак і іх намеснікі, а таксама камандзіры батальёнаў і рот:

• за ўмелую арганізацыю і правядзенне аперацый, падчас якіх, нягледзячы на колькасную перавагу праціўніка, былі дасягнуты мэты аперацыі;
• за праяўленую ўпартасць пры адбіцці ўдараў праціўніка з паветра, сушы і мора, утрыманні займаных войскамі прызначаных зон адказнасці, стварэнне ўмоў для вядзення наступных аперацый з наступальнымі мэтамі;
• за ўмелую арганізацыю кіравання войскамі (сіламі), стварэнне падрыхтаванай абароны, падтрыманне цеснага ўзаемадзеяння паміж войскамі (сіламі), якія ўдзельнічаюць у аперацыі, якія забяспечылі паражэнне праціўніка на ўсю глыбіню яго пастраенні і якія пазбавілі яго магчымасці працягваць наступ;
• за ўмелае правядзенне бою на сушы і ў паветры ў акружэнні праўзыходных сіл праціўніка і арганізацыю прарыву з вывадам сваіх войскаў з акружэння без значнай страты баяздольнасці;
• за захоп з нязначнымі стратамі для сваіх войскаў буйнога вузла супраціву праціўніка, яго камунікацый, разгром яго тылавых гарнізонаў і баз, захоп і ўтрыманне жыццёва важных раёнаў тэрыторыі, рашучае адбіццё контратак праціўніка з паветра, сушы і мора;
• за паспяховае выкананне баявога задання, праяўленую пры гэтым асабістую адвагу, якія прывялі да знішчэння крытычна важных ваенных аб’ектаў і тэхнікі праціўніка на сушы, у паветры і на моры.

Ордэнам могуць быць узнагароджаны аб’яднанні, злучэнні і воінскія часткі Узброеных Сіл Расійскай Федэрацыі, іншых войскаў, воінскіх фарміраванняў і органаў за подзвігі і адрозненні ў баях па абароне Айчыны, у аперацыях па падтрыманні (аднаўленні) міжнароднага міру і ў контртэрарыстычных аперацыях, за ўдзел у правядзенні аперацый, падчас якіх, нягледзячы на ўпарты супраціў праціўніка, былі дасягнуты мэты аперацый з поўным захаваннем баяздольнасці воінскіх частак, за мужнасць і самаадданасць, праяўленыя ў ходзе выканання вучэбна-баявых задач, за высокія паказчыкі ў баявой падрыхтоўцы, а таксама ваенныя адукацыйныя арганізацыі вышэйшай адукацыі і іх адасобленыя структурныя падраздзяленні (філіялы) за значныя дасягненні ў падрыхтоўцы кваліфікаваных кадраў.

Ордэнам могуць таксама ўзнагароджвацца замежныя грамадзяне — ваенныя войскаў саюзнікаў з ліку афіцэрскага складу, якія ўдзельнічалі нароўні з ваеннымі Расійскай Федэрацыі ў арганізацыі і правядзенні паспяховай аперацыі кааліцыйных груповак войскаў (сіл).

Узнагароджанне ордэнам можа быць пасмяротным.

Парадак нашэння

Знак ордэна носіцца на левым баку грудзей і пры наяўнасці іншых ордэнаў Расійскай Федэрацыі размяшчаецца пасля знака ордэна Жукава.

Для асаблівых выпадкаў і магчымага паўсядзённага нашэння на грамадзянскай вопратцы прадугледжваецца нашэнне мініяцюрнай копіі знака ордэна Кутузава, якая размяшчаецца пасля мініяцюрнай копіі знака ордэна Жукава.

Пры нашэнні на форменнай вопратцы стужкі ордэна Кутузава на планцы яна размяшчаецца пасля стужкі ордэна Жукава.

На цывільным адзенні носіцца стужка ордэна Кутузава ў выглядзе разеткі, якая размяшчаецца на левым баку грудзей.

Пры ўзнагароджанні ордэнам воінскіх частак, знак і стужка ордэна мацуюцца на пярэдні бок Баявога сцяга часткі.

Ордэн Кутузава на паштовай марцы Расіі 2014 года з серыі «Дзяржаўныя ўзнагароды Расійскай Федэрацыі» (ЦФА (ІТЦ «Марка») № 1781).

Апісанне ордэна

Знак ордэна

Знак ордэна ўяўляе сабой срэбраны чатырохканцовы прамы крыж з пашыранымі канцамі.

Паміж канцамі крыжа — пазалочаныя штралы.

У цэнтры крыжа — пакрыты белай эмаллю срэбны медальён з шырокай пазалочанай аблямоўкай, у якім размешчаны лаўрова-дубовы вянок. З унутранага боку да аблямоўцы прымыкае стужка, пакрытая белай эмаллю. У полі медальёна — пазалочаны пагрудны партрэт М. І. Кутузава ў профіль, звернуты налева. У ніжняй палове медальёна, за партрэтам, — выява крамлёўскай сцяны.

Па бакавых баках стужкі надпіс прамымі рэльефнымі пазалочанымі літарамі: «МИХАИЛ КУТУЗОВ».

Адлегласць паміж процілеглымі канцамі крыжа — 40 мм, паміж процілеглымі штраламі — 40 мм. На адваротным баку знака — нумар знака ордэна.

Знак ордэна пры дапамозе вушка і кальца злучаецца з пяцівугольнай калодкай, абцягнутай шаўковай, муаравай стужкай.

Стужка цёмна-сіняга колеру шырынёй 24 мм. У цэнтры стужкі — аранжавая паласа шырынёй 5 мм.

Шырыня стужкі, якая прымацоўваецца да баявога сцяга вайсковай часткі — 100 мм.

Мініяцюрная копія

Мініяцюрная копія знака ордэна носіцца на калодцы. Адлегласць паміж канцамі крыжа — 15,4 мм, вышыня калодкі ад вяршыні ніжняга кута да сярэдзіны верхняга боку — 19,2 мм, даўжыня верхняга боку — 10 мм, даўжыня кожнага з бакавых бакоў — 16 мм, даўжыня кожнага з бакоў, якія ўтвараюць ніжні кут, — 10 мм.

Планка і разетка

Пры нашэнні на форменнай вопратцы стужкі ордэна выкарыстоўваецца планка вышынёй 8 мм, шырыня стужкі — 24 мм.

На стужцы ордэна Кутузава ў выглядзе разеткі мацуецца мініяцюрная выява знака ордэна з металу з эмаллю. Адлегласць паміж канцамі крыжа — 13 мм. Дыяметр разеткі — 15 мм.

Зноскі

1. Указ Президента Российской Федерации от 14 января 2013 года № 20 «О внесении изменений в некоторые акты Президента Российской Федерации» (нявызн.). Kremlin.ru. Архівавана з першакрыніцы 18 мая 2015. Праверана 12 мая 2015.
2. Указ Президента Российской Федерации от 30 апреля 2015 года № 219 «О внесении изменений в Положение о государственных наградах Российской Федерации и статуты орденов Суворова, Ушакова, Жукова, Кутузова и Нахимова, утверждённые Указом Президента Российской Федерации от 7 сентября 2010 г. № 1099» (нявызн.). Kremlin.ru. Архівавана з першакрыніцы 18 мая 2015. Праверана 12 мая 2015.

Спасылкі

• Указ Президента Российской Федерации от 7 сентября 2010 года № 1099 «О мерах по совершенствованию государственной наградной системы Российской Федерации» Архівавана 4 чэрвеня 2023.