Міхал Ежы Мнішак

Міхал Ежы Мнішак
Michał Jerzy Mniszech
М. Е. Мнішак. Невядомы мастак, XVIII ст.
Герб «Мнішак»
Вялікі каронны маршалак 1783 — 1793
Папярэднік	Станіслаў Любамірскі
Пераемнік	Фрыдэрык Юзаф Машынскі
Надворны маршалак літоўскі 1781 — 1783
Папярэднік	Уладзіслаў Гуроўскі
Пераемнік	Ігнацы Патоцкі
Нараджэнне	1748[1] ці 1742[2] Піла, Каралеўства Прусія або Вішнявец, Крамянецкі павет^[d], Валынскае ваяводства, Малапольская правінцыя, Карона Каралеўства Польскага, Рэч Паспалітая
Смерць	14 сакавіка 1806(1806-03-14) Вішнявец, Вішнявецкая воласць^[d], Крамянецкі павет^[d], Валынская губерня, Расійская імперыя
Род	Мнішкі^[d]
Бацька	Ян Караль Мнішак
Маці	Кацярына з Замойскіх^[d]
Жонка	Пелагея Тэрэза з Патоцкіх Уршуля з Замойскіх
Дзеці	ад 2-га шлюбу: Ізабела, Паўліна
Член у	Таргавіцкая канфедэрацыя
Узнагароды	Ордэн Белага арла Ордэн Святога Станіслава Ордэн Святога Андрэя Першазванага Ордэн Святога Аляксандра Неўскага
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Міхал Ежы Мнішак (1748 — 14 сакавіка 1806, Слонім) — дзяржаўны дзеяч Рэчы Паспалітай. Чашнік каронны (1777—1778), сакратар свецкі вялікі літоўскі (1778—1781), маршалак надворны літоўскі (1781—1783) і маршалак вялікі каронны (1783—1793).

Трымаў Люблінскае, Явораўскае, Слонімскае, Растоцкае і Прасяткоўскае староствы. Кавалер шэрагу ордэнаў: Святога Станіслава (1774) і Белага Арла (1778)^[3], расійскіх Андрэя Першазванага і Аляксандра Неўскага (1781)^[4].

Біяграфія

М. Е. Мнішак з дачкой

Прадстаўнік шляхецкага роду Мнішкаў гербу ўласнага, сын Яна Караля, падкаморага вялікага літоўскага, і Кацярыны з Замойскіх. Меў братоў Юзафа Яна і Станіслава Ежы.

Навучаўся ў Варшаве, Швейцарыі; вандраваў па краінах Еўропы.

Наблізіўся да караля і вялікага князя Станіслава Аўгуста Панятоўскага. Падтрымліваў ідэі Асветніцтва, распрацаваў праект акадэміі навук і нацыянальнага музея. Быў сябрам Таварыства элементарных кнігаў, Адукацыйнай камісіі.

У 1780—1781 займаў пасаду сакратара дэпартамента замежных інтарэсаў Пастаяннай Рады, у 1782—1786 — старшыня дэпартаменту паліцыі. Выступаў супраць Канстытуцыі 3 мая 1791. Выступаў за правядзенне рэформаў у Рэчы Паспалітай з апорай на Расію, за далучэнне караля і вялікага князя да Таргавіцкай канфедэрацыі.

На Гарадзенскім сойме (1793) адмовіўся падпісаць акты аб падзеле Рэчы Паспалітай і пакінуў пасаду маршалка вялікага кароннага. Па адмаўленні С. А. Панятоўскага ад стальца ў Горадні суправаджаў яго ў Пецярбургу.

Першы раз ажаніўся з Пелагеяй Тэрэзай Патоцкай, другі — з Уршуляй Замойскай. У другім шлюбе меў дачок Ізабелу і Паўліну.

Зноскі

1. Dr. Constant v. Wurzbach Mniszek, Michael Georg // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben — Wien: 1856. — Т. 18. — S. 400.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q25856"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q665807"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q89549152"></a>
2. Michał Jerzy Mniszech
3. Męclewska M. Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705—2008. — Warszawa: Zamek Królewski, 2008. S. 221.
4. Бантыш-Каменский Н. Списки кавалерам российских императорских орденов Св. Андрея Первозванного, Св. Екатерины, Св. Александра Невского и Св. Анны с учреждения до установления в 1797 году орденского капитула. — М., 2005. С. 156.

Літаратура

• Пазднякоў В. Мнішкі // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; маст. З. Э. Герасімовіч. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — С. 319. — 792 с. — ISBN 985-11-0378-0 (т. 2), ISBN 985-11-0315-2.

Спасылкі

• Генеалогія Мнішкаў Архівавана 21 верасня 2013.