1899 год у гісторыі беларускага выяўленчага мастацтва

Якаў Кругер, аўтапартрэт, НММ РБ, 1899

1899 год быў адзначаны шэрагам падзей, якія пакінулі прыкметны след у гісторыі беларускага выяўленчага мастацтва.

Падзеі

• Заснавана Мінскае таварыства аматараў прыгожых мастацтваў, якое месцілася да ліпеня 1906 г. ў доме Ленскага, вул. Падгорная, будынак № 17. Дзейнасцю таварыства была пакладзена традыцыя рэгулярных мастацкіх выстаў.
• 21 снежня — адкрыццё 4-й «паралельнай» выстаўкі рускіх мастакоў-перасоўнікаў ў Мінску, арганізаванай пры садзейнічанні Таварыства аматараў прыгожых мастацтваў і па ініцыятыве мясцовай грамадскасці. Адзнакі мінскага рэцэнзента былі сканцэнтраваны не на фатаграфічнай вернасці прадстаўленых на выстаўцы работ Іллі Рэпіна, Уладзіміра Макоўскага, Рыгора Мясаедава, а на вастрыні узнімаемай праблематыкі. Выстаўка выклікала павышаную цікавасць публікі. На ёй былі паказаны першакласныя творы найбуйнейшых майстроў рускай мастацкай школы. Жывы водгук гэтыя падзеі выклікалі ў мясцовых перыядычных выданнях, дзе рабіліся спробы паглыбіцца ў сутнасць творчых задач, якія ставіліся мастакамі. Крытыка неадназначна адгукнулася аб творах Івана Крамскога, Мікалая Ярашэнкі, К. А. Савіцкага. Галоўным крытэрыем высокага мастацтва яна зрабіла натуралістычны пачатак, што знайшло адлюстраванне ў ацэнках творчых шуканняў Івана Шышкіна, Архіпа Куінджы^[1].

З’явіліся

• Свята-Троіцкая царква, Быхаў — помнік народнага дойлідства^[2]
• Царква Пакрова Прасвятой Багародзіцы, Хабовічы — помнік драўлянага дойлідства

Нарадзіліся

• 21 снежня — Мікалай Гусеў (пам. 1965), беларускі жывапісец, графік і педагог

Галерэя жывапісу

• 
  Фердынанд Рушчыц «Апошні снег», Нацыянальны музей у Познані
• 
  Фердынанд Рушчыц «Ля касцёла», НММ РБ
• 
  Фердынанд Рушчыц «Касцёлы Віленскія», Акруговы музей у Торуні
• 
  Казімір Альхімовіч «Каплічка на гары Біруты»
• 
  Станіслаў Жукоўскі «Вечар», эцюд, НММ РБ
• 
  В. К. Бялыніцкі-Біруля «Стэпавая рэчка вясной», НММ РБ

Галерэя графікі

• 
  Антон Каменскі «Партрэт Эльжбеты Васілеўскай», папера, аловак, 57 × 42,5 см, прыватны збор
• 
  Леон Бакст. Партрэт Філіпа Малявіна. Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь
• 
  Фердынанд Рушчыц «Барысаў, Кальварыя. Рымска-каталіцкая капліца», Нацыянальны музей у Варшаве
• 
  Фердынанд Рушчыц «Барысаў, Бярэзіна», Нацыянальны музей у Варшаве

Зноскі

1. Лісаў А. Г. «Мастацкае жыццё Беларусі другой паловы XIX — пачатку XX стагоддзяў (музейна-выставачны аспект)»
2. Кулагін А. М. Праваслаўныя храмы Беларусі : энцыклапедычны даведнік. — Мн.: Белэн, 2007. — С. 33. — ISBN 978-985-11-0389-4.